12.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ordinat Yayınları Ders Kitabı Cevapları 2022 2023
12.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları Ordinat Yayınları 2022 202312. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Ordinat Yayınları Sayfa 51
Metni Anlama ve Çözümleme
1. Çocuk, annesinin çalışması gerektiğini nasıl karşılamıştır? Çocuğun tavırları yaşına uygun mudur? Belirtiniz.
- Cevap: Çocuk yaşına göre olgun davranmıştır. Çünkü bilmektedir ki annesi onların geçimini sağlamak hayatta kalabilmeleri adına çalışmak zorundadır. Bu bakımdan yaşının üzerinde karşıladığını söyleyebiliriz.
2. “Hikâyede yazar küçük olaylarla toplumun kayıtsızlık ve anlayışsızlığını da duyurmaya çalışır.” Hikâyede bu toplumsal duyarsızlıklar nasıl yer almaktadır? Belirtiniz.
- Cevap: Mesela işe girmenin zorluğundan bahsedilir. Mesela 150 kişilik zabit kadrosuna 1500 kişi başvurmaktadır. Ya da bir anne yaşama tutunmak adına küçük kızını tek başına evde bırakmak zorunda kalabilmektedir.
3. Hikâyede “eğitimde eşitlik” ilkesine uymayan durumları tespit ediniz.
- Cevap: Paraları olmadığı için kayıt yaptıramayan çocuklardan, giyecek kıyafet parası olmadığı için seçilme sınavlarına girmeyen öğrencilerden bahsedilmekte ve eğitimde eşitliğin olmadığı bu adaletsiz düzen eleştirisi yapılmaktadır
4. “Malımız olsa yüzsuyu döker miyiz el kapılarında?” Bu cümlede geçen “yüzsuyu dökmek” ve “el kapısı” kelime gruplarının hangi anlamda kullanıldığını bağlamdan hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi “TDK Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü”nden kontrol ediniz.
- Cevap:
yüzsuyu dökmek tahminim: Birilerinden yardım istemek
yüzsuyu dökmek TDK karşılığı: Onurunu sarsacak kadar çok yalvarmak
******
el kapısı tahminim: Yabancı diyarlardan bahsedilmektedir. Yabancı kalma terimi vardır.
el kapısı TDK karşılığı: geçim sağlamak için çalışılan yer.
5. Yağmur taş duvarların arasından çıkan aykırı yeşillikleri parlatmıştı.
Annesinin ısıtan kokusunu duymak için iyice sokulmuştu sırtına.
Altı çizili kelimelerin anlamını bağlamdan hareketle açıklayınız.
- Cevap:
Aykırı yeşillikler: İsyan eder gibi her türlü betonlaşmaya karşı ortaya çıkan doğanın gücünden bahsedilmektedir.
Isıtan koku: İnsana güven veren anne sarılışından bahsedilmektedir.
6. “Parasız Yatılı” adlı hikâyedeki kahramanların olay akışını etkileyen fiziksel, psikolojik ve ahlaki özelliklerini belirleyiniz.
- Cevap: Annenin çocuğu için çalışmak zorunda kalması, çocuğun bu durum karşısında güçlü kalma çabası, çocuğun içe kapanık kimseye açılmayan yapısı eseri dikkat çekici kılmaktadır. Diyalog ve geriye dönüş teknikleri kullanılmıştır. Geriye dönüşlerle karakterler okura daha iyi tanıtılmıştır.
7. Okuduğunuz hikâyenin serim, düğüm ve çözüm bölümlerini belirtiniz.
- Cevap: Kitaba adını da veren bu hikayede yazar kocasını genç yaşta kaybetmiş bir anne ile kızının hayatlarını, annenin hayallerini çarpıcı bir biçimde anlatıyor. Yoksulluk-kimsesizlik temasının işlendiği bu hikayede anne bir hastanede hastabakıcılık yapmaktadır. Yaşadıkları bu yoksul hayattan kurtulmanın tek çaresini kızını okutmakta görür ve onu parasız yatılı sınavına götürür. Anne kızı sınava girmeden kızının öğretmen olacağını hayal eder. Kızı Anadolu’da bir yerde öğretmen olunca kendisi de hastabakıcılık görevini bırakıp kızıyla gidecektir.
8. “Parasız yatılı imtihanlarının çocukları hep erken gelir. Hiç gecikmezler.” ifadesini hademe neden kullanmıştır? Metinden hareketle cevaplayınız.
