11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları GEZEGEN YAYINLARI 2021 2022
11. Sınıf Edebiyat Kitap Cevapları GEZEGEN YAYINLARI, 11. Sınıf Edebiyat Kitap Cevapları, Kitap Cevapları, 11. Sınıf Gezegen Yayınları Edebiyat Kitap Cevapları,
derskonum.com'un değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.
doğru konum= derskonum
.Metni Anlama ve Çözümleme
1. Metni oluşturan birimler hangi tema etrafında bir araya gelmiştir? Metni oluşturan birimlerde farklı temalar da işlenmekte midir?
- Cevap: Hürriyet teması etrafında bir araya gelmişlerdir. Metinde ayrıca özgürlük, düşünce özgürlüğü, tarihten günümüze Türk toplumunun gelişimi, vatan ve bayrak gibi diğer birimlerde farklı temaların da işlendiği söylenebilir.
2. “Millet”, “vatan”, “hürriyet” kelimelerine şair nasıl bir anlam yüklemiştir? Bu kelimelere şairin yüklediği anlamlar dönemin genel anlayışıyla mı yoksa kişisel tutumuyla mı ilgilidir? Açıklayınız.
- Cevap:
millet: Millet evlatlarına seslenerek artık uyanmanın vaktinin geldiğini ifade ediyor. Zalimleri bir köpeğe benzeterek vatanı onların yönettiğini, vatan evlatlarının güzel yurdumuzda hak ettiği mevkiyi ve değeri bulamadığını belirtiyor.
vatan: İnsanın bu dünyada tek varlığı vatan toprağıdır. Vatan topraklarında doğar, beslenir ve ölür. Bu nedenle vatan yolunda insanın eziyet çekmesi dert olmamalı. Vatan vefasız bir sevgiliye benzetilmektedir. Eski edebiyatta sevgili vefasızdır. Burada sevgili vefasızdır. Ancak buradaki sevgili soyut bir sevgili değildir, vatandır.
hürriyet: Özgürlük için gerektiğinde ölüm göze alınmalıdır. Şair için hürriyet olmadan yaşanan bir hayata hayat denemez. Sadece bir can taşıyan insan özgürlük için gerekirse kavgadan kaçınmaz. Özgürlüğü sevgiliye benzetiyor. Sevgilinin yüzünü gören âşık nasıl ki büyülenirse, etkilenirse hürriyet âşıkları da hürriyetten etkilenmektedir.
3. Metinde ahenk hangi unsurlarla sağlanmıştır? Metinden örnekler vererek açıklayınız. Bu unsurların şiire nasıl bir katkı sağladığını söyleyiniz.
- Cevap: Metinde ahenk unsurları kafiye, redif ve beyit içindeki ses ve kelime tekrarlarıyla sağlanmıştır. Bu unsurlar şiire okunurluk ve akıcılık katmıştır.
4. Ne efsunkâr imişsin âh ey didâr-ı hürriyyet Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esâretten (…)
Kilâb-ı zulme kaldı gezdiğin nâzende sahrâlar Uyan ey yâreli şîr-i jiyân bu hâb-ı gafletten
Bu beyitlerde “tezat” ve “istiare” sanatlarının nasıl yapıldığını açıklayınız.
- Cevap:
tezat sanatı: Hürriyet ve esaret sözcükleri zıt anlamlı sözcüklerdir. Bu bakımdan bu kelimeler kullanılarak tezat sanatı oluşturulmuştur.
istiare sanatı: “ey yareli şir-jiyan” derken benzetilen aslan varken benzeyen Osmanlı söylenmediği için istiare sanatı kullanılmıştır.
5. Metinde şair divan şiirinin nazım biçimlerinden olan kasidede kendine özgü hangi yenilikleri gerçekleştirmiştir?
- Cevap: Divan edebiyatında kullanılan kullanılan kasidede amaç genellikle din veya devlet büyüklerini övmek olmuştur. Bu şiirle birlikte soyut bir kavram olan hürriyet ilk defa tema olarak kullanılmıştır. Hürriyet Kasidesi bu açıdan bakılınca önemli bir yenilik olarak karşımıza çıkar.
6. Şiirde konuşan kişi şair değil, kurgusal bir kişiliktir. Anlatmaya bağlı edebî metinlerde anlatıcının karşılığı olan bu kurgusal kişiye söyleyici denir. Metinde söyleyicinin muhatabı kim ya da nedir? Söyleyici ile hitap edilen kişi arasında nasıl bir ilişki vardır?
