10. sınıf dil ve anlatım 2. dönem 2. sınav soruları ve cevapları

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir zamir, belirtili ad tamlamasının tamlayanı olarak kullanılmıştır?
a) Hangisinin kumaşı daha iyisine onu almamı tavsiye etti.
b) Eleştirmenlerin çoğu sanatı ve sanatçıyı yönlendirdiğini sanır.
c) Birçoğunu tanımama rağmen, bu çocuğu bir türlü hatırlayamadım.
d) Yağmurun şiddeti arttıkça eve dönme isteğim de büyüyordu.
e) Başbakanın açıklamaları bazı gazetecilere doyurucu gelmedi.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden çok fiilimsi (eylemsi) vardır?
a) Yazınsal ilişkilerin uzağında duran bir şair izlenimi veriyor.
b) Trene bindiğimde, gökyüzü bulutlanmaya başlamıştı.
c) Terk edilmiş bir köpek gibi sessizce uzaklaştı yanımızdan.
d) Bütünlük arayışı, şairi bu kitabındaki şiirlere ulaştırmış.
e) Türkiye’nin doğusunda yer alan bu bölge, dağlıktır.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
a) İnsanın hem kendini hem de başkalarını eleştirmesi, yaşlılara özgü bir davranıştır.
b) Çevrede binlerce ağacın milyarlarca dalı ve yaprağı arasında kaybolmuş kuşların cıvıltısı...
c) Eleştirinin saygı, sevgi ve anlayış ortamı içinde yapılması gerektiğine inandım.
d) Dilimize, İtalyanca ve Rumca dillerinden denizcilikle ilgili pek çok sözcük geçmiştir.
e) Kimi roman kahramanları, gerçek hayattaki kişiler kadar inandırıcı, etkileyicidirler.
4. O gece ateşi o kadar fazlaydı ki bir türlü uyuyamıyordu. Yanına yaklaştım. Gözlerinin üzerine dökülen saçlarını yukarı doğru topladım. Yavaşça yerinden kalktı. Ağır adımlarla balkona çıktı. Biz balkonda otururken sobanın üzerindeki demlik fokurdamaya başladı. Çayı demleyip birkaç dilim börek ısıttım. Çayı yudumlarken, börek ne güzel olmuş, dedi.
Bu parçanın anlatımında aşağıdaki duyuların hangisinden yararlanılmamıştır?
A) Tatma
B) Koklama
C) işitme
D) Görme
E) Dokunma
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük ek eylem almamıştır?
a) Sen ondan da bencilsin.
b) Köpekten çok korkarmış.
c) Şimdi eve varmıştır.
d) Daha ilk sınavda elendi.
e) Çok iyi bir öğretmendi.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükleminde anlam kayması vardır?
a) Endişelenmeyin, biraz sonra gelir.
b) Her anne çocuğuna şefkatle sarılır.
c) Problemi nasıl çözeceğini düşünüyor.
d) Bu kuru yapraklarda, yarın düşüp gidecek.
e) O fırtınalı gecede, sabaha kadar uyuyamamıştı.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-de, -da" ekini almış sözcük zarf görevinde kullanılmıştır?
A) Bu odada her şey çok düzenliydi.
B) Yeni aldığım şemsiyeyi orada unutmuşum.
C) Bu küçük beldede mutlu günler geçirmiştik.
D) Baharda yeniden iş başı yapacakmışız.
E) Babasının yanında daha mutlu olacağına inanıyor.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
a) Şiirlerim övülmesin, ama gerçek anlamda değerlendirilip tanıtılsın isterim.
b) Bu türler içinde en çok romanları, sonra öyküleri severmiş.
c) Şairin isteği, şiirlerinin özünü ikinci, biçimini birinci plana çıkarmaktı.
d) İnsanlara bakıyor, yüzlerindeki ifadeleri değerlendiriyorum.
e) Yazar vapurda, trende, uçakta her yerde, her an yazma halinde olmalıdır.
9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi geçişlidir?
a) Tolga, odasındaki çiçeklere özenle bakardı.
b) Gelecek hafta küçük bir kasabaya gidiyordu.
c) Çocuklarla her zaman kendisi ilgilenirdi.
d) Onur, ünlü sanatçıların adını ezbere bilir.
e) Yılbaşında lapa lapa kar yağmıştı geçen yıl.
10. ……………………., kısaca kelimelerle resim yapma sanatı da denilebilir. Sanatçı kelimeleri kullanarak okuyucunun zihninde tablolar oluşturur.
Bu cümlenin başına aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
a) Betimlemeye
b) Öykülemeye
c) Anlatmaya
d) Teşbihe
e)Algılamaya
11. "Açık" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde türce ötekilerden farklı kullanılmıştır?
A) Açık havada yapılan yolculuk insanın içini açar.
B) Üzerinde açık renkli bir şal vardı.
C) Bu sert sözleriyle bize hiç açık kapı bırakmıyordu.
D) Açık ve yalın anlatım onun en belirgin özelliğidir.
E) Benimle açık konuşması gerektiğini söyledim.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi ettirgendir?
a) Lütfen Özcan'ı güldürmeyin.
b) Nihayet sular akıyor.
c) Otobüse en son onu bindirmişlerdi.
d) Dedikodu yapmaya başlayınca otobüsü kaçırmıştık.
e) Bu soruyu ikinci kez yazdırıyorum.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem rivayet bileşik zamanla çekimlenmiştir?
a) Sen aramasan da ben seni arayacaktım.
b) Bu konuda sana da yalan söylemişlerdi.
c) Sinemaya arkadaşlarıyla mı gidecekmiş?
d) Bilemediğin soruları öğretmenine soraydın.
e) Kapıda yalnızca soyadları yazıyordu.
14. .”Zayıf kolları kirli tunç rengindeydi. Uzun bacakları, fersiz gözleriyle bir bostan korkuluğunu andırıyordu. Nasırlı elleriyle sıcak ekmeği kavramıştı.”
Bu parçada kaç tane niteleme sıfatı kullanılmıştır?
a)6 b)5 c)4 d)3 e)2
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “öznel değerlendirme” söz konusudur?
a) Sinemanın geleceğinin tartışılacağı toplantı yarın yapılacak.
b) Yıl sonundaki veda gecesinde önce öğrenciler, sonra öğretmenler en sonunda da müdür bey konuştu.
c) Yerel gazetenin dünkü sayısında belediye başkanıyla yapılan söyleşi vardı.
d) Romandaki karakterlerin başarılı canlandırılmasına karşın olay örgüsünün zayıf oluşu romanı başarısız kılıyor.
e) Evinin önündeki bahçede domates, biber, patlıcan fideleri vardı.
16. Aşağıdakilerden hangisi coşkulu anlatıma daha uygundur?
a) Masal b) Destan c) Öykü d) Tiyatro e) Roman
17. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi ikinci tekil kişi iyelik eki almıştır?
a) Annesine el örgüsü güzel bir yelek aldı.
b) Tiyatrodan çıkınca arabalara doğru bir koşturmaca başladı.
c) Sınavların sonucunu binlerce genç heyecanla bekliyor.
d) Kardeşi beyin cerrahide öğretim görevlisi olarak kalmış.
e) Çantanı dün akşam bizim arabada unutmuşsun.
18. Dün akşam yine yüce çınarın altında Meçhul Filozofla buluştuk. İnsanlığın ilk ayırt edici belirtisinin ne olduğunu sordum. Şu cevabı verdi: “Yeryüzünde insanlık, tebessümün ilk görünüşü ile başlamıştır. İnsanlardan önce, bu kara toprak üzerinde tebessümden eser görülmezdi. Tebessüm insana özgüdür. Hiçbir hayvan tebessüm etmez. İnsanla hayvanın ayırt edici bir özelliğidir, tebessüm.”
Parçada, aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından özellikle hangisine başvurulmuştur?
a) Tanımlama
b) Örnekleme
c) Tanık gösterme
d) Karşılaştırma
e) Somutlama
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir deyim, zarf göreviyle kullanılmıştır?
a) Ne kadar eli açık insanlar komşularınız...
b) Ne kadar uyarırsan uyar, kulak asmayacaktır o.
c) Boyundan büyük işlere kalkışmayacaktın.
d) Kitaptaki dizgi hatalarını bir daha gözden geçireceğiz.
e) Çocukcağız bütün yaz canını dişine takarak çalıştı.
20. “Yılkı Atı” konusu, kahramanları, yapısı ve özellikle üslubuyla son derece değişik bir romandır. Yapıtta gereksiz sözcük, gereksiz tasvir yok, gereksiz ayrıntılara inme yok. Doru Kısrak’ın serüveni var. Şiirli mi şiirli; ama yazar ille de şiirli olsun diye şiir katmamış. Kendiliğinden gelmiş bu şiir. Konunun anlatılmasında abartıya kaçılmamış, olay rahatlıkla anlatılmış. Sosyal sorunları deşiyorum diye yapaylığa düşülmemiş. Eser kendine vergi nitelikler taşıyor. Kimseye benzemiyor. Okuru peşinden götürüyor.
Bu parçada sözü edilmeyen özellik aşağıdakilerden hangisidir?
a) Özgünlük
b) Etkileyicilik
c) Doğallık
d) Duruluk
e) Yoğunluk
21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem bileşik bir eylemdir?
a) Toplantıda beslenme sorununu da ele aldık.
b) Son kitabı ile bir şiir yarışmasına katılacakmış.
c) Komediler seyirciyi yalnızca güldürmez.
d) Evin ne kadar ucuza satıldığını duyunca üzüldü.
e) İstanbul'da kentleşme, çözümü olmayan bir problemdir.
22. Roman, masala da destana da benzemez, ilişki-
lerini, bağlarını gerçeklikten, yaşamın kendisin-
den edinir. Masal düşe, destan da yücelticiliğe
sığınır. Romanda düşle yücelticiliğin payları kısılmıştır iyice.
Bu parçada düşünceyi geliştirme yollarından hangisine başvurulmuştur?
A) Tanımlamaya
B) Örneklemeye
C)Karşılaştırmaya
D)Kanıtlamaya
E) Tartışmaya
23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem, farklı bir kipte çekimlenmiştir?
a) Birkaç kilo da patates alın.
b) Şu gazeteye bir de biz bakalım.
c) Yemekten önce ellerini iyice yıka.
d) Güneş batmadan eve dönsünler.
e) Kızılay’a inince postaneye de uğrarsın.
24. Sofraya hep birlikte oturduk. Tahtadan, yuvarlak bir yer sofrasına ayaklarımızı altımıza alıp yan oturarak yaklaşırdık. Sofra örtüsünü dizlerimizin üstüne çekerdik. Babam bağdaş kurarak başköşede otururdu. Beni sağına, kız kardeşimi de soluna alırdı. Karşısında annem otururdu. Babam, yemeğe başlamadan içimizden biri yanılıp ta yemeğe uzanacak olursa, hiç acımadan kaşığın tersini, uzanan elin sırtına indirirdi.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinde verilenlerden yararlanılmıştır?
a)Betimleme-Öyküleme
b)Öyküleme-Örnek verme
c)Açıklama-Öyküleme
d)Açıklama-Öyküleme
e)Betimleme-Açıklama

25. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem göreviyle kullanılan sözcük addan türemiş bir eylem değildir?
a) Büyük kızlarını geçen yıl evlendirdiler.
b) Sorununuz birkaç gün içinde mutlaka çözülecek.
c) Sınav sonucunu alınca sevinçten delire­cekti az kalsın.
d) İki saat sonra ufukta bir gemi gözüktü.
e) Arkadaşlarımla bir yerde buluşup dertleşeceğiz