10.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları Düşler Yayıncılık 2022 2023, 10.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları, KİTAP CEVAPLARI, EDEBİYAT KİTAP CEVAPLARI,
..
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Düşler Yayınları Sayfa 95
Metin ve Türle İlgili Açıklamalar
Okuduğunuz metin, divan edebiyatında bentlerle kurulan nazım biçimlerinden biri olan şarkı örneğidir. Şarkı, divan edebiyatında bestelenmek için yazılan şiirlerdir. Aşk, sevgi, güzellik, ayrılık, eğlence gibi çeşitli konuların işlendiği bu türü, divan şiirine Türkler kazandırmıştır. Halk edebiyatındaki türkü türünden esinlenerek oluşturulmuştur. Dörder dizelik bentlerden oluşan şarkının bent sayısı 3-5 arasında değişir. Uyak düzeni genellikle aaaa-bbba-ccca… şeklindedir. Bazı şarkılarda ilk dörtlüğün ikinci ve dördüncü dizesi öteki bentlerin dördüncü dizesi olarak tekrarlanır, buna nakarat denir. Şarkıların en önemli dizesi, bentlerin üçüncü dizesidir. Bu dizeye miyan denir.
Nedim, divan edebiyatında şarkı türünün en bilinen şairidir. Şarkıları birçok bestekâr tarafından beste- lenmiştir. Şiirlerinde Lâle Devri’nin eğlenceye dayalı yaşamından izler görülür.
Metni Anlama ve Çözümleme
1. Bazı şiirlerde birden çok tema bulunabilir. Buna göre metnin her biriminin temasını söyleyiniz.
- Cevap: 1. Birimde baharın gelişi, 2. Birimde bahçedeki çiçeklerin açılışı, 3. Birimde güle benzetilen sevgilinin meclise yani ortama girmesi anlatılmaktadır.
2. Mahallileşme; şiirde halk deyişlerine, günlük ve sıradan olaylara, yerel değerlere yer verilmesidir. Türk edebiyatında bu akımın en önemli temsilcisi Nedim’dir. Mahallileşmenin öncüsü Türkçede sadeleşmeyi savunan Türkiibasit akımıdır. 16. yüzyılda ortaya çıkan bu akımın en önemli temsilcileri Aydınlı Visali, Tatavlalı Mahremi ve Edirneli Nazmî’dir. Deyim ve atasözlerini şiirde kullanan bu şairler, anlaşılır bir Türkçe ile şiir yazmayı savunmuşlardır.
Buna göre okuduğunuz metinde mahallileşme akımının hangi özellikleri yansımıştır?
- Cevap: Dil eskiye göre basitleştirilmiştir. Bunun yanında yerel değerlere de önem verilmiştir. Deyim ve atasözleri de yine bu metinde kullanılmıştır.
3. a. Metni “Türkü” metniyle aşağıda verilen başlıklara göre karşılaştırınız.
• Tür
- Cevap: Türkü metninde tür türkü iken bu metinde tür şarkıdır.
• Biçim
- Cevap: Türkü metni dörtlüklerle yazılırken bu metin bentlerle yazılmıştır. Türkü metninde hece ölçüsü ve halk dili ağırlıklı iken bu metinde ise aruz ölçüsü kullanılmış dili ise türkü metninin diline göre daha ağırdır.
• Dil ve anlatım
- Cevap: İki metinde de lirik anlatım göze çarpar. İki metinde de şairlerin hayali sevgiliye olan aşkları konu edinilir.
• İçerik
- Cevap: İki metinde de aşk, aşk bahçeleri, çiçekler güller bülbüller yani tam bir aşk ortamından aşktan bahsedilmektedir.
b. Karşılaştırma sonuçlarınıza göre bir halk edebiyatı ürünü olan türkünün divan edebiyatı ürünü olan şarkıyı hangi bakımlardan etkilediğini belirleyiniz.
- Cevap: İçerik olarak ve şairlerin lirik duygularını en iyi şekilde anlatmalarını söylemek mümkündür.
4. a. Metinde hangi varlıklar üzerinden teşhis ve intak sanatı yapılmıştır?
- Cevap: Metinde özellikle çiçekler üzerinden gül-lale-sünbül üzerinden onlara insanlara özgü özellikler verilerek kişileştirme yapılmıştır.
.
.
.
