Şiir Türleri Bulma, Şiir Türleri Çalışma Kağıdı
Şiir Türleri Bulma, Şiir Türleri Çalışma Kağıdı, Konularına Göre Şiir Türleri Bulma Çalışması, ÇALIŞMA KAĞITLARI,
derskonum.com'un değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.
doğru konum= derskonum
Şiir Türleri
a. Lirik Şiir: Coşkulu bir anlatımın hakim
olduğu ve aşk, tabiat,
özlem, gurbet, vatan din ve ölüm gibi konuları esas alan şiirlerdir.
Türk
Edebiyatında; koşma, semai, varsağı, ağıt, mersiye, ilahi, münacat gibi nazım
şekilleri ve türleri lirik şiire örnektir.
b. Epik Şiir: Savaş ve kahramanlık
konularına değinilen, coşkulu bir anlarımın olduğu şiirlerdir. Buna örnek
olarak destanları örnek verebiliriz. Halk edebiyatında ise koçaklama, destan,
varsağı gibi örnekleri vardır.
c. Satirik Şiir: Kişilerin veya toplumda
oluşan aksamaların eleştirel bir dille anlatılmasıdır. Kişi, olay veya
durumların; iğneliyici sözlerle, alaylı ifadelerle eleştirilir. Türk
edebiyatındaki örnekleri ise halk edebiyatında taşlama; divan edebiyatında
hiciv; batı etkisindeki Türk edebiyatında ise yergi adını almıştır.
d. Didaktik Şiir: Bir düşüncenin belli bir
konunu hakkında öğüt, bilgi, ders vermek amacıyla öğretici nitelikte yazılan
şiir türüdür. Örnek olarak manzum hikayeler, fabllar.
e. Pastoral Şiir: Tabiatta olan güzelliklerin,
kır ve çoban hayatının anlatılmasıdır ve bunların sade ve açık bir dille
anlatılmasıdır.
Şiir Türleri Uygulaması
1)Cemre düşmüş,
çayır çimen yürümüş,
Koyakları, bir boz duman
bürümüş
Gün vurmuş, yamacın karı
erimiş
Salmış sürüleri, çayıra çoban
(Âşık Feymanî)
2)Bak saldım Koyun
ile kuzuyu düz ovaya
Yıllarca koşturdum oraya
buraya
Bir derman bulamadım,
kalbimdeki yaraya
Yârim gelseydi, derman olurdu
bu yaraya
3)Bu harmanın gelir sonu, kapıştırın giderayak!
Yarın bakarsınız söner bugün
çıtırdayan ocak!
Bugünkü mideler kavi, bugünkü
çorbalar sıcak,
Atıştırın, tıkıştırın, kapış
kapış, çanak çanak…
Yiyin efendiler yiyin, bu
han-ı iştiha sizin,
Doyunca, tıksırınca,
çatlayıncaya kadar yiyin! (Tevfik Fikret)
4)Bir damla yaş gibi sıcacık
Bakışlarında
eylül bahçeleri…
Bir gül gibi
topluyorum usulca
Uykusuz
geceleri…(Feyzi
Halıcı)
5)Sana çok
şükürler olsun Allah'ım
Hayvan karşısında bir insan
yarattın
Cemalin görmektir hevesim,
ahım
Akıl fikir verdin iman
yarattın
(Âşık Reyhanî)
6)Atıldı
Mehmetçik, büyüyü bozdu,
Bir düşman süngüsüne,
göğsünden
Bu şehadetle kayalar yarıldı
sanki
Dipçik gürültüsünden.
(Fazıl Hüsnü
Dağlarca)
7)Ne zaman seni düşünsem
Bir ceylan su içmeye iner
Çayırları büyürken görürüm
Her akşam seninle
Yeşil bir zeytin tanesi
Bir parça mavi deniz
Alır beni
Seni düşündükçe
Gül dikiyorum elimin değdiği yere
Atlara su veriyorum
Daha bir seviyorum dağları (İlhan BERK)
8)Kara dutum, çatal karam, çingenem
Nar tanem, nur tanem, bir tanem,
Ağaç isem dalımsın salkım saçak
Petek isem balımsın oğulum
Günahımsın vebalimsin.
Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan
Yoluna bir can koyduğum,
Gökte ararken yerde bulduğum
Karadutum, çatal karam çingenem
Daha nem olacaktın bir tanem?
(Bedri Rahmi EYÜBOĞLU)
9)Kalktı göç eyledi Avşar elleri,
Ağır ağır giden eller bizimdir.
Arap atlar yakın eder ırağı,
Yüce dağdan aşan yollar bizimdir.
Belimizde kılıcımız Kirmani,
Taşı deler mızrağımın temreni.
Hakkımızda devlet etmiş fermanı,
Ferman padişahın, dağlar bizimdir.
Dadaloğlu'm bir gün kavga kurulur,
Öter tüfek davlumbazlar vurulur.
Nice koçyiğitler yere serilir,
Ölen ölür, kalan sağlar bizim. (Dadaloğlu)
10)Şunlar ki çoktur malları
Gör nice oldu halleri
Sonucu bir gömlek imiş
Anında yoktur yenleri (Yunus EMRE )
11)Bu gece yine kar
yağmış, ne güzel!
Bembeyaz oluvermiş bahçeler
yollar.
Sanki yerlere serilmiş
bulutlar,
Bir gecede ihtiyarlamış
heykel.
Ne olmuş, çiçek mi açmış
ağaçlar?
Nereye gitmiş bu kadar
hayvan?
Bu ne göz alan beyazlık
böyle,
Basmaya kıyamıyor insan…
12) Kulak ver
sözüme, dinle vatandaş
Uyma lâklak edip gülüşenlere.
Seni meşgul eder, işinden
eğler,
Karışır tembel perişanlara.
Adım at ileri, geriye bakma,
Bir sağlam iş tut da elden
bırakma,
Saçma sapan sözler hep delip
takma
Allah'ın yardımı çalışanlara.
(Âşık Veysel)
13)Yaşamaz
ölümü göze almayan,
Zafer, göz yummadan koşana
gider.
Bayrağına kanının alı
çalmayan,
Gözyaşı boşana boşana gider!
Kazanmak istersen sen de
zaferi,
Gürleyen sesinle doldur
gökleri,
Zafer dedikleri kahraman
peri,
Susandan kaçar da koşana
gider.
Bu yolda herkes bilir, ey
delikanlı,
Diriler şerefli, ölüler
şanlı!
Yurt için dövüşen başı
dumanlı,
Her zaman bu şandan o şana
gider. (Faruk Nafiz ÇAMLIBEL)
14)Uyuşamayız,
yollarımız ayrı;
Sen ciğercinin kedisi, ben
sokak kedisi;
Senin yiyeceğin kalaylı
kapta;
Benimki arslan ağzında,
Sen aşk rüyası görürsün,
bense kemik.
Ama seninki de kolay değil
kardeşim,
Kolay değil hani,
Böyle kuyruk sallamak
Tanrının günü. (Orhan Veli KANIK)
15)Salâ
verilirken kalktık kahveden,
Kızın babası yanımızda, boyu
uzun,
Zayıf, ağzı mırıltılar.
On köylü, iki subay, bir
tezkereci er,
Sıralandık ahşap mescidin
avlusunda,
Aldık cenazeyi sarsmandan,
iğreti
Ve hafif, gözlerimiz yerde,
Kayıp bir tayın izini süreriz
sanki… (Melih Cevdet ANDAY)
16)Geceleyin bir ses böler uykumu.
İçim ürpermeyle dolar: - Nerdesin?
Arıyorum yıllar var ki ben onu,
Aşığıyım
beni çağıran bu sesin.
( A.KUTSİ
TECER)
17)Derinden
derine ırmaklar ağlar,
Uzaktan
uzağa çoban çeşmesi,
Ey
suyun sesinden anlayan bağlar,
Ne
söyler şu dağa çoban çeşmesi
( FARUK
NAFİZ ÇAMLIBEL)
18)Söylersin
de söz içinde şaşmazsın
Helâli
haramı yersin seçmezsin
Nasibin
kesilir de sular içmezsin
Akar
çaylar senin olsa ne fayda
(Pir
Sultan Abdal)
CEVAPLAR
1)Cemre düşmüş,
çayır çimen yürümüş,
Koyakları, bir boz duman
bürümüş
Gün vurmuş, yamacın karı
erimiş
Salmış sürüleri, çayıra çoban
(Âşık Feymanî)
Pastoral şiir
2)Bak saldım Koyun
ile kuzuyu düz ovaya
Yıllarca koşturdum oraya
buraya
Bir derman bulamadım,
kalbimdeki yaraya
Yârim gelseydi, derman olurdu
bu yaraya (Bayram Tuncay)
Pastoral şiir
3)Bu harmanın
gelir sonu, kapıştırın giderayak!
Yarın bakarsınız söner bugün
çıtırdayan ocak!
Bugünkü mideler kavi, bugünkü
çorbalar sıcak,
Atıştırın, tıkıştırın, kapış
kapış, çanak çanak…
Yiyin efendiler yiyin, bu
han-ı iştiha sizin,
Doyunca, tıksırınca,
çatlayıncaya kadar yiyin! (Tevfik Fikret)
Satirik şiir
4)Bir damla yaş gibi sıcacık
Bakışlarında
eylül bahçeleri…
Bir gül gibi
topluyorum usulca
Uykusuz
geceleri…
Feyzi Halıcı
Lirik Şiir
5)Sana çok şükürler
olsun Allah'ım
Hayvan karşısında bir insan
yarattın
Cemalin görmektir hevesim,
ahım
Akıl fikir verdin iman
yarattın
Âşık Reyhanî
Didaktik Şiir
6)Atıldı Mehmetçik,
büyüyü bozdu,
Bir düşman süngüsüne, göğsünden
Bu şehadetle kayalar yarıldı
sanki
Dipçik gürültüsünden.
Fazıl Hüsnü Dağlarca
Epik Şiir
7)Ne zaman seni düşünsem
Bir ceylan su içmeye iner
Çayırları büyürken görürüm
Her akşam seninle
Yeşil bir zeytin tanesi
Bir parça mavi deniz
Alır beni
Seni düşündükçe
Gül dikiyorum elimin değdiği yere
Atlara su veriyorum
Daha bir seviyorum dağları (İlhan BERK)
Lirik Şiir
8)Karadutum, çatal karam, çingenem
Nar tanem, nur tanem, bir tanem,
Ağaç isem dalımsın salkım saçak
Petek isem balımsın oğulum
Günahımsın vebalimsin.
Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan
Yoluna bir can koyduğum,
Gökte ararken yerde bulduğum
Karadutum, çatal karam çingenem
Daha nem olacaktın bir tanem?
Bedri
Rahmi EYÜBOĞLU
Lirik Şiir
9)Kalktı göç eyledi Avşar elleri,
Ağır ağır giden eller bizimdir.
Arap atlar yakın eder ırağı,
Yüce dağdan aşan yollar bizimdir.
Belimizde kılıcımız Kirmani,
Taşı deler mızrağımın temreni.
Hakkımızda devlet etmiş fermanı,
Ferman padişahın,dağlar bizimdir.
Dadaloğlu'm birgün kavga kurulur,
Öter tüfek davlumbazlar vurulur.
Nice koçyiğitler yere serilir,
Ölen ölür, kalan sağlar bizimdir.
Epik Şiir
10)Şunlar ki çoktur malları
Gör nice oldu halleri
Sonucu bir gömlek imiş
Anında yoktur yenleri (Yunus EMRE )
Didaktik Şiir
11)Bu gece yine
kar yağmış, ne güzel!
Bembeyaz oluvermiş bahçeler
yollar.
Sanki yerlere serilmiş
bulutlar,
Bir gecede ihtiyarlamış
heykel.
Ne olmuş, çiçek mi
açmış ağaçlar?
Nereye gitmiş bu kadar
hayvan?
Bu ne göz alan beyazlık
böyle,
Basmaya kıyamıyor insan…
Pastoral Şiir
12)Kulak ver sözüme, dinle vatandaş
Uyma lâklak edip gülüşenlere.
Seni meşgul eder, işinden
eğler,
Karışır tembel perişanlara.
Adım at ileri, geriye bakma,
Bir sağlam iş tut da elden
bırakma,
Saçma sapan sözler hep delip
takma
Allah'ın yardımı çalışanlara.
(Âşık Veysel)
Didaktik Şiir
13)Yaşamaz ölümü
göze almayan,
Zafer, göz yummadan koşana
gider.
Bayrağına kanının alı
çalmayan,
Gözyaşı boşana boşana gider!
Kazanmak istersen sen de
zaferi,
Gürleyen sesinle doldur
gökleri,
Zafer dedikleri kahraman
peri,
Susandan kaçar da koşana
gider.
Bu yolda herkes bilir, ey
delikanlı,
Diriler şerefli, ölüler
şanlı!
Yurt için dövüşen başı
dumanlı,
Her zaman bu şandan o şana
gider.
Faruk Nafiz ÇAMLIBEL
Epik Şiir
14)Uyuşamayız,
yollarımız ayrı;
Sen ciğercinin kedisi, ben
sokak kedisi;
Senin yiyeceğin kalaylı
kapta;
Benimki arslan ağzında,
Sen aşk rüyası görürsün,
bense kemik.
Ama seninki de kolay
değil kardeşim,
Kolay değil hani,
Böyle kuyruk sallamak
Tanrının günü. (Orhan Veli KANIK)
Satirik Şiir
15)Salâ verilirken
kalktık kahveden,
Kızın babası yanımızda, boyu
uzun,
Zayıf, ağzı mırıltılar.
On köylü, iki subay, bir
tezkereci er,
Sıralandık ahşap mescidin
avlusunda,
Aldık cenazeyi sarsmandan,
iğreti
Ve hafif, gözlerimiz yerde,
Kayıp bir tayın izini süreriz
sanki…
Dramatik Şiir
16)Geceleyin
bir ses böler uykumu.
İçim ürpermeyle dolar: - Nerdesin?
Arıyorum yıllar var ki ben onu,
Aşıkıyım beni çağıran bu sesin.
A.KUTSİ TECER
Lirik şiir
17)Derinden
derine ırmaklar ağlar,
Uzaktan
uzağa çoban çeşmesi,
Ey
suyun sesinden anlayan bağlar,
Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi
Pastoral şiir
18)Söylersin de söz içinde
şaşmazsın
Helâli
haramı yersin seçmezsin
Nasibin
kesilir de sular içmezsin
Akar
çaylar senin olsa ne fayda
(Pir
Sultan Abdal)
Satirik şiir