2016-2017 12. SINIF EDEBİYAT KİTABI CEVAPLARI MEB YAYINLARI, 12. SINIF EDEBİYAT KİTABI CEVAPLARI MEB YAYINLARI 2016-2017-2018
sayfa 4
1.sorunun cevabında : din anlayışı,kültür farklılıkları,dil ,coğrafi konum gibi temeller ortaya atıldı.
hazırlık soruları
1. islamiyetin gelişimi, kavimler göçü, göçebe hayattan vazgeçiş vs..
2.çağdaş bir devletin kurulması, ankaranın başkent olması,halkçılığın devlet programa girmesi, bilimsel ve laik anlayışa dayanan milli eğitimin öngörülmesi,kadının özgürlüğü gibi toplumun çehresini değiştiren oluşumlar sanat ve edebiyat çevrelerinde de derin etkiler yapar.
3. milli edebiyat dönemindeki eserlerin konuları Cumhuriyet döneminde devam etti.Atatürk ün kişiliği, ilkeleri anlatıldı.sevinçler acılar çoşkular işlendi.
biz derste bu şekilde cevapladık.
1.sorunun cevabında : din anlayışı,kültür farklılıkları,dil ,coğrafi konum gibi temeller ortaya atıldı.
hazırlık soruları
1. islamiyetin gelişimi, kavimler göçü, göçebe hayattan vazgeçiş vs..
2.çağdaş bir devletin kurulması, ankaranın başkent olması,halkçılığın devlet programa girmesi, bilimsel ve laik anlayışa dayanan milli eğitimin öngörülmesi,kadının özgürlüğü gibi toplumun çehresini değiştiren oluşumlar sanat ve edebiyat çevrelerinde de derin etkiler yapar.
3. milli edebiyat dönemindeki eserlerin konuları Cumhuriyet döneminde devam etti.Atatürk ün kişiliği, ilkeleri anlatıldı.sevinçler acılar çoşkular işlendi.
biz derste bu şekilde cevapladık.
sayfa 5
*çağdaş uygarlık seviyesine yükselmek.
*Eskiyi tamamen yok ederek yeniye ulaşmak
*Anadoluya(halka) yönelmek
SAYFA 9
1:siyasi temel;tanzimat fermanı, sosyal temel; medreselerin yıkılmış olması,fikri temel;şairlerin şarkla garp arasında kalması
*çağdaş uygarlık seviyesine yükselmek.
*Eskiyi tamamen yok ederek yeniye ulaşmak
*Anadoluya(halka) yönelmek
SAYFA 9
1:siyasi temel;tanzimat fermanı, sosyal temel; medreselerin yıkılmış olması,fikri temel;şairlerin şarkla garp arasında kalması
2.Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında genel olarak Anadolu’ya yönelme görülür. Eserler Anadolu anlatılmış, aydınların Anadolu’yu tanımadıklarından bahsedilmiştir. Bu gibi şeylerle memleket anlayışı ortaya çıkmıştır.
3.Yenilikler: Gençlerin Anadolu’ya yönelmesi, sadece İstanbul’dan memleketin kurtulamayacağı işlenmiştir.
Anadolu’da Bir Gece: Anadolu’da ki sıkıntılar anlatılmıştır.
Tohum: Anadolu’ya yönelme işlenmiştir.
Aydınların halka yönelmesi ile birlikte kurtuluşun sadece İstanbul’dan olamayacağı anlaşılmıştır. Anadolu çoğu zaman yöneticiler ve aydınlar tarafından bir zahire ve asker deposu olarak görülmüş, gerekli hizmet devlet tarafından verilmemiştir. Yani Osmanlı’nın Anadolu’yu göz ardı etmesi aydınları Anadolu’ya dönük eserler vermeye itmiştir.
4.Cumhuriyetten önceki dönemlerde Anadolu çoğunlukla eserlere yansıtılmamıştır. Hikaye ve tiyatrolarda anlatılan olayların çoğu İstanbul’da geçmektedir. Cumhuriyetten önceki dönemler de anlatılacak olay yazar tarafından seçilir yazar olayı kurgular öyle anlatırdı. Yani yazılarda çoğunlukla sanat yapma amacı vardı. Cumhuriyetten sonraki dönemlerde ise sanat kaygısı güdülmeksizin doğrudan anlatım kullanılmıştır. Hayat olduğu gibi okuyucuya aktarılmıştır. (Türk Edebiyatında Anadolu ilk kez Çalıkuşu romanında anlatılmıştır.)
5.Genel olarak düşündüğümüzde insan topluluklarını millet yapan değerler:
– Ortak bir vatan
– Ortak bir dil
– Kültür ve Tarih birliği
– Ortak örf-adet
– Din, Ahlak
6.a) batı düşüncesinden etkilenilmiştir.Mesala bu tohum metnindede makineleşmekten bahsedilmiştir.ama ruh olmadan bir şey olamaz
b)varoluşculuk akımının etkisi vardır.Fakat manevi değerleri anlatan mistisizm akımının etkiside vardır.Çünkü batıdaki varoluşculuk akımı maneviyata karşıdır.Herşeyde önce insanın kendi özünü oluşturması gerektiğini savurunur varoluşculuk.
