BİR YAZIYI HAZIRLARKEN KAYNAKLAR NASIL GÖSTERİLİR, KAYNAK GÖSTERİMİ, KAYNAKÇA NASIL YAZILIR, METİN HAZIRLARKEN KAYNAKLAR NASIL GÖSTERİLİR,
Bir yazıyı hazırlarken kaynaklar nasıl gösterilir
FARKLI BAŞLIKLAR ALTINDA İNCELEYELİM
Bir yazıyı hazırlarken kaynaklar nasıl gösterilir
FARKLI BAŞLIKLAR ALTINDA İNCELEYELİM
Metin İçinde Gönderme Yapma
Bu
yöntem Harvard yöntemi olarak da
bilinir ve 1960’lardan sonra Anglo-Amerikan fen bilimleri literatüründe
sıklıkla kullanılır hale gelmiştir. Bu yönteme temel olarak benzeyen ancak bazı
ayrıntılarda farklılıklar gösteren APA
(American Psychological Association) ve MLA
(Modern Language Association) gibi başka yöntemler de bulunmaktadır. Bu
yöntemde gönderme bütünüyle metin içinde yapılır(Atabek,
2005).
Tek Yazarlı Çalışma
Yazarın soyadı, eserin yayımlandığı tarih verilir.
Bursalıoğlu(1987) yeterliği, bir rolü oynamak için gerekli niteliklerin
var olması şeklinde tanımlamıştır.
Yeterlik(Bursalıoğlu, 1987) bir rolü oynamak için gerekli niteliklerin
var olması şeklinde tanımlanmıştır
(Balcı, 2005, 295).
1994’te Rogers tarafından yapılan reaksiyon zamanlarının … (Büyüköztürk;
Çokluk ve Köklü, 2002).
Çok Yazarlı Tek Çalışma
İki yazar varsa her ikisinin de soyadı verilir(Büyüköztürk ve diğerleri,
2002).
Dembo ve
Gibson’a(1985, 12) göre …
İkiden çok, altıdan az yazarlı ise, ilk geçtiği yerde hepsinin soyadları
verilir. Bundan sonra atıf yapılacaksa, ilk yazarın soyadı verilir, “ve
diğerleri” sözcüğü eklenir(Balcı, 2005, 295).
Williams, Jones,
Smith, Braduaer ve Terrington (1983) performansı ...
Performans
konusunda, … (Williams ve diğerleri, 1983).
Williams ve
diğerleri(1983) başka bir çalışmasında….
Altıdan çok yazarlı çalışmada, ilk yazarın soyadı verilir ve “ve
diğerleri” eklenir(Balcı, 2005, 295).
Asthon ve
diğerleri (2001), problem çözümüne …
Problem çözümüne
… vardır(Asthon ve diğerleri (2001, 34).
Yazarı Olmayan Veya Anonim Çalışma
Kitap yada dergi ise altı çizilir veya koyu punto ile yazılır. Bir
derginin makalesi ise tırnak içinde, diğer durumlarda
başlığı ve yayın yılı verilir(Balcı, 2005, 296).
(Kalkınma Planı IV, 1978),
(Anonim, 1999),
(Eğitim ve Bilim
Dergisi, Nisan,2006).
Aynı
Soyadlı Yazarlar
Kaynakçada aynı soyadlı iki ve daha çok yazar
varsa, ön adlarıyla birlikte kullanılır.
H. Başar (1994) ve D. Başar (2004), denetimde görülen
…. olarak saptamışlardır.
A. Balcı ve diğerleri (2005) ve O. Balcı (2001) konuya
ilişkin … bulmuşlardır.
Aynı Parantez
İçinde İki Veya daha Çok Çalışma
Yayın yılına göre sıralanır, basımda olan varsa
en sona konulur ve önce soyadları verilerek bir çalışma için yalnızca çalışma yılları verilir (Büyüköztürk ve
diğerleri, 2002).
(Köklü ve Büyüköztürk, 1991, 1993),
(Balcı 1984, 1985, 1987).
Aynı
Yazarın Aynı Yıl Yaptığı Çalışmalar
Yayın yılından sonra a, b, c harfleri
kullanılır(Büyüköztürk ve diğerleri, 2002).
(Demir, 1990a, 1990b; Yılmaz 1992 basımda-a).
