diğer sayfaların TÜM CEVAPLARI İÇİN TIKLAYINIZ
1. Metnin yazılış amacını dikkate alarak metinde anlam birliğine sahip kümelerin metnin iletisi
1. Metnin yazılış amacını dikkate alarak metinde anlam birliğine sahip kümelerin metnin iletisi
etrafında nasıl bir araya geldiğini belirleyiniz.
Metin paragraflardan meydana gelmiştir. Her paragraf konunun bir yönünü ortay koyar. Burada da tema paragraf yoluyla ortay konmuş. Metnin bütününe yayılmıştır.
- Metnin ana düşüncesini bulunuz
Dilde sadeleşme
- Etkinlik: İki gruba ayrılınız. Metnin ana düşüncesinin yazıldığı dönemde başka edebî türlerde
ele alınıp alınmadığını (birinci grup) ve metnin ana düşüncesinin günümüzde ele alınıp alınmadığını (ikinci grup) belirleyiniz. Ulaştığınız sonuçları açıklayınız.
Metnin ana düşünce si yazıldığı dönmede başka edebi türlerde de ele alınmış ve işlenmiştir. Özellikle Ömer Seyfettin hikayelerinde sade bir dil kullanmış bu düşünceyi hayata geçirmiştir.
Günümüzde de dilin sadeleşmesini savunan eserlere rastlamaktayız. Dilde sadeleşme ve dili koruma tartışmaları bu dönemde de devam ettirmektedir.
- “… Yazılarımız sade, beyaz, muhteşem, kavi, ebediyete namzet, mermerden abideler olsun!
Bunu ihtiyarlar, bunu dünküler yapamazlar. Hiçbir ölü mezarını kendisi kazmaz. Onlar tabii
yaşamak isterler. Hayatları eskilikle kaimdir. ‘Yeni’ onların en büyük düşmanıdır.”
Metinden alınan bu cümlelerde “eski yazarlara ve eski dil anlayışını devam ettirenlere” karşı ön yargılı
bir yaklaşım mı söz konusudur yoksa bu yaklaşım dönemle ilgili gerçekliği mi yansıtmaktadır? Düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.
Bu yaklaşım dönemle ilgili gerçekliği yansıtmaktadır. O dönemde dil anlaşılmaz bir hale gelmiş, yazılan eserler belli bir zümre dışında anlaşılamaz bir hal almıştır.
- Metindeki dil ve edebiyatla ilgili terim ve kavramları belirleyiniz. Terim ve kavramların çokça kullanılmasının metnin türüyle ilişkisini açıklayınız.
İstanbul Türkçesi, edebiyat, Arabî ve Farisî kaideler, yaldızlı mukavva, Lafız, cem edatı, mektepler, memurlar, inşaât, ahlâk, Müslüman,
Metin dil ile ilgili bir makaledir. Bu yüzden terim anlamlı sözcüklere bolca yer verilmiştir. Metinde işlenen tema ve yazılış amacı terimleri zorunlu kılmıştır.
- Metinde yazar açık ve kesin yargılara ulaşmış mıdır? Niçin?
Evet, metinde yazar açık ve kesin yargılara ulaşmıştır. Özellikle son paragrafta bunu daha açık görüyoruz.
- Metinde, yazarın dilin sadeleşmesi gerektiği yönündeki görüşünü hangi gerekçelerle temellendirdiğini belirleyiniz. Yazarın görüşlerine katılıp katılmadığınızı açıklayınız.
“Yazı lisanıyla, konuşma lisanını birleştirirsek edebiyatımızı ihya yahut icat etmiş olacağız. Maharetimizi, sanatımızı, zekâmızı yalnız beş on kişilik bir edip kümesi takdir etmeyecek; karşımızda anlayan, takdir eden, alkışlayan ve mükâfâtını veren bir ekseriyet bulunacak.”
“Türkçe kaidelerle terkip yapılabilir. Arabî ve Farisî kaidelerle niçin yapıyoruz? Bu bir ihtiyaç mıdır?
Hayır, biz onları tezyin için, süs için yapıyoruz. Şüphesiz süs için… İşte bundan vazgeçelim”
Dilde yabancı kelime kullanmanın bir ihtiyaçtan değil sırf süs için yapıldığını savunmuş,
Yazı lisanı ile konuşma lisanının birleştirilmesi durumunda edebiyatımızın da ihya olacağını savunmuştur.
Yazarın görüşlerine katılıyorum.
- Etkinlik: Ömer Seyfettin’in fikrî ve edebî yönü ile “Yeni Lisan” adlı metinle yazar arasındaki ilişkiyi belirleyerek ulaştığınız sonuçları aşağıda verilen tabloya yazınız.
Ömer Seyfettin dilde sadeleşme düşüncecisinin öncülerindendir. Hatta “Yeni Lisan” adlı makaleyi de o kaleme almıştır. Bu yüzden yazarın fikri ve edebi yönü ile metin örtüşmektedir.
diğer sayfaların TÜM CEVAPLARI İÇİN TIKLAYINIZ