· Edebiyat ile düşünce akımları/felsefe arasındaki ilişki
Değerli derskonum.com takipçileri sizler için tüm editörlerimiz gerekli gayreti göstererek istediğiniz içerikleri hazırlamaktadır. Bu sayfada 12.sınıf Türk dili ve edebiyatı dersinin 1.ünitesinde yer alan ve 1. maddede yazan başlığı " Edebiyat ile düşünce akımları/felsefe arasındaki ilişki " işleyeceğiz.. konu başlıkları ve anlatım aşağıda.. lütfen destek için paylaşalım..- Edebiyat Nedir?
- Felsefe Nedir?
- Düşünce akımı nedir?
- Edebiyat ve felsefenin benzer ve farklı yönleri
1.ÜNİTE
Edebiyat Nedir?
Edebiyat, kişinin duygu ve düşüncelerini, kendine özgü bir dil kullanarak, estetik kurallar çerçevesinde, yazılı veya sözlü olarak dile getirmesidir.
Edebiyat Kelimesinin Kökeni
“Edebiyat” kelimesi, Arapça “adabiyyāt” kelimesinden gelir. Kelime “adb” kökünden gelir ve sözlükteki anlamı şöyledir
Edebiyatın Konusu
Yazar ve şairlerin ortaya koydukları eserlerde ele alıp işledikleri her şey, edebiyatın konusunu oluşturur.
Edebiyatın Yöntemi
Dil ürünlerinin tüm özelliklerinin tarihi akış içinde bilimsel olarak incelenmesi de edebiyatın yöntemini oluşturur.
Felsefe Nedir, Felsefenin
Anlamı Nedir?
Yunanca "seviyorum", "ardından
gidiyorum", "arıyorum" gibi anlamlara
gelen "phileo" sözcüğü
ve "bilgi", "bilgelik" anlamlarına
gelen "sophia" sözcüğünün
birleşiminden oluşan felsefenin sözcük anlamı, "bilgelik
sevgisi" ya da "bilgi sevgisi"dir.
Yani felsefe kelime
olarak bilgeliğe ve bilgiye değer vermek, onları önemsemek ve hatta en değerli
şeyler olarak görmek; bilgiyi aramak, bilgeliğe erişebilme çabası sarf etmek,
bilginin sürekli olarak peşinden koşmak anlamlarını taşımaktadır.
Düşünce Akımı Nedir?
Düşünce
akımı için hayata, sanata, dünyayı algılayışa karşı ortaya koyulan felsefe,
düşünceler sistemi demek doğru olacaktır. Düşünce akımları farklı alanlarda
varlıklarını hissettirmekte ve varlıklarını diğer alanlar üzerinde de açıkça
göstermektedir. Düşünce akımlarına örnek:
Hümanizm,Klasisizm,Rasyonalizm,Varoluşçuluk, vs. Düşünce akımları insan
kaynaklıdır ve amaçları da yine insandır. Yani her düşünce akımı insana bu
sayede topluma ulaşmak kendi felsefesini kabul ettirmek istemektedir.
Edebiyat-felsefe ilişkisi
Soyut
bir düşünce sistemi olan felsefe ile edebiyat ilişkisinden
bahsetmek mümkündür. Çünkü her iki alanda da hammadde olarak insan
işlenmektedir. Ayrıca felsefe ve edebiyatta öncelik insan olmakla beraber
düşünme ve ortaya bir şey koyabilme gibi bir amaç bulunmaktadır. Ortaya konulan
bu ürünlerin ifade edilmesinde kullanılan malzeme ise dil olduğundan iki alan
arasında bir ortaklıktan bahsedebiliriz
İnsanoğlu
dil gelişimini gerçekleştirmekle birlikte duygu ve düşüncelerini aktarma
ihtiyacı hissetmiştir. Duygu ve düşüncelerin aktarılmasında edebiyat sanatı her
zaman ön planda olmuştur ancak zamanla bu aktarım faaliyetleri sorgulamaya
dönüşerek felsefe adıyla yeni bir biçim kazanmıştır. Bu nedenle edebi
faaliyetlerin bir sonucu olan felsefe ile edebiyatı ayrı düşünmek bir hata
olacaktır.
Her
edebi eser, yazarın bir düşünce eylemi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Yani yazar
edebi eserlerini belli bir düşüncenin temelinde oluşturmaktadır. Eğer eserin
arka planında bir düşünce yatmazsa o ürünü kurgulamak, olayları, kişileri ve
metni yapısal olarak ortaya koymak da mümkün olmazdı.
İç
içe girmiş ve böylesine güçlü bağlantılar oluşturmuş olan felsefe ile edebiyatı
birbirinden ayrı düşünmemiz mümkün değildir. Bu nedenle günümüzde Albert Camus,
Franz Kafka, Dostoyevksi ve Jean-Paul Sartre gibi isimler felsefe ve
edebiyatı bir arada tutabildiklerinden “sanatçı filozoflar” olarak
adlandırılmaktadır.
MADDE MADDE
- · Madde ve yaşamayı çeşitli yönleriyle inceleyen felsefe,bazen de araç olarak edebi metinleri kullanmıştır.
- · Bazı edebi metinlerin arka planında birtakım düşünceler yatar.Yani bazı eserlerin kaynağı felsefedir.
- · Toplumları etkileyen bu düşünceler,felsefi metin sadeliğiyle değil,değiştirilip dönüştürülerek anlatılır.
- · Düşünür, dünya görüşünü bir edebi eserle halk kitlesine ulaştırmak ister. Yani felsefe edebiyatı bu noktada bir araç olarak da kullanmaktadır.
Harika
YanıtlaSil