6.SORU=B SIKKI
VAROLUŞÇULUK AKIMININ ETKİSİ VARDIR.FAKAT MANEVİ DERĞERLERİ ANLATAN MİSTİSİZM AKIMININ ETKİSİDE VARDIR.ÇÜNKÜ BATIDAKİ VAROLUŞÇULUK AKUMU MANEVİYATA KARSIDIR.HERŞEYDEN ÖNCE İNSANIN KENDİ ÖZÜNÜ OLUŞTURMASI GEREKTİĞİNİ SAVUNUR VAROLUŞÇULUK.
3.Yenilikler: Gençlerin Anadolu’ya yönelmesi, sadece İstanbul’dan memleketin kurtulamayacağı işlenmiştir.
Anadolu’da Bir Gece: Anadolu’da ki sıkıntılar anlatılmıştır.
Tohum: Anadolu’ya yönelme işlenmiştir.
Aydınların halka yönelmesi ile birlikte kurtuluşun sadece İstanbul’dan olamayacağı anlaşılmıştır. Anadolu çoğu zaman yöneticiler ve aydınlar tarafından bir zahire ve asker deposu olarak görülmüş, gerekli hizmet devlet tarafından verilmemiştir. Yani Osmanlı’nın Anadolu’yu göz ardı etmesi aydınları Anadolu’ya dönük eserler vermeye itmiştir.
4.Cumhuriyetten önceki dönemlerde Anadolu çoğunlukla eserlere yansıtılmamıştır. Hikaye ve tiyatrolarda anlatılan olayların çoğu İstanbul’da geçmektedir. Cumhuriyetten önceki dönemler de anlatılacak olay yazar tarafından seçilir yazar olayı kurgular öyle anlatırdı. Yani yazılarda çoğunlukla sanat yapma amacı vardı. Cumhuriyetten sonraki dönemlerde ise sanat kaygısı güdülmeksizin doğrudan anlatım kullanılmıştır. Hayat olduğu gibi okuyucuya aktarılmıştır. (Türk Edebiyatında Anadolu ilk kez Çalıkuşu romanında anlatılmıştır.)
5.Genel olarak düşündüğümüzde insan topluluklarını millet yapan değerler:
– Ortak bir vatan
– Ortak bir dil
– Kültür ve Tarih birliği
– Ortak örf-adet
– Din, Ahlak
6.a) batı düşüncesinden etkilenilmiştir.Mesala bu tohum metnindede makineleşmekten bahsedilmiştir.ama ruh olmadan bir şey olamaz
b)varoluşculuk akımının etkisi vardır.Fakat manevi değerleri anlatan mistisizm akımının etkiside vardır.Çünkü batıdaki varoluşculuk akımı maneviyata karşıdır.Herşeyde önce insanın kendi özünü oluşturması gerektiğini savurunur varoluşculuk.
6.SORU=B SIKKI
VAROLUŞÇULUK AKIMININ ETKİSİ VARDIR.FAKAT MANEVİ DERĞERLERİ ANLATAN MİSTİSİZM AKIMININ ETKİSİDE VARDIR.ÇÜNKÜ BATIDAKİ VAROLUŞÇULUK AKUMU MANEVİYATA KARSIDIR.HERŞEYDEN ÖNCE İNSANIN KENDİ ÖZÜNÜ OLUŞTURMASI GEREKTİĞİNİ SAVUNUR VAROLUŞÇULUK.
SAYFA 10
Etkinlik : Dil; sade ve akıcıdır.zevk anlayışı;özentilikten kurtulmuş bir şekildedir.
Etkinlik : Dil; sade ve akıcıdır.zevk anlayışı;özentilikten kurtulmuş bir şekildedir.
SAYFA 11
“Dilekçe ve Karşılaştırma” metinleriyle ilgilki olan bu sorularla ilgili olarak:
evet, birey kavramı ön plana çıkmıştır.
Evet ilişki kurulabilir, cumhuriyet ilkesinin sonucu olan kanun karşısındaki eşitlik, laik düşünce kişilerin duygu ve düşüncelerini rahatlıkla dile getirmesine yol açmıştır denilebilir.
Karşılaştırma metninde psikoloji ve psikiyatri bilimlerinden söz edilebilir.
varoluşculuk düşünce akımının etkisiyle ele alınabilir; çünkü kişinin varlığının farkına varması, birey olduğunu hissetmesi yani padişahın ya da başka bir şeyin kulu olmadığının farkına varması.
—————-
SAYFA 13
ÖLÇME DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
1.SORU
D
D
D
2.SORU : VAROLUŞÇULUK(BOŞLUK)
3.SORU : E SIKKI
4.SORU =B SSIKKI
ÖLÇME DEĞERLENDİRME
1.SORU
Y
Y
D
2.SORU=PSİKOLOJİK(1.BOŞLUK)
PSİKİYATRİFK(2ÇBOŞLUK)
BATI(3.BOŞLUK)
EKONOMİK(4.BOLUK)
“Dilekçe ve Karşılaştırma” metinleriyle ilgilki olan bu sorularla ilgili olarak:
evet, birey kavramı ön plana çıkmıştır.
Evet ilişki kurulabilir, cumhuriyet ilkesinin sonucu olan kanun karşısındaki eşitlik, laik düşünce kişilerin duygu ve düşüncelerini rahatlıkla dile getirmesine yol açmıştır denilebilir.
Karşılaştırma metninde psikoloji ve psikiyatri bilimlerinden söz edilebilir.
varoluşculuk düşünce akımının etkisiyle ele alınabilir; çünkü kişinin varlığının farkına varması, birey olduğunu hissetmesi yani padişahın ya da başka bir şeyin kulu olmadığının farkına varması.
—————-
SAYFA 13
ÖLÇME DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
1.SORU
D
D
D
2.SORU : VAROLUŞÇULUK(BOŞLUK)
3.SORU : E SIKKI
4.SORU =B SSIKKI
ÖLÇME DEĞERLENDİRME
1.SORU
Y
Y
D
2.SORU=PSİKOLOJİK(1.BOŞLUK)
PSİKİYATRİFK(2ÇBOŞLUK)
BATI(3.BOŞLUK)
EKONOMİK(4.BOLUK)
3.SORU=A SIKKI
4.SORU=ŞİİRDE HECE KULLANILMIS,DİL SADELEŞMİŞ,KONULARDA ANADOLU İŞLENMİŞ,ANADOLUYA YÖNELME BASLAMISTIR.ÇAĞDAŞLASMA İÇİN NELER YAPILMASI GEREKTİĞİNDEN BAHSEDİLMİŞ,KONU OLARAK VE EESERLERDE ATATÜRK ‘ÜN İLKELERİ BİR YOL OLARAK GÖRÜLMÜŞTÜR.
sayfa 13
8.metin soruları ve anlama-yorumlama
9. ulusçu,demokratik,özgürlükçü ve çoğulcu.Temel Amaç;dengeli,huzurlu,refah içinde toplum oluşması
10.
a)din ve devlet işlerinin ayrılması.parçaya göre herkes dinini seçmekte,yerine getirmekte özgürdür.din işleri devlete karıştırılmamalı ibadeti siyasi sembol olarak düşünülmemeli.kişinin allahla arasında olandır.
b)din ve vicdn özgürlüğü var.din ve devlet işleri birbirinden ayrılır.
c)din konusunda herkesi özgür bırakıor.kimseye zorla din seçtirmior.bizim dinimiz yüce bir din olduğunu ve akla mantığa uyduğu
Sayfa 14
NURULLAH ATAÇ’ın EDEBİ KİŞİLİĞİ
Dilde sadeleştirme ve özleştirme hareketinin savunucularındandır. Türkçe’deki yabancı kelimeleri kullanmamış, dille düşünce arasında dolaysız bir ilişki olduğunu, somut düşünme geleneğinin doğabilmesi için kavramların saydam, hangi kökten geldiklerinin anlaşılır olması gerektiğini vurgulamıştır. Bu yol da, Ataç’a göre, Latince, Grekçe, Farsça, Arapça gibi yabancı dillerin eğitimini zorunlu kılmak başarılamayacağına göre, bunlardan alınan kelimelerin Türkçe’leştirilmesinden geçer.
Türk edebiyatında izlenimci eleştirinin ilk örneklerini verdi. Akşam’da tiyatro eleştirmenliği, Hakimiyeti Milliye, Ulus, Milliyet, Tan, Posta, Cumhuriyet, Son Havadis, Dünya gazetelerinde eleştiri yazıları çıktı. Denemeleri Türk Dili, Varlık, Yedigün, Ülkü, Seçilmiş Hikayeler dergilerindedir.
Motif kelimesinin anlamları (sayfa14)
1 . Yan yana gelerek bir bezeme işini oluşturan ve kendi başlarına birer birlik olan ögelerden her biri:
“Halı motifi. Danteldeki motifler.”
2 . edebiyat Bir eserde sık sık tekrarlanan süsleyici öge.
3 . müzik Bestenin bir parçasına çeşitli yönlerden birlik sağlayan belirleyici küçük birim:
“Melodi motifi.”- .
Sayfa 16
Hazırlık Çalışması
1.tarihi belge ansiklopedik bilgilerden yararlanılır
2.okuyucuyu bilgilendirmek amaçtır.
3.3 şekilde kullanılır edebiyatta anlamı anafikirdir
4.özgürlük anlamında herkes dinini seçmkte özgürdür.
sayfa 16-20 karısık
İNCELEME
1-batıya doğru adlı metin batı ve doğu medeniyeti hakkında yazarın görüşlerini okurlara iletmek amacıyla yazılmıştır.
2-doğu-batı-doğulu-batılı-batı acunu(dünyası)-doğu doğudur batı da batı.
motifler-doğu ve batı dır.
b-bu motifler bir araya geldiğinde metinin temel düşüncesini oluştururlar.
c-motiflerin,metnin temel düşüncesini meydana getirmöek için bir plan dahilinde bir araya getirilmişlerdir.örnek cümle-doğu doğudur,batıda batı-biz de bir doğululuk,batılılardan bir başkalık var.
3-giriş:doğululk ve batılılık ne dir?
gelişme-batı medeniyeti ve kökenleri
sonuç:batılı olunmalıdır.
4:bu metinde ele alınan Batı ve batı medeniyeti,batılılaşma günümüzün öğretici metinlerinde işlenmektedir.çünkü tazminattan beri yüzünü batıya dönen türkiye hala batı medeniyetini örneek almaya devam etmektedir.bugün AB ye katılmak için aday ülke olması,metindeki temanın canlılığının işaretidir.
5:metinin teması-batılılaşmak
sosyal hayat unsurları-batı kültür ve medeniyetinin örnek alınması ve buna göre şekillenen sosyal hayat.