Yazarları
Farklı İki Veya Çok Çalışma
Aynı parantez içinde ve soyadlarına göre
alfabetik sıraya dizilerek ve aralarına noktalı virgül konularak verilir
(Büyüköztürk ve diğerleri, 2002).
Çeşitli çalışmalar … yapıldığını ortaya
koymuştur (Baldo, 1980; Kamil, 1988, Peper ve Funk, 1990).
Yasal
Dokümanları Kaynak Gösterme
Milli Eğitim Temel Kanunu (1739),
Mehmet Menteş (1992)
Kişisel
Konuşmalar
Mektup, yazışma, telefon konuşmaları kaynakçada
verilmez. Metin içinde belirtilirler ve sahibinin adı, soyadı ile tarih tam
yazılır (Balcı, 2005, 297, 297).
Z. Bursalıoğlu (Kişisel Konuşma, 1 Ocak, 1993).
Dipnotla Kaynak Gösterme
Bu yöntemde gönderme yapılacağı zaman, göndermenin yapılacağı yere bir
rakam konulur ve bu rakama o sayfanın sonunda (dibinde) yer verilir. Rakamdan
sonra gönderme yapılan kaynağın künyesi verilir.
Bir örnek olması bakımından, eğer metnin bu yerinde Karasar’ın bir
kitabına gönderme yapılacak ise, buraya bir dipnot rakamı koyulur[1]
ve aşağıda sayfa sonunda bu rakamdan sonra tam künye verilir. Ayrıca, yazının
sonsunda Kaynaklar Listesi’nde (List of References), bu ve gönderme yaparak
kullanılan diğer tüm kaynakların tam künyelerini (yazar soyadı, eser yayın
yılı, eserin tam adı, yayınevi, yayınlandığı yer) içeren bir listesi yazar
soyadı sırasına göre verilir (Atabek, 2005).
Bu yöntem geleneksel bir yöntemdir ve gerek yabancı gerekse de Türk
üniversitelerinde uzun yıllar kullanılmıştır. Türk üniversitelerinde 1970’lerden
sonra, bu yöntemde geleneksel olarak kullanılan Latince kısaltmalar
Türkçeleştirerek kullanılmıştır. (Örneğin ibid.:
a.y., op.cit.: a.g.e. gibi). (Atabek, 2005).
Kaynak
gösterme ya da gönderme amacının dışında da dipnot kullanılabilmektedir.
Anlamının açıklanması zorunlu görülen ya da özel bir bağlamda ya da anlamda
kullanılan bir kavramı, cümlenin bütünlüğünü bozmamak için kavramın geçtiği
yerde (*), (+) gibi özel bir işaret kullanılarak, aşağıda sayfa sonunda
açıklanabilir. Bu kullanıma açıklama
dipnotu denilmekte ve hem klasik dipnot gönderme yönteminde, hem de metin
içi gönderme siteminde kullanılabilmektedir (Atabek,
2005).
Kaynakça
‘Kaynaklar listesi’ ya da
kısaca ‘Kaynaklar’ genellikle makale, bildiri gibi kısa akademik metinlerde
kullanılırlar. Kitaplarda ise genellikle ‘Kaynakça’
(bibliography) kullanılır. Kaynakçada kendi akademik metnimizi oluştururken
yararlandığımız tüm kaynaklara yer verilir. Dolayısıyla gönderme yapmadığımız
ama metinimizin oluşmasında yararlandığımız kaynaklar da kaynakçada yer
alabilir. Bu bakımdan kaynakça, kaynaklar listesine göre daha uzundur ve diğer
araştırmacılara yardımcı olma bakımından kaynaklar listesinden daha işlevseldir.
Çalışmanın kaynakça bölümünde çalışma
sırasında gönderme yapılan ya da alıntılanan kaynakların tümü eksiksiz biçimde
verilir. Kullanılan kaynaklar yazar soyadlarının alfabetik sırasına göre
dizilir. Anabilim dalı gereklerine uygun olarak, bazı çalışmalarda kronolojik
sıralama da yapılabilir. Kaynakça girdisinin birinci satırı hariç diğer tüm
satırları 2 cm .
içeriden yazılır. Aynı yazarın birden fazla yapıtına gönderme yapılmışsa bunlar
kaynakçada tarih sırası ile verilir. Kaynakça göstermede şu yol izlenmelidir
(http://www.cu.edu.tr/enstituler/sobe/klavuz.asp):
Hazırlayan S. Soner Görgülü