REFIK HALIT KARAY KIMDIR EDEBI FIKRI YONU KISILIGI, REFİK HALİT KARAY FİKRİ EDEBİ YÖNÜ KİŞİLİĞİ ESERLERİ, ŞAİR VE YAZAR, REFİK HALİT KARAY KİMDİR ESERLERİ,
REFİK HALİT KARAY (1888-1965)
Refik Halit KARAY’ın hikâye sanatının en önemli özellikleri ve Türk hikâyeciliğindeki
REFİK HALİT KARAY (1888-1965)
Refik Halit KARAY’ın hikâye sanatının en önemli özellikleri ve Türk hikâyeciliğindeki
yeri --
- 1909 yılında, Fecr-i Ati topluluğuna katılan yazar, sanat anlayışının zaman içinde değişmesiyle Milli Edebiyat Dönemi özellikleri gösteren eserler kaleme almıştır.
- Öykü,roman,anı, deneme, tiyatro,fıkra,mizah...türlerinde eser veren sanatçı Türkçeyi büyük bir başarıyla kullanmıştır.
- Kalem dergisinde Kirpi imzasıyla mizahi yazılar yazmıştır.
- Refik Halit Karay, edebi eserleri ile tanındığı gibi aynı zamanda siyasi mizah yazılarıyla da ünlüdür. Ancak, herhangi bir politik görüşü savunmaz. Buna rağmen, dönemin siyasal iktidarına yönelttiği eleştiriler nedeniyle, 1916 yılında Çorum’a sürülür; bu sürgün, onun ünlü eseri “Memleket Hikâyeleri”nin zeminini hazırlar.
- Aydede adlı mizah dergisinde Milli Mücadele aleyhine yazdığı yazılar nedeniyle Beyrut ve Halep'te 15 yıl sürgün kalmıştır.
- 1909 yılında öykü yazmaya başlayan ve edebiyatımızda öykü türünün önemli sanatçılarından olan Refik Halit Karay, sanatının ilk yıllarında Servet-i Fünûn topluluğunun etkisindedir. Ayrıca, Fransız edebiyatını yakından takip ettiğinden, realizm ve natüralizmin özellikleri, yazarın öykülerinde kendini belli eder.
- Maupassant tarzı (olay) öyküler veren yazarın eserlerinde, kahramanlar yaşadıkları çevre ile birlikte ele alınırlar. Realizmin önemli özelliklerinden biri olan gözleme, özellikle Memleket Hikâyeleri adlı eserinde, çok sık rastlanır.
- Teknik bakımdan oldukça güçlü olan öykülerinde olaylar, toplumu ve bireyi yakından ilgilendiren sosyal olaylardır.
- Yazarın en önemli özelliklerinden biri ise, merak unsurunu çok sık kullanmasıdır.
- Fransız edebiyatından Guy de Maupassant’ı, Türk edebiyatında ise Halit Ziya ve Hüseyin Cahit’i örnek alan yazarın ilk öykülerinde yerel tipler ve konular anlatılır.
- Sanatçının en bilinen eseri, yazarın 1908-1919 yılları arasında yazdığı ve 17 öyküden oluşan “Memleket Hikâyeleri'dir.Bu eserdeki kahramanlar genellikle orta tabakaya ait insanlardır.
- Batıya ait tekniklerle yerli sorunları ve Anadolu insanının hayatının anlatıldığı bu öyküler, o döneme kadar ele alınmayan konuların anlatılması ve konuşma diline ait her sözcüğün kullanılması bakımından oldukça önemlidir.
- Yurt dışında, sürgünde iken yazdığı öykülerini topladığı Gurbet Hikayeleri adlı eseri de edebiyatımız için oldukça önemlidir.
- Refik Halit Karay’ın ilk romanı, “İstanbul’un İçyüzü” adlı eseridir. Bu romanda; ana olay yoktur, birbirinden bağımsız olaylar ve kişiler ayrı ayrı bölümlerde verilmiştir, eski ve yeni yaşam tarzları karşılaştırmıştır. Bu bakımdan bu roman, edebiyatımıza büyük bir yenilik kazandırmıştır.
- Yazarın bir diğer romanı ise Bugünün Saraylısı adını taşır. Bu romanda; II. Dünya Savaşı sırasında, İstanbul’da yaşayan yabancılara verilen yüksek değer ve yabancı hayranlığı anlatılır. Psikanaliz içeren bölümler de vardır.
- ESERLERİROMAN:
İstanbul’un İçyüzü (1920)
Yezidin Kızı (1939)
Çete (1939)
Sürgün (1941)
Anahtar (1947)
Bu Bizim Hayatımız (1950)
Nilgün (3 cilt, 1950-1952)
Yeraltında Dünya Var (1953)
Dişi Örümcek (1953)
Bugünün Saraylısı (1954)
2000 Yılının Sevgilisi (1954)
İki Cisimli kadın (1955)
Kadınlar Tekkesi (1956)
Karlı Dağdaki Ateş (1956)
Dört Yapraklı Yonca (1957)
Sonuncu Kadeh (1965)
Yerini Seven Fidan (1977)
Ekmek Elden Su Gölden (1980)
Ayın On Dördü (1980)
Yüzen Bahçe (1981)ÖYKÜ:
Memleket Hikayeleri (1919)
Gurbet Hikayeleri (1940)MİZAH:
Sakın Aldanma İnanma Kanma (1915)
Kirpinin Dedikleri (1918)
Agop Paşa’nın Hatıraları (1918)
Ay Peşinde (1922)
Tanıdıklarım (1922)
Guguklu Saat (1925)GÜNCE:
Bir İçim Su (1931)
Bir Avuç Saçma (1939)
İlk Adım (1941)
Üç Nesil Üç Hayat (1943)
Makyajlı Kadın (1943)
Tanrıya Şikayet (1944)ANI:
Minelbab İlelmihrab ((1946)
Bir Ömür Boyunca (1980)