çıkarlarımız.cumhuriyet döneminde benimsenen ve yapılan ink.larla birlikte çağdaşlaşmak amacıyla batı kültür ve medeniyeti örnek alınmış fakat yanlış batılılaşma tanzimat döneminde de olduğu gibi o dönmn yazarlarınca eleştirilmiştir.
6:metinde yazıldığı dönemin ssosyal ve siyasi akımı olan batılılaşma etrafında kaleme alınmıştır.
7.tablo
açık-aşık anlatıma sahiptir
duru-gerekssiz sözcükler kullanılmamıştr.
akıcı-söyleyiş olarak akıcılık vaardır
tutarlı-savunulan görüşler baştan sona tutarlıdır.
süslü sanatlı-sade ve sanatsız bir anlatımı vardır.
objektif-yazarın görüşlerini yansıttığı için subjektiftir.
1.etkinlik
1.gurp
doğululuk-batılılık-batı,yunan,latin uygarlığı-erdem-gelenek
2.grup
doğu-batı-orta çağ-yenileşme çağı-masal
3.grup
bir kurt düştü içimize-bizim elimiz,kemiğimiz başka mı?
8.soru
yazarın kelime tercihine dikkat edildiğinde yaşayan canlı sade bir dil türkçenin olduğu dikkat çekmektedir.çünkü cumhuriyet dönmde sade bir türkçee ile insanın her halini ifade etmesi amaçlanmıştır.
9.tablo
pastoral:———–
epik:—————
lirik:batıya gidiyoruz,gideceğiz.
mizahi:gidiyoruz batıya doğru.birkez çıkmışız yola kimse durduramaz artık.
duygusal:bizim etimizz kemiğimiz başka mı?
öğretici:metinn taamam mı na yakını öğretici anlatıma sahiptr.
10.etkinlik
batıya doğru metin yapı tema dil ve anlatım bakımından deneme geleneğine sahiptir.
Sayfa 17
1-doğu-batı kıyaslaması yapmak, batıyı üstün kılan değerleri göstermek için yazılmış.
2-a)doğu,batı,değer,düşünme,bilgi,biz
b)anafikri ortaya koyma görevi üstlenmiştir.
c)kıyaslama
3-
Giriş:Batı başkadır, Doğu başka.
Gelişmeoğulu olmayı üstünlük sayardık ama öyle değilmiş.Şimdi doğulu olmayı eksiklik sayıyoruz.Batılı olmaya çalışıyoruz ama olamıyoruz.Yanlışımız sadece bugünkü batıyı öğrenmeye çalışmamızdır.Batının dayandığı temelleri öğrenmememizdir.
sonuç:Batılı olmak istiyorsak sadece bugünkü batıyı değil onun temellerini ve geçirdiği aşamaları da öğrenmeliyiz ve yaşamalıyız.
4) ele alınıyor çünkü batılılaşma devam ediyor.
5)Metnin teması:Batılı olmak bugünkü batıyı anlamakla olmaz.
Cumhuriyet dönemine….:Toplumsal hayatta devrimlerle meydana gelen değişiklikler
Çıkarımlar:Şekil olarak batılı olmakla iş bitmiyor, kafa yapısıyla da batılı olmak gerekir.
6)Batılıcılık
7.
a)açık
duru değil kelime tekrarları var
tekrarlar var akıcı ama akıcı diyebiliriz.
tutarlı.
sade bir dil
öznel bir bakış açısı
b)yazarın herhangi bir konuda duygu ve düşüncelerini açık,akıcı, duru ve tutarlı bir şekilde ispatlama kaygısı gütmeden, öznel yargılarla anlattığı yazı türüne deneme denir.
8)Dilimizdeki arapça ve farsça kelimelerin atılması, dilin sadeleşmesi ve bazı kelimelerin yerleşmesi bakımından yazar zorlama bir dil tercih etmiştir.örneğin acun,kanı,erek,dörütmen,büğünkü
Sayfa 18
4)Günümüz eserlerinde batıya yönelme devam ediyor.
5)Metnin teması:Batılılaşma
Cumhuriyet dönemine ait sosyal hayat unsurları : Batının örnek alınması gerektiği ve buna göre hareket etmemiz gerekir.
Çıkarımlarımız: Batıyı anlamak için batının gereklerini bilmemiz gerekir.Batının bilim dallarındaki yeniliklerini almamız gerekir.
Sayfa 19
6)(sosyal-siyasi) batılılaşma akımı etrafında ele alınmıştır.
7)Açıktır.
durudur.
akıcıdır.
tutarlıdır.
süslü(sanatlı)değildir.
Objektif değildir.Subjektifdir.
Sayfa 20
1. paragraf:öğretici
2.paragraf:mizahi
3.paragraf:duygusal
diğer paragraflar öğretici
öğretici anlatım türü ağır basmaktadır.
nesir geleneğine(deneme) aittir.
12-işlemezdi.Çünkü yazar öznel bir bakış açısıyla temayı ele almıştır.Bir başka yazar batının doğuyu örnek alması gerektiğini savunabilirdi.
Batının teknik olarak gelişmesine rağmen bazı değerlerini kaybettiğini, bu değerler bakımından bize özendiğini dile getirebilirdi.örneğin aile kavramının batıda yokolduğunu,batılıların rahat yaşama uğruna çocuk yapmak istemediklerini, bu yüzden avrupa nüfusunun hızla azaldığını dile getirebilirlerdi.
sayfa 23
soru 1
1)nizam-ı cedit ordusu kurldu.
2)giderleri karşılamak için nizam-ı cedit hazinesi kurldu.
3)tersane ıslah edildi.
4)avrupanınönemli merkezlerinde sürekli eliçlikler açıldı.
5)resmi devlet matbaası kurldu.
6)fransızca devletin ilk resmi yabancı dili olarak kabul edildi.
7)merkeze bağlı eyaletler yeniden düzenlendi.
(bu yenilikler askeri,mali,kültürel alnları kapsamaktadır.)
soru 2
yazmamışm….
soru 3
yapılan yenilikler toplum haytını kapsar.yapılan yenilikler bir şekilde halkı etkilemiştir.fermanın içerdiği yenilikler halkın karşılaştığı sorunlara çözüm yolu getirmiştir.
soru 4
osmanlınn aydınları istemekteydi.çünkü osmanlı devletinin batılı devletlerin gerisinde kaldıklarını düşünüyorlardı.
soru 5
birçok yenilk yaplımış. bu yenilklerin yapılması zamn almıştır.halk bu yeniliklere karşı çıkmşıtır.edebiyt alnnda yapıln yenilkleri halkın içine sinmedği için geç olmuştur.
sayfa 24
soru1.
ikiside öğretici metinlerdir.bilgi vermek amaçtır.
soru2.
söylenebilir.çünkü sürekli tekrarlanan söz tekrarları var.
soru3.
iki metinde de harp den bahsediyor. batılılaşmayı yansıtıyor.
soru4.
terimler:roman,mübalağa,edebiyat,tenkit(eleştiri), makale,müellif(yazar),şiir
kavramlar:edebiyat ı cedide, edebiyat tarihi
günlük hayata ait kelime ve kelime grupları:tesadüf etmek,ilham almak,ecnebi
soru5.
bir metinde anlaşılması güç kelimeler varsa anlatımı kapalı kılar.metinde yabancı sözcükler olduğu için anlatımında ağırlık var.metin için ağır bir dil kullanılmış.ama dönemde yaşayanlara göre bu dil sade görülebilir.
soru6.
öğretici
soru7.
makale geleneğinin devamıdır.(öğretici metin geleneği de olabilir arkadaşlar ama öğretmen bize bunu da söylemişti)
soru8.
yazar kendi hayatından esinlenerek bu eseri yazmıştır.yazar etkilendikleri olayları eserlerine yansıtabiliyor. Peyami Safa bazı eserlerinde de hastalığından (kemik hastalığı) izler yansıtmış.
4.SORU=ŞİİRDE HECE KULLANILMIS,DİL SADELEŞMİŞ,KONULARDA ANADOLU İŞLENMİŞ,ANADOLUYA YÖNELME BASLAMISTIR.ÇAĞDAŞLASMA İÇİN NELER YAPILMASI GEREKTİĞİNDEN BAHSEDİLMİŞ,KONU OLARAK VE EESERLERDE ATATÜRK ‘ÜN İLKELERİ BİR YOL OLARAK GÖRÜLMÜŞTÜR.
sayfa 13
8.metin soruları ve anlama-yorumlama
9. ulusçu,demokratik,özgürlükçü ve çoğulcu.Temel Amaç;dengeli,huzurlu,refah içinde toplum oluşması
10.
a)din ve devlet işlerinin ayrılması.parçaya göre herkes dinini seçmekte,yerine getirmekte özgürdür.din işleri devlete karıştırılmamalı ibadeti siyasi sembol olarak düşünülmemeli.kişinin allahla arasında olandır.
b)din ve vicdn özgürlüğü var.din ve devlet işleri birbirinden ayrılır.
c)din konusunda herkesi özgür bırakıor.kimseye zorla din seçtirmior.bizim dinimiz yüce bir din olduğunu ve akla mantığa uyduğu
Sayfa 14
NURULLAH ATAÇ’ın EDEBİ KİŞİLİĞİ
Dilde sadeleştirme ve özleştirme hareketinin savunucularındandır. Türkçe’deki yabancı kelimeleri kullanmamış, dille düşünce arasında dolaysız bir ilişki olduğunu, somut düşünme geleneğinin doğabilmesi için kavramların saydam, hangi kökten geldiklerinin anlaşılır olması gerektiğini vurgulamıştır. Bu yol da, Ataç’a göre, Latince, Grekçe, Farsça, Arapça gibi yabancı dillerin eğitimini zorunlu kılmak başarılamayacağına göre, bunlardan alınan kelimelerin Türkçe’leştirilmesinden geçer.
Türk edebiyatında izlenimci eleştirinin ilk örneklerini verdi. Akşam’da tiyatro eleştirmenliği, Hakimiyeti Milliye, Ulus, Milliyet, Tan, Posta, Cumhuriyet, Son Havadis, Dünya gazetelerinde eleştiri yazıları çıktı. Denemeleri Türk Dili, Varlık, Yedigün, Ülkü, Seçilmiş Hikayeler dergilerindedir.
Motif kelimesinin anlamları (sayfa14)
1 . Yan yana gelerek bir bezeme işini oluşturan ve kendi başlarına birer birlik olan ögelerden her biri:
“Halı motifi. Danteldeki motifler.”
2 . edebiyat Bir eserde sık sık tekrarlanan süsleyici öge.
3 . müzik Bestenin bir parçasına çeşitli yönlerden birlik sağlayan belirleyici küçük birim:
“Melodi motifi.”- .
