TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ GENEL ÖZELLİKLERİ NELERDİR, TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ GENEL ÖZELLİKLERİ, TANZİMAT EDEBİYATI, ,
Tanzimat dönemi Türk edebiyatının genel özellikleri nelerdirGENEL ÖZELLİKLER
·
Sanatçılar Batı kültürü ile
yetişmişlerdir. Bir çoğu yurt dışında öğrencilik yapmıştır
·
Batı edebiyatı örnek alınmıştır.
·
özellikler Fransız edebiyatının etkisi
büyüktür.
·
Sanatçılarda ve toplumda “ikilik”
“doğu-batı” çatışması görülür
·
Sanatçıların büyük bir kısmı devlette
görev yapmışlardır. Siyasetçi veya bürokrat olarak.
·
Şiirde parça güzelliği yerine bütün
güzelliği benimsenmiştir.
·
Batılı edebi akımların izleri ilk kez bu
dönemde görülmüştür
·
Daha çok aruz ölçülü şiirler
yazılmıştır.
·
Tanzimat tiyatrosu, sahne dili ve
tekniği açısından başarılıdır. Tiyatro, halkı eğitmek için bir okul gibi
düşünülmüştür.
·
Gazetecilik önemsenmiştir. Gazete bir
okul olarak görülmüştür.
1.DÖNEM
ÖZELLİKLERİ
·
“Toplum için sanat” anlayışı benimsenmiştir. Sanat,
toplumun Batılılaşması için bir araç olarak kullanılmıştır.
·
Eserlerin halkın anlayabileceği sade bir dille
yazılması amaçlanmıştır.
·
Divan edebiyatının süslü-sanatlı düz yazısı yerine,
belli bir düşünceyi iletmeyi amaçlayan yeni bir düzyazı geliştirilmiştir; ilk
kez noktalama işareti kullanılmıştır.
·
Şiirde yeni konular (yurt, ulus, özgürlük, insan
hakları...) işlenmiştir.
·
Biçim bakımından Divan edebiyatına bağlılık sürmüş;
gazel, kaside, murabba, terkib-i bend gibi nazım biçimleri kullanılmıştır.
·
Şiirde parça güzelliği yerine bütün güzelliği
benimsenmiştir.
·
İlk defa şiirlere bağımsız adlar
verilmiştir.(Şinasi)
·
Dilde sadeleşme savunulmuş ancak tam başarı
sağlanamamıştır.
·
Divan şiirinde görülen söz oyunları ve söz sanatları
büyük ölçüde terk edilmiştir.
·
Hece ölçüsünün ulusal nazım ölçüsü olduğu kabul
edilmiş ancak daha çok aruz ölçülü şiirler yazılmıştır.
·
Tanzimat sanatçıları, Fransız edebiyatını örnek
almışlar; klasisizmin ve romantizmin etkisinde kalmışlardır. *
Klasisizim(Şinasi, A.Vefik Paşa) romantizm (N. Kemal, A. Mithat)
·
İlk örnekleri bu dönemde görülen roman, teknik
yönden zayıf ve kusurludur.
·
Romanlarda
Batılılaşmanın yanlış anlaşılması, aile sarsıntıları, köle ticareti gibi
konular işlenmiştir.
·
İlk örnekleri bu dönemde görülen roman, teknik yönden
zayıf ve kusurludur. Romanlarda Batılılaşmanın yanlış anlaşılması, aile
sarsıntıları, köle ticareti gibi konular işlenmiştir.
·
Tanzimat tiyatrosu, sahne dili ve tekniği açısından
başarılıdır.Tiyatro, halkı eğitmek için bir okul gibi düşünülmüştür.
·
Tanzimat edebiyatı, batı etkisindeki Türk
Edebiyatı’nın ilk durağı olmasından ötürü, Batı edebiyatı türlerinin ilk
örnekleri bu dönemde verilmiştir.Bu dönem edebiyatı bir “ilk”ler edebiyatıdır.
2.DÖNEM ÖZELLİKLERİ
·
Bu dönemin, 1.Meşrutiyet Meclisi’nin 1877’de,
Osmanlı- Rus savaşı gerekçe gösterilerek kapatılmasıyla başlayan baskıcı
yönetimi vardır.Bu durum sanat ve edebiyatı da etkilemiştir.
·
Bu dönemde toplum
sorunlarından uzaklaşılmış, ‘sanat için sanat’ ilkesi benimsenmiştir.
·
Bu anlayış
doğrultusunda eserlerde bireysel konular işlenmiştir.
·
Dilde sadeleşme
çabası bırakılmıştır. Dil oldukça ağırlaştırılmıştır.
·
Batı edebiyatı
türlerinde ürünler verilmiş, sanatçılar daha da ustalaşmıştır
·
Şiirin konusu genişletilmiş, bireysel konulara
dönülmüştür
·
Biçimsel yenilikler getirilmiştir. Recai-zâde Mahmut Ekrem,
özellikle Abdülhak Hamit’ in
eserlerinde bu açıkça görülmektedir.
·
Romanda realizmin etkisi görülmüş, ilk realist
roman bu dönemde yazılmıştır.
·
Realizm ve natüralizm baskın akımlar olarak
göze çarpar.
·
Tiyatro önemini yitirmiş, sahne dil ve tekniği
açısından başarısız eserler yazılmış .Tiyatro eserleri oynanmak için değil
okunmak için yazılmıştır.