- Cevap: Metinde söyleyicinin muhatabı okur yani okumak isteyen herkestir. Şiirde ise millete seslenmektedir. Söyleyici aslında milletin bir ferdi olması dolayısıyla hitap ettiği kitlenin de aslında temsilcisi konumundadır.
7. Tanzimat edebiyatının birinci dönem sanatçıları içinde Namık Kemal ile Ziya Paşa, diğer yazı türlerinde de eser vermekle birlikte şiir anlanında öne çıkmış isimlerdir. Özellikle Namık Kemal’in görüş ve düşünceleri Tanzimat şiir anlayışının oluşmasında önemli rol oynamıştır. Tanzimat’ın I. Dönemi’nde şairler divan şiiri nazım şekillerinden gazel, kaside, murabba, şarkı, terkibibent gibi nazım şekillerini kullanmaya devam ettiler. Ancak şiirin içeriğini değiştirdiler. Şiire “adalet, eşitlik, halk, millet, vatan” gibi toplumsal karşılığı olan kavramlar ilk kez bu şairlerle birlikte girdi.
Tanzimat şairleri, kasidenin divan şiirindeki “nesip, girizgâh, methiye” gibi bölümlere ayrılması kuralını terk ettiler.
Gazellerde ve diğer şiirlerde mahlas kullanmayı bıraktılar. Şiirlere konularına göre ad koymaya başladılar. Yeni şekil denemelerinde bulundular. Divan şiirinin “parça güzelliği” anlayışına karşılık “bütün güzelliği”ne yöneldiler.
Okuduğunuz metni Tanzimat şiirindeki yenilikler açısından değerlendiriniz.
- Cevap: Klasik kaside kişiye sunulmak için yazıldığı için övgü ve abartma doludur. Yaranma amaçlıdır. Namık Kemal; hak, hürriyet, adalet, kanun gibi toplumsal bir konuyu işler. Konu bütünlüğü vardır. Dili sadeleştirme çabası vardır. Ayrıca şiirde kasidenin bölümleri yer almamaktadır. Mahlas kullanılmamıştır. Başlık, temaya uygun olarak verilmiştir. Herhangi bir kişiye ithaf edilmemiştir. Divan edebiyatında kullanılan kullanılan kasidede amaç genellikle din veya devlet büyüklerini övmek olmuştur. Bu şiirle birlikte soyut bir kavram olan hürriyet ilk defa tema olarak kullanılmıştır. Hürriyet Kasidesi bu açıdan bakılınca önemli bir yenilik olarak karşımıza çıkar.
8. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın aşağıda verilen Namık Kemal’le ilgili değerlendirmesinden de yararlanarak “Hürriyet Kasidesi” metnine yazıldığı dönemin edebî, siyasi ve kültürel şartlarının etkileri ile bu metnin daha sonraki dönemlere etkilerini değerlendiriniz.
“Namık Kemal, hürriyet kelimesinde tıpkı Arşimed’in manivelası gibi yaşayışımızı alt üst edecek bir esas bulur. Başka hiçbir meziyeti olmasa, sırf bu kelimeyi ilk defa olarak bu cemiyetin içinde bu kadar aşkla, bu kadar gür sesle ve bu kadar sık olarak kullanmış olması onu tarihimizin en büyük ve en istisnaî hadiselerinden biri yapmağa kifayet eder.
Bütün beşerî faziletler hürriyet’ten gelir. İnsanlığın biricik asalet kaynağı odur; asıl büyük yapıcı, ibdaa giden altın kapı hürriyettir. Hürriyet, mesuliyetin başlangıcıdır ve insan, kendi kendisine idrak ettiği mesuliyetler sayesinde şerafetini kazanır.
- Cevap: Klasik kaside kişiye sunulmak için yazıldığı için övgü ve abartma doludur. Yaranma amaçlıdır. Namık Kemal; hak, hürriyet, adalet, kanun gibi toplumsal bir konuyu işler. Konu bütünlüğü vardır. Dili sadeleştirme çabası vardır. Ayrıca şiirde kasidenin bölümleri yer almamaktadır. Mahlas kullanılmamıştır. Başlık, temaya uygun olarak verilmiştir. Herhangi bir kişiye ithaf edilmemiştir.
