1.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz türemesine" örnek sözcük
kullanılmıştır?
A) Aldığın hazzın başka bir hazza
benzemediğini keşfedersin.
B) Bütün tüllerinin parçalanmasına razı
olmak gerekir.
C) Herkes yakalamaktan korkarak kovalar
aşkı
D) Kendi varlığını da seversin bir
başkasını severken
E) Kendi iç dünyana da tutkunsundur
artık âşık olunca
2.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde, türetilirken "ünlü düşmesi" ne
uğramış bir sözcük kullanılmıştır?
A) Saat dokuz sularında
İnanılmaz bir özlem
bağrımı deldi
B) Ateş nehrinde gençliğimin
Bir bahar gibi
patladın Ankara
C) Boynumda gül madalyonu
Şiirimde gök kuşağı
oldun
D) Aşkım ulaşılmaz bir pembe mektuptur
O uzak, eski
rüzgârlarında savrulur.
E) Benim önerilerim akla ve bilime
dayalı
Miraslar kedilere
paylaştırılsın
Şehitler tepesi boş değil
Toprağını kahramanlar bekliyor
Ve bir bayrak dalgalanmak için
Rüzgâr bekliyor
3.
Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangi ikisi görülmektedir?
A) Ünlü daralması – ünsüz benzeşmesi
B) Ünsüz değişimi – ünlü daralması
C) Ünsüz düşmesi – ünsüz benzeşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi – ünsüz değişimi
E) Ünsüz türemesi – ünlü daralması
4.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ulama"ya örnek bir
kullanım yoktur?
A) Hiç kimsenin açtırma elini, ne olur!
B) Eksik etme yardımını sessiz veriver!
C) Her ne ararsak arayalım kendi
içimizde
D) Sözcüklerde kaldı hoşgörünün manası
E) Süresiz özleminden cayır cayır
yanıyorum
Âlemde güzeller padişah olsa
Ona hizmet eden kul incinir mi?
Alçak uçan, taştan taşa dokunur
Dalgası çok olan sel incinir mi?
5.
Yukarıdaki dörtlükte aşağıdaki ses olaylarından hangi ikisi görülmektedir?
A) Ünlü düşmesi – ünlü daralması
B) Ünsüz benzeşmesi – ünsüz düşmesi
C) Ünsüz değişimi – ünsüz benzeşmesi
D) Ünsüz değişimi – ünsüz düşmesi
E) Ünsüz türemesi – ünlü düşmesi
6.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünlü daralmasına örnek kullanım vardır?
A) Bize ne kara bir köpeğin ölümünden
B) Öyle sıkı germişiz ki iplerimizi,
susarız
C) Susarız konuşacağımız vakte kadar
D) Biz konuşalım diye konuşur herkes
E) Şükür ki kulakları mühürlenmişlerden
değiliz
7. Sert ünsüzlerle (p, ç, t, k) biten sözcükler,
ünlü ile başlayan ek aldıklarında son sesteki sert ünsüz yumuşar.
Aşağıdaki
dizelerin hangisinde bu kurala uymayan bir sözcük kullanılmıştır?
A) Korunaklı değilim, katran sürdüm
başıma
B) Koruklardan ilâç yapma sanatı
verilmiştir.
C) Benim ağıdım bitti, sizinki uzun
sürer
D) Bir ayağında kara yalaz var
sevgilimin
E)
Sanki yeniden bu şehrin sokaklarındayım.
8.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünsüz benzeşmesi"ne örnek bir
kullanım vardır?
A) Salıncaklarda baş dönmesi yabancı
bana.
B) Her çocuk kendine imrendiği için
kaybolur.
C) Korkum ilk adımın unutkanlığında
kaldı.
D) Bir ömür ne kadar da fotoğraf albümü
gibi.
E) Şimdi çıksam parka küçük çocuklar
ordadır.
9.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünsüz değişimi"ne örnek bir kullanım
vardır?
A) Neden sonra değiştiğimi anlıyorum.
B) Geri dönmeyen sesler var şu
bağbozumunda.
C) Yıllar ne kadar meraklıymış
ayrılıklara.
D) Üzerinden neşeyle uçuşur çocuksu
gelin.
E) Bilinmezlikle unutulur tüm acılar
günbegün
10. (I)Geleceğiniz yere geldik, der muavin,
İner lâkin ne deniz vardır, ne martı sesi. Bir eve varır, yaşlı bir
adam (II)karşılar kendisini. "Biz de (III)merak
etmeğe (IV)başlamıştık." Şaşırır, (V)ocağın karşısını
işaretleyerek "oturun" der yaşlı adam.