- Cevap: Kurtuluş umudu olarak gördükleri parasız yatılı sınavına kızıyla süslenip erkenden giderler. Okuldaki kendilerinden önce gelen kalabalığı görünce anne geç kaldıklarını düşünür, telaşlanır ve okul bahçesindeki hademeye sorar. Hademenin cevabı ise hikayenin en etkileyici yerlerdendir: Parasız yatılı imtihanlarının çocukları hep erken gelir. Hiç gecikmezler.
9. Hikâyede ele alınan olayı yer ve zaman yönünden inceleyiniz.
- Cevap: Ev, annenin çalıştığı iş, sınava girilecek okulun önü. Zaman olarak ise kronolojik olarak ilerleyen bir zaman dilimi kullanılmıştır. Arada bazen de geçmiş zamana dönüşler yapılmaktadır.
10. “iç konuşma tekniği, yazarın anlatmak istediği şeyleri doğrudan doğruya kahramanın kendi ağzından aklından geçenler şeklinde okuyucuya aktarmasıdır. Kahraman kendi kendine konuşur gibidir fakat düşünceleri düzenlidir.”
Bu açıklamadan hareketle metindeki iç konuşma tekniğinin kullanıldığı yerleri saptayınız.
- Cevap: “Eğer unutmadımsa anasonlu galeta yaparım. Masraf kapısı olmaz. Belki bir de küçük halı alırız. Hasta pisliği dökmekten, koridorlarda koşuşturmaktan kurtulurum. Hele o lizol kokusu yok mu, içini üşütüyor insanın. Bir de hep ölümü düşünmek..” / “Gene de sen kazanacaksın, gör bak. Benim akıllı uslu kızımsın. isterlerse öyle mal mülk gibi bir şey, ben derim ki ne gerek? Benim kızım kalmaz sınıfta. Devlet masrafına ziyan vermez. Bunları okulun müdürüne, böyle bir bir anlatırım.”
11. Okuduğunuz metinde olayların sıralanışında zaman akışının kırıldığı ve geriye dönüş tekniğinin kullanıldığı yerleri gösteriniz.
- Cevap: “Çocuk uykusu doyumsuz olur, kalkamaz kendi kendine.” Her sabah helvayla ekmek yersin. Çay zaten sevmiyorsun. Elim yanıyor, diyorsun. Okuldan gelince mangalımızı yakar, sıcacık oturursun. Gece kapağı ört ateşe. Ha benim kızım, sakın unutma. Benim aklımı evde bırakma. Sen akıllı kızsın. Geceleri hiç korkma. Dedim ya ev yalnız değil”
12. Metindeki anlatıcı ve bakış açısını saptayarak işlevini belirtiniz.
- Cevap: 3. tekil kişili anlatıcı vardır. Olaylar, gözlemci bakış açısıyla anlatılmıştır.
13. Metinden hareketle yardımseverlik değerini açıklayınız.
- Cevap: Yardımlaşma, insanların sahip oldukları maddi, manevi değerleri karşılık beklemeden başkaları ile paylaşması demektir. Yardımseverlik, insanlara yardım etmekten hoşlanma durumudur. Herhangi bir canlıya yardım etmekten dolayı mutlu ve huzurlu olma duygularının yaşanması halidir.
ETKİNLİK
Füruzan hakkında yaptığınız araştırmadan hareketle hikâyeyi eser-yazar ilişkisi bağlamında değerlendiriniz.
- Cevap: Füruzan, bu hikâyesinde anne ve kızın yoksul hayatlarını, çektikleri sıkıntıları, hayal ve ümitlerini tasvir ederek okuyucunun duygularını harekete geçirmeye çalışır. Bu arada okuyucuyu bazı sosyal sorunlar üzerinde de düşündürür. Hikâyede olay basit, konu sıradan olmakla birlikte anlatım tarzı yenidir. Yazar bu anlatım tarzıyla sıradan bir konuyu etkili hâle getirmiştir. Parasız Yatılı adlı metinde yapı bakımından dikkati çeken özelliklerden biri de kronolojik zaman akışının kırılarak hayatın çeşitli anlarının, annenin konuşmaları, kızın hatırlamaları aracılığıyla bir arada verilmiş olmasıdır.
.12.sinif-edebiyat-kitabi-cevaplari-ordinat-yayinlari-sayfa-