Sayfa 16
Hazırlık Çalışması
1.tarihi belge ansiklopedik bilgilerden yararlanılır
2.okuyucuyu bilgilendirmek amaçtır.
3.3 şekilde kullanılır edebiyatta anlamı anafikirdir
4.özgürlük anlamında herkes dinini seçmkte özgürdür.
sayfa 16-20 karısık
İNCELEME
1-batıya doğru adlı metin batı ve doğu medeniyeti hakkında yazarın görüşlerini okurlara iletmek amacıyla yazılmıştır.
2-doğu-batı-doğulu-batılı-batı acunu(dünyası)-doğu doğudur batı da batı.
motifler-doğu ve batı dır.
b-bu motifler bir araya geldiğinde metinin temel düşüncesini oluştururlar.
c-motiflerin,metnin temel düşüncesini meydana getirmöek için bir plan dahilinde bir araya getirilmişlerdir.örnek cümle-doğu doğudur,batıda batı-biz de bir doğululuk,batılılardan bir başkalık var.
3-giriş:doğululk ve batılılık ne dir?
gelişme-batı medeniyeti ve kökenleri
sonuç:batılı olunmalıdır.
4:bu metinde ele alınan Batı ve batı medeniyeti,batılılaşma günümüzün öğretici metinlerinde işlenmektedir.çünkü tazminattan beri yüzünü batıya dönen türkiye hala batı medeniyetini örneek almaya devam etmektedir.bugün AB ye katılmak için aday ülke olması,metindeki temanın canlılığının işaretidir.
5:metinin teması-batılılaşmak
sosyal hayat unsurları-batı kültür ve medeniyetinin örnek alınması ve buna göre şekillenen sosyal hayat.
çıkarlarımız.cumhuriyet döneminde benimsenen ve yapılan ink.larla birlikte çağdaşlaşmak amacıyla batı kültür ve medeniyeti örnek alınmış fakat yanlış batılılaşma tanzimat döneminde de olduğu gibi o dönmn yazarlarınca eleştirilmiştir.
6:metinde yazıldığı dönemin ssosyal ve siyasi akımı olan batılılaşma etrafında kaleme alınmıştır.
7.tablo
açık-aşık anlatıma sahiptir
duru-gerekssiz sözcükler kullanılmamıştr.
akıcı-söyleyiş olarak akıcılık vaardır
tutarlı-savunulan görüşler baştan sona tutarlıdır.
süslü sanatlı-sade ve sanatsız bir anlatımı vardır.
objektif-yazarın görüşlerini yansıttığı için subjektiftir.
1.etkinlik
1.gurp
doğululuk-batılılık-batı,yunan,latin uygarlığı-erdem-gelenek
2.grup
doğu-batı-orta çağ-yenileşme çağı-masal
3.grup
bir kurt düştü içimize-bizim elimiz,kemiğimiz başka mı?
8.soru
yazarın kelime tercihine dikkat edildiğinde yaşayan canlı sade bir dil türkçenin olduğu dikkat çekmektedir.çünkü cumhuriyet dönmde sade bir türkçee ile insanın her halini ifade etmesi amaçlanmıştır.
9.tablo
pastoral:———–
epik:—————
lirik:batıya gidiyoruz,gideceğiz.
mizahi:gidiyoruz batıya doğru.birkez çıkmışız yola kimse durduramaz artık.
duygusal:bizim etimizz kemiğimiz başka mı?
öğretici:metinn taamam mı na yakını öğretici anlatıma sahiptr.
10.etkinlik
batıya doğru metin yapı tema dil ve anlatım bakımından deneme geleneğine sahiptir.
Sayfa 17
1-doğu-batı kıyaslaması yapmak, batıyı üstün kılan değerleri göstermek için yazılmış.
2-a)doğu,batı,değer,düşünme,bilgi,biz
b)anafikri ortaya koyma görevi üstlenmiştir.
c)kıyaslama
3-
Giriş:Batı başkadır, Doğu başka.
Gelişmeoğulu olmayı üstünlük sayardık ama öyle değilmiş.Şimdi doğulu olmayı eksiklik sayıyoruz.Batılı olmaya çalışıyoruz ama olamıyoruz.Yanlışımız sadece bugünkü batıyı öğrenmeye çalışmamızdır.Batının dayandığı temelleri öğrenmememizdir.
sonuç:Batılı olmak istiyorsak sadece bugünkü batıyı değil onun temellerini ve geçirdiği aşamaları da öğrenmeliyiz ve yaşamalıyız.
4) ele alınıyor çünkü batılılaşma devam ediyor.
5)Metnin teması:Batılı olmak bugünkü batıyı anlamakla olmaz.
Cumhuriyet dönemine….:Toplumsal hayatta devrimlerle meydana gelen değişiklikler
Çıkarımlar:Şekil olarak batılı olmakla iş bitmiyor, kafa yapısıyla da batılı olmak gerekir.
6)Batılıcılık
7.
a)açık
duru değil kelime tekrarları var
tekrarlar var akıcı ama akıcı diyebiliriz.
tutarlı.
sade bir dil
öznel bir bakış açısı
b)yazarın herhangi bir konuda duygu ve düşüncelerini açık,akıcı, duru ve tutarlı bir şekilde ispatlama kaygısı gütmeden, öznel yargılarla anlattığı yazı türüne deneme denir.
8)Dilimizdeki arapça ve farsça kelimelerin atılması, dilin sadeleşmesi ve bazı kelimelerin yerleşmesi bakımından yazar zorlama bir dil tercih etmiştir.örneğin acun,kanı,erek,dörütmen,büğünkü
Sayfa 18
4)Günümüz eserlerinde batıya yönelme devam ediyor.
5)Metnin teması:Batılılaşma
Cumhuriyet dönemine ait sosyal hayat unsurları : Batının örnek alınması gerektiği ve buna göre hareket etmemiz gerekir.
Çıkarımlarımız: Batıyı anlamak için batının gereklerini bilmemiz gerekir.Batının bilim dallarındaki yeniliklerini almamız gerekir.
Sayfa 19
6)(sosyal-siyasi) batılılaşma akımı etrafında ele alınmıştır.
7)Açıktır.
durudur.
akıcıdır.
tutarlıdır.
süslü(sanatlı)değildir.
Objektif değildir.Subjektifdir.
Sayfa 20
1. paragraf:öğretici
2.paragraf:mizahi
3.paragraf:duygusal
diğer paragraflar öğretici
öğretici anlatım türü ağır basmaktadır.
nesir geleneğine(deneme) aittir.
12-işlemezdi.Çünkü yazar öznel bir bakış açısıyla temayı ele almıştır.Bir başka yazar batının doğuyu örnek alması gerektiğini savunabilirdi.
Batının teknik olarak gelişmesine rağmen bazı değerlerini kaybettiğini, bu değerler bakımından bize özendiğini dile getirebilirdi.örneğin aile kavramının batıda yokolduğunu,batılıların rahat yaşama uğruna çocuk yapmak istemediklerini, bu yüzden avrupa nüfusunun hızla azaldığını dile getirebilirlerdi.
sayfa 23
soru 1
1)nizam-ı cedit ordusu kurldu.
2)giderleri karşılamak için nizam-ı cedit hazinesi kurldu.
3)tersane ıslah edildi.
4)avrupanınönemli merkezlerinde sürekli eliçlikler açıldı.
5)resmi devlet matbaası kurldu.
6)fransızca devletin ilk resmi yabancı dili olarak kabul edildi.
7)merkeze bağlı eyaletler yeniden düzenlendi.
(bu yenilikler askeri,mali,kültürel alnları kapsamaktadır.)
soru 2
yazmamışm….
soru 3
yapılan yenilikler toplum haytını kapsar.yapılan yenilikler bir şekilde halkı etkilemiştir.fermanın içerdiği yenilikler halkın karşılaştığı sorunlara çözüm yolu getirmiştir.
soru 4
osmanlınn aydınları istemekteydi.çünkü osmanlı devletinin batılı devletlerin gerisinde kaldıklarını düşünüyorlardı.
soru 5
birçok yenilk yaplımış. bu yenilklerin yapılması zamn almıştır.halk bu yeniliklere karşı çıkmşıtır.edebiyt alnnda yapıln yenilkleri halkın içine sinmedği için geç olmuştur.
sayfa 24
soru1.
ikiside öğretici metinlerdir.bilgi vermek amaçtır.
soru2.
söylenebilir.çünkü sürekli tekrarlanan söz tekrarları var.
soru3.
iki metinde de harp den bahsediyor. batılılaşmayı yansıtıyor.
soru4.
terimler:roman,mübalağa,edebiyat,tenkit(eleştiri), makale,müellif(yazar),şiir
kavramlar:edebiyat ı cedide, edebiyat tarihi
günlük hayata ait kelime ve kelime grupları:tesadüf etmek,ilham almak,ecnebi
soru5.
bir metinde anlaşılması güç kelimeler varsa anlatımı kapalı kılar.metinde yabancı sözcükler olduğu için anlatımında ağırlık var.metin için ağır bir dil kullanılmış.ama dönemde yaşayanlara göre bu dil sade görülebilir.
soru6.
öğretici
soru7.
makale geleneğinin devamıdır.(öğretici metin geleneği de olabilir arkadaşlar ama öğretmen bize bunu da söylemişti)
soru8.
yazar kendi hayatından esinlenerek bu eseri yazmıştır.yazar etkilendikleri olayları eserlerine yansıtabiliyor. Peyami Safa bazı eserlerinde de hastalığından (kemik hastalığı) izler yansıtmış.
sayfa 25.
soru1 )
okuyanın gözünde canlanması için betimlemelere yer verir, resimlerle de görülmesi gerektiğini düşündüğüm yerleri okuyucuya gösterirdim.
soru2 )
a)kelimeler:nehir,tuna,köprü,Fırat
kelime grupları:Galata köprüsü,Carablus Köprüsü
cümleler:Fırat’ı Carablus’da görmeli
b)motifler anlatımı güçlendiriyor.konuyu pekiştirmek için kullanıyor.
soru3)
(sırasıyla) 2-1-4-6-5-3 diye baştan aşağıya yazın arkadaşlar
soru4)
eserlerde halka yönelme, memleket sıkıntısını anlatması Cumhuriyet döneminde başlamıştır.Cumhuriyet döneminin özelliği memleket ve insanlar hakkında bilgi vermesidir.bunu da eserlerinde görüyoruz.
soru5)
arkadaşlar bu sorunun cevap ı isteğe bağlıdır herkes kendisine göre cevap verdi sınıfımızda.
soru6)
milli edebiyat döneminde anadolu coğrafyasını anlatan eserlere rastlanır.biz burdan yola çıkarak akımın milliyetcilik akımı olduğu kanısına vardık.
soru7)
gereksiz tekrarlar yok.metin açık ,duru, akıcı,anlaşılabilirdir.
soru8)
istasyon:terim
her nehrin kemali zevalindedir:cümle
demir yolu:terim
hoş geldin:günlük hayatta kullanılan cümle
tünel:terim
göz adesesi:kavram
bin kilometre:terim
balkanlar:kavram
bayrak:kavram
tuna illeri:kavram
tezgahın böğründeki demir bir mekik:günlük hayatta kullanılan cümle
hendese:terim
haliç:kavram
soru9.halk diline yakınlaşma.yazar halkın kullandığı kelimeleri metinde kullanmış.
soru10)
betimleyici ve öğretici anlatım türleri.
soru11)
gezi yazısı geleneğininn devamı.
soru12)
-bir yazardır
-edebiyat ve şiir aşığıdır
-aynı zamanda bir edebiyat tarihçisi
-sanatlı bir üslübu vardır
-renkli bir anlatımı vardır
-iyi bir gözlemcidir.
Sayfa 36
TABLO
cumhuriyet dön. öğr. metinleri – – önceki dön. ait öğr. metinler
Benzerlikler
* Bilgi vermek amaçlı olmaları, öğretmeye ve düsündürmeye yönelik olmalarıdır.
Farklılıklar
Kelime
türkçe kelimeler Fransızca,arapça,farsça kelimeler
kullanılmıştır . kullanılmıştır.
Kelime grupları
Halk söyleyişlerine ait anlaşılmayan,ağır,arapça,farsça
kelime gruplarıdır. tamlamalar.
DiL kuralları
Türkçe dilinin kurallarıdır. arapça,farsça,türkçe kuralları.
soru1 )
okuyanın gözünde canlanması için betimlemelere yer verir, resimlerle de görülmesi gerektiğini düşündüğüm yerleri okuyucuya gösterirdim.
soru2 )
a)kelimeler:nehir,tuna,köprü,Fırat
kelime grupları:Galata köprüsü,Carablus Köprüsü
cümleler:Fırat’ı Carablus’da görmeli
b)motifler anlatımı güçlendiriyor.konuyu pekiştirmek için kullanıyor.
soru3)
(sırasıyla) 2-1-4-6-5-3 diye baştan aşağıya yazın arkadaşlar
soru4)
eserlerde halka yönelme, memleket sıkıntısını anlatması Cumhuriyet döneminde başlamıştır.Cumhuriyet döneminin özelliği memleket ve insanlar hakkında bilgi vermesidir.bunu da eserlerinde görüyoruz.
soru5)
arkadaşlar bu sorunun cevap ı isteğe bağlıdır herkes kendisine göre cevap verdi sınıfımızda.
soru6)
milli edebiyat döneminde anadolu coğrafyasını anlatan eserlere rastlanır.biz burdan yola çıkarak akımın milliyetcilik akımı olduğu kanısına vardık.
soru7)
gereksiz tekrarlar yok.metin açık ,duru, akıcı,anlaşılabilirdir.
soru8)
istasyon:terim
her nehrin kemali zevalindedir:cümle
demir yolu:terim
hoş geldin:günlük hayatta kullanılan cümle
tünel:terim
göz adesesi:kavram
bin kilometre:terim
balkanlar:kavram
bayrak:kavram
tuna illeri:kavram
tezgahın böğründeki demir bir mekik:günlük hayatta kullanılan cümle
hendese:terim
haliç:kavram
soru9.halk diline yakınlaşma.yazar halkın kullandığı kelimeleri metinde kullanmış.
soru10)
betimleyici ve öğretici anlatım türleri.
soru11)
gezi yazısı geleneğininn devamı.
soru12)
-bir yazardır
-edebiyat ve şiir aşığıdır
-aynı zamanda bir edebiyat tarihçisi
-sanatlı bir üslübu vardır
-renkli bir anlatımı vardır
-iyi bir gözlemcidir.
Sayfa 36
TABLO
cumhuriyet dön. öğr. metinleri – – önceki dön. ait öğr. metinler
Benzerlikler
* Bilgi vermek amaçlı olmaları, öğretmeye ve düsündürmeye yönelik olmalarıdır.
Farklılıklar
Kelime
türkçe kelimeler Fransızca,arapça,farsça kelimeler
kullanılmıştır . kullanılmıştır.
Kelime grupları
Halk söyleyişlerine ait anlaşılmayan,ağır,arapça,farsça
kelime gruplarıdır. tamlamalar.
DiL kuralları
Türkçe dilinin kurallarıdır. arapça,farsça,türkçe kuralları.
Sayfa 35
Cumhuriyet dönemi öğretici metinleri tablosu
Yapı: Düz yazı
Tema: milli konular, batılılaşma,anadolu’ya yönelme
Dil ve anlatım: dili sade, halkın anlayabilecegi bir dil kullanılmıştır,duru,yalın,açık,süssüz
Sayfa 36
Cumhuriyet dönemi öğretici metinleri tablosu
Yapı: Düz yazı
Tema: milli konular, batılılaşma,anadolu’ya yönelme
Dil ve anlatım: dili sade, halkın anlayabilecegi bir dil kullanılmıştır,duru,yalın,açık,süssüz
Sayfa 36