Yukarıdaki
parçada numaralanmış sözcüklerin hangisinde herhangi bir ses olayı yoktur?
A) I. B) II. C)
III. D) IV. E) V.
11.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde, diğerlerinden
farklı bir ses olayı vardır?
A) Konakta hiç bekletmeden
paşanın yanına aldılar onu.
B) Zenci
hizmetkârla birlikte hepsi de binadan çıktılar.
C) Kuşları rahatsız etmemek için kimse
evden çıkmıyordu.
D) Sağ taraftaki boş arsalarda
askerler talim yapıyorlar.
E) Hikmet Bey, kahvesini bitirmeden
ayağa kalktı.
12.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinde, diğerlerinden
farklı bir ses olayı vardır?
A) Onların çoğunu ta
bebekliğinden tanırdı.
B) Masanın
arkasındaki koltuğa oturmuştu.
C) Çocuk bir
türlü utangaçlığını yenemiyordu.
D) Suçu
paylaşmanın tadına varıyorlardı.
E) Yanımdaki yatakta başka bir
hasta yatıyor.
13.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ünlü düşmesine (hece düşmesi) örnek bir
sözcük kullanılmamıştır?
A) Selamlaşma faslını kısa kesmek
istiyorum.
B) Genç adam başını sallayıp elindekini
gösterdi.
C) Annesi kendi derdiyle gittikçe
yalnızlaşıyordu.
D) Evi yerinden sarsan bir ağırlıkla
devrildi.
E) Karnından fışkıran kan odanın
ortasında birikti.
14. İsim tamlamalarında tamlayan ünlü ile bitiyorsa
araya "n" kaynaştırma harfi getirilir.
Aşağıdaki
cümlelerden hangisinde bu kurala uymayan bir isim tamlaması vardır?
A) Hemşirenin korkusu her gün biraz daha
artıyor.
B) Hayatının o ana kadarki öyküsünü
anlattı.
C) Neyin nesidir bunlar bir türlü
anlamıyorum.
D) Delikanlının çantasında hiçbir şey
yoktu.
E) Odanın kapısını aralayarak içeri
baktı gizlice.
Sadece günün
o (I)vaktini (II)yaşıyor
Çatalının (III)ucuyla (IV)tabağındaki peyniri (V)yiyor.
15.
Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerin hangi ikisinde "ünlü
daralması" vardır?
A)
I. ile II. B) II. ile III. C) III. ile IV.
D) II. ile V. E) I. ile V.
(I)Coşkulandım da
içimden (II)göğe uçmak geliyor.
(III)Mutluluğu yok (IV)eden gönlü
karartan (V)derdi sıkmak geliyor.
16.
Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisinde diğerlerinden
farklı bir ses olayı vardır?
A) I. B) II. C)
III. D) IV. E) V.
(I)Kaynıyor sevgi,
akımlar (II)akıyor
Özdeki sırrı göze (III)yansıtıyor
Sade sözle anlatması güç (IV)oluyor
Aşk, hayata yeni anlam (V)katıyor
17.
Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisinde, ünlü daralması
vardır?
A) I. B) II. C)
III. D) IV. E) V.
18. Bizler,
dışımızda (I)gelişen genellikle
basit (II)diyebileceğimiz olaylara (III)gösterdiğimiz ilgiyi,
kendi (IV)zihnimizde kopan fırtınalara,
çakan (V)şimşeklere karşı gösteremiyoruz.
Yukarıdaki
parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinde, ünlü daralması vardır?
A) I. B) II. C)
III. D) IV. E) V.
19. (I)Kayıktaki adam (II)yavaşça kürekleri
denize indirdi. İnce bir sisin (III)ardında bir ada
ortaya (IV)çıktı. (V)Sağa sola yorgun bakıyordu.
Yukarıdaki
numaralanmış sözcüklerden hangisinde ünsüz değişimi (yumuşama) vardır?
A) I. B) II.
C) III. D) IV. E) V.
20. Kitap (I)çocuğun kavrayış (II)gücünün ötesinde
derin ve büyülü bir dünyanın kapılarını açıyor okuruna. Rengârenk kapağı ile
ilk (III)bakışta (IV)gerçekten de yalnızca çocukların ilgisini
uyandıran bu kitap okuru başka dünyalara (V)sürüklüyor.
Yukarıdaki
parçada numaralanmış sözcükler ses olayları bakımından eşleştirilirse, hangisi
bu eşleştirmenin dışında kalır?
A) I. B) II. C)
III. D) IV. E) V.
21. Bir şeylerin, tüm (I)adlarına ve
uyandırdıkları (II)çağrışımlara karşın, eninde
sonunda (III)değişebileceğini umut etmiştik. O
aynaya (IV)farklı bir gözle bakmanızı (V)sağlayacak bir
şeyler bekliyoruz.
Yukarıdaki
parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi, türetilirken ünlü kaybına
uğramıştır?
A) I. B) II. C)
III. D) IV. E) V.
22. Bir ara elerin
bir (I)karanlıkta kalmış, önündeki mavi çiçek (II)keskin bir (III)ışığın ortasına (IV)oturmuş,
mavisi (V)büyüdükçe büyümüştü.
Yukarıdaki
parçada numaralanmış sözcüklerden hangilerinde ünsüz benzeşmesi
(sertleşme) yoktur?
A) I. ile II. B) II. ile
III. C) II. ile IV. D) III. ile IV. E) IV.
ile V.
23.
Aşağıda cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük, ek alırken bu sözcüğün
ünsüzlerinden biri düşmüştür?
A) Yılan başını azıcık kaldırıp
onlara baktı.
B) Anne, yavrunun ağzına yiyeceği
yavaşça verdi.
C) İnsanoğlu hele bir
aç kalsın da gör
D) Küçücük bir dalga
kayığı sallasa adam düşecekti.
E) Balıklar al bir çizgide parlayıp suya girdi.
CEVAP
ANAHTARI
1-A 2-D 3-B 4-D 5-C 6-D 7-B 8-C 9-A 10-B 11-C 12-E 13-B 14-C
15-D 16-A 17-A 18-B 19-C 20-E 21-B 22-D 23-D
1.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz düşmesine" uğramış birden çok
sözcük kullanılmıştır?
A) Sevginin küçücük görünümünden sıcacık
bir hikâye çıkardığını görmüştüm.
B) Ufacık dedikodular bile büyük bir
aileyi dağıtmak için yeterli olur.
C) Evlerin minicik saçaklarından yere
kadar buzlar sarkıyordu.
D) Araba, büyücek bir binanın önünde
sarsılarak durdu.
E) Mahallenin daracık sokaklarında
çeşitli oyunlar oynardık.
2.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcükte "ünsüz türemesi"
görülmektedir?
A) Bu ciddi bir konu,
pek dedikodu değil
B) Allı turnam bizim
ile uğrarsan
C) Telli duvaklı gelin
olmak hepsinin hayaliydi.
D) Mutluluk hazzını tatmak
için tüm acılara katlandı.
E) Şiirin özelliği de
zor anlaşılır olmasıdır.
3. Sonu sert ünsüzle biten tek heceli sözcüklerde
genellikle ünsüz değişimi olmaz.
Aşağıdaki
sözcüklerin hangisi bu kurala aykırı bir örnektir?
A) Ek B) Çat C)
Yurt D) At E) Maç
4. Süreksiz sert ünsüzlerle (p, ç, t, k) biten
sözcükler ünlü ile başlayan ek aldıklarında ünsüz değişimi (yumuşama) olur.
Aşağıdaki
cümlelerin hangisinde bu kurala aykırı bir sözcük
kullanılmıştır?
A) Bir kez doğan bir daha ölmez inancım
bu.
B) Bu gerçeği bilişimdendir baş eğişim.
C) Varlık sebebim, gerçek yaşama
sevincimsin
D) Seçtim hürriyeti kaderimi zorlayarak
E) Aşk dedim, kendimi buldum kendim.
5. Sonu sert ünsüzle biten sözcükler ünlü ile
başlayan ek aldığında, ünsüz değişimine (yumuşama) uğrarlar.
Aşağıdaki
dizelerin hangisinde bu kurala aykırı bir sözcük
kullanılmıştır?
A) Sevecen olacaksın yaşarken bu hayatı
B) Yağmur bulutları gitmiyor başımdan
bir türlü
C) Sevin bütün insanları, bir dünya
kurun
D) Şu gizemli yaşamda hep seninle varım
E) Olsun sığınacağın yer, bir
gönülhanesi
6. Kervansaraylardan (I)ayrılıyor ve
yolculuğumuzun ikinci durağı Şuayipşehri'ne doğru, tozu dumana kata kata (II)ilerliyoruz. (III)Söylendiğine göre,
yirmi kilometre yolumuz var. Ama bildiğimiz yirmi kilometrelik yollara (IV)benzemiyor.
Toz fırtınası yolculuğumuza (V)kılavuzluk ediyor.
Yukarıdaki
parçada numaralanmış sözcüklerin hangi ikisinde "ünlü daralması"
vardır?
A) I. ve II. B) II. ve
IV. C) III. ve IV. D) IV. ve V. E) I. ve
III.
7.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünsüz değişimi" ne örnek bir kullanım
vardır?
A) İki çeşme oldu özleminle gözlerim
B) Sen ki baştanbaşa neşe dolusun şimdi
C) Sevgi sınırsız bir minyatürdür tablo
örneği
D) Yeni bir hayata niye başladın, nasıl
başladın?
E) İstanbul denince hep seni yaşıyorum.
8. Ortalık ağarıyor, şehrin
alanı, gittikçe doluyordu.
Bu
cümlede altı çizili sözcüklerde görülen ses olayları sırasıyla aşağıdaki
seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
A) Ünlü Daralması – Ünsüz Benzeşmesi
B) Ünsüz Değişimi – Ünsüz Benzeşmesi
C) Ünsüz Değişimi – Ünsüz Türemesi
D) Ünlü Düşmesi – Ünsüz Değişimi
E)
Ünsüz Türemesi – Ünlü Düşmesi
9.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ünsüz benzeşmesi" ne örnek bir
kullanım yoktur?
A) Bu saatte açık lokanta bulabilir
miyim diye sormamalısın.
B) Ara sokaktaki lokantaya gitmeli ve
alinazik yemelisin.
C) Bilmediğiniz bir kentte adres bulmak
çok zordur.
D) Efsanelerin nasıl yaşatıldığını kendi
gözlerinizle görmelisiniz.
E) Sonunda açlıktan bayılmak üzereyken
bir lokanta bulursunuz.
10. Topu topu bir tane yol vardı, nasıl (I)kayboldunuz,
diye sormayın, bunu başardık. Örneğin yol birdenbire ikiye (II)ayrılıyordu ve
biz hiç aksatmadan yanlış yola (III)giriyorduk. Bir süre (IV)ilerledikten sonra,
toprağında çalışan bir köylü görüyor, ondan tarif alıyor doğru yöne (V)dönüyorduk.
Yukarıdaki
parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinde hem "ünlü düşmesi" hem
de "ünsüz değişimi" vardır?
A) I. B) II. C)
III. D) IV. E) V.
11.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünsüz benzeşmesine (sertleşme)" örnek
bir kullanım yoktur?
A) O tahtalar, çamaşırlar da geçti, yok
hâlim.
B) Çalışmadın, beni hep bunca yıl
çalıştırdın.
C) Canavarlar kaçıyormuş gibi gür bir
doludan.
D) Ayakta sallanışım zorladır, Allah
bilir.
E) Hacı Kalfa, çatkın çehresini daha da
çatıyor.
12.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde ulama yoktur?
A) Bir dost bulamadım, gün akşam oldu.
B) Abdal oldum, şal giyindim bir zaman
C) Dalgın duyuyor rüzgârın ahengini dal
dal
D) Baktım süzülüp geçti açıktan iki
sandal
E) Geçmiş gecelerden biri durmakta
derinde
13.
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinde "ünsüz
türemesi" yoktur?
A) Sert, şiddet yüklü
ve heyecanlı insanlardı bunlar.
B) Kutsal bildikleri her şeyi reddetmişlerdi.
C) Gazete haberinden sonra olayın sırrı çözülmüştü.
D) Çin Seddi binlerce
yıldır ayakta duruyor.
E) Son sorunumuzu da amcam halletmişti.
14.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde birleşik sözcük oluşurken bir ünlü düşmesi
gerçekleşmiştir?
A) İnanılmaz biçimde gönlü bu şehirde
kaldı.
B) En yakın arkadaşına devretmişti
masadaki yerini
C) Her şey öyle yeni ki burda, beynin
tazelenir.
D) Biliyor musun şehrin caddelerinde
ruhunu bıraktı.
E) Kolunu kaldırırsan bütün sihri uçar
gider.
15.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ünsüz düşmesi"ne örnek bir sözcük
kullanılmıştır?
A) Ömrüm, İstanbul'da rüyada gibi geçsin
B) Sevmeyi senin sözlerinden öğrendim
C) Ne yapsam, neylesem çilem dolmuyor
D) Boğaz kıyısında bir büyük sofradır
gönlüm
E) Sıcacık özlemim at koşturuyor zamanda
16. Bazı sözcükler küçültme eki alırken ünlü
türemesi görülebilir.
Aşağıdaki
dizelerin hangisinde bu kurala örnek bir kullanım vardır?
A) Sen benim biricik muhabbetimsin
hayatta
B) Ne söylesem sevdiceğim sana az gelir.
C) Yaşanmıyor senden ayrı küçücük bir
günüm
D) Ufacık aynalardan bile taşıyor
güzelliğin
E)
Varılabilecek en son durak, bıçak sırtı
17. "-n sesi" hem kaynaştırma harfi hem de
ikinci tekil iyelik eki olarak kullanılabilir.
Aşağıdaki
dizelerin hangisinde "-n sesi" kaynaştırma harfi olarak
kullanılmıştır?
A) Şu âlemde bulamadım vefanı
B) Yeşil türbesini gezdik
dün akşam
C) Ben severim, eller sürer safânı
D) Safadır, senin uğruna bana
can vermek
E) Be insafsız, az mı çektim cefânı!
18. Yürürken kuru bir yaprağı eziyor. (I)Sesini duyamıyorum (II)ezildiğini göremiyorum. (III)Yaptığını beğenmediğim
için de (IV)yüzüne bakmamıştım, (V)gelmesine dayanamamıştım.
Yukarıdaki
parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi hem ikinci, hem üçüncü kişiyi
çağrıştıracak biçimde kullanılmamıştır?
A) I. B) II. C)
III. D) IV. E) V.
19. Etrafımda dalgın uyuyan ve ıstırapla kıvranan
çehrelerin yerini, çocukluk yıllarımın saadetini yapan yüzler alıyor.
Bu
cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisi görülmektedir?
A) Ünsüz
değişimi
B) Ünlü daralması
C) Ünsüz benzeşmesi
D) Ünlü düşmesi
E) Ünsüz düşmesi
20.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde yansıma sözcüklere yer verilmiştir?
A) Dokunur denize şıp şıp martı
kanatları
B) Yıllar yılı sahilde durup bekliyorum
C) Bir pembe ışıksın vuruyorsun camlara
D) Vuslatından hani bir saniye
ayrılmayayım
E) Gözlerin çığ gibi baştanbaşa bir
canlı resimdir.
21. Sonu sert ünsüzle (p, ç, t, k) biten bazı
sözcükler, ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında sert ünsüz yumuşar (b, c, d,
g, ğ olur). Bazı tek heceli sözcüklerde bu durum gerçekleşmez.
Aşağıdaki
cümlelerin hangisinde ünsüz değişimi olmamıştır?
A) Kolunu Nihal'in okşadığı paltom
çalınmıştı.
B) O günden sonra çöpümüzü bile
almıyordu.
C) Pencerenin yüksekliği bir metre bile
değildi
D) Odun kömür kırma işine de
katlanacağız artık
E) Kaynağı, koruyucu kullanmadan
yapmıştı.
22. Adanın önüne gemiler gelince keçiler
kayalıkların üstüne dizilip seyre çıkıyorlar onları. Gemiciler de derde deva
diye keçileri yakalayıp götürüyorlar.
Yukarıdaki
parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşme)
B) Ünsüz Değişimi (Yumuşama)
C) Ünlü Daralması
D) Ünlü Düşmesi (Hece Düşmesi)
E) Ulama
23. Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana gelmez, iki
ünlü sesin yan yana gelmesini gerektiren durumlarda araya kaynaştırma harfleri
(y, ş, s, n) girer.
Buna
göre, aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinde kaynaştırma
harfi yoktur?
A) İlk keçiyi keser kesmez fırtına
çıkıyor.
B) Üstünde yılan uyuyan adamı
büyülemişti.
C) Kuşun kanadının altında da olsam beni
bulur.
D) Adamsa düzgün düzgün soluk alarak
uyuyordu.
E) Ötedeki çınarın altındaki kanepeye
oturdu.
24. Bir iki gün şehre gitse demir kır atı (I)huysuzlanıyor, (II)tepiniyor,
yanına gidenleri korkunç bir öfkeyle (III)ısırıyor, (IV)tekmeliyor ve
yem (V)yemiyordu.
Yukarıdaki
parçada numaralanmış yüklemlerden hangilerinde ünlü daralması vardır?
A) I. ile II. B) II. ile
III. C) III. ile IV. D) IV. ile V. E) II.
ile IV.
CEVAP
ANAHTARI
1-A 2-D 3-C 4-D 5-A 6-B 7-C 8-B 9-D 10-A 11-C 12-E 13-A 14-B 15-E 16-A
17-B 18-E 19-D 20-A 21-B 22-A 23-D 24-D