ÜNİTE SONU DEĞERLENDİRME SORULARI (sayfa 163, 164)
A. Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız.
• Olay çevresinde oluşan edebî metinleri; anlatmaya bağlı metinler ve göstermeye bağlı metinler olarak gruplandırırken hangi ölçütler esas alınır?
Anlatmaya bağlı edebi metinler okumaya yöneliktir. Göstermeye bağlı edebi metinler izlemeye yönelik metinlerdir.
• Tiyatroyla edebiyat arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
B. Aşağıdaki cümlede boş bırakılan noktalı yeri uygun ifadeyle doldurunuz.
• Anlatmaya bağlı edebî eserlerde anlatılan olayın sahnesi durumundaki unsura mekân
denir.
C. Aşağıdaki cümlelerde yer alan bilgilerin doğru olup olmadığını belirleyerek uygun seçeneği işaretleyiniz.
• Edebî metinler, yazarlarının ve yazıldıkları dönemin hâkim zihniyetinden izler taşır.
Doğru ( X )-Yanlış ( )
• Hikâye ve roman metni, okuyucunun kültürüne, anlayışına, zevkine, içinde bulunduğu duruma ve psikolojik hâline göre yeni anlam değerleri kazanır. Doğru ( X ) - Yanlış ( )
• Anlatmaya bağlı türlerde anlam, metinde açıkça dile getirilenlerle açıkça dile getirilmeyenlerin bütünüdür. Doğru ( X ). Yanlış ( )
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. İster olay öyküsü olsun, isterse durum öyküsü, benim öyküm, okunduktan sonra belleklerden uçup gitmemeli. Konusuyla, özüyle, diliyle, biçimsel ustalıklarıyla okuru kuşatmak Kişi, öyküyü okuyup bitirdikten sonra değişmeli. Yıllar sonra o öykünün anımsanan, insanı etkileyen bir yanı bulunmalı. Sait Faik'in “Hişt Hişt” adlı öyküsü, lirizmi ve şiirselliğiyle, Sabahattin Ali'nin “Değirmen” adlı öyküsü iletisiyle böyle değil mi?
Yukarıdaki yargıları savunan bir kişiye göre öykünün temel niteliği nedir?
A) Ünlü öykücülerin yazdıklarını düşündürmesi
B) Belirli bir olay ya da durumdan yola çıkması
C) Bilinen, somut gerçeklere dayanması
D) Okurları, unutamayacakları biçimde etkilemesi
E) Çelişkilere dayalı bir yapısının olması
2000 – ÖSS
CEVAP: D
2. Masal, çocuğa kendi karakterini, benliğini geliştirmesi için ipuçları verir; onu yüreklendirir. Tüm engellere karşın herkesin yoğun ve zengin bir yaşama varabileceğini gösterir. Yeter ki insan savaşmaktan kaçmasın. Devlerle, dış tehlikelerle savaşmadan insan, değil mutluluğu, kendi kendini bile bulamaz, bilemez, tanıyamaz. Masal; ürkek, çekingen, mücadeleden kaçan yaratıkları harekete geçirir. Bize, böyle kişilerin tekdüze, sıkıcı ve silik yaşamının olacağını hatırlatır.
Bu parçada masalın çocuğa sağladığı yararlar arasında aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Kişiliğini güçlendirmeye yardımcı olmasına
B) Kendi kişiliğinin bilincine varmasına
C) Güçlü ve cesur olmanın gerekliliğine inandırmasına
D) Dilini ve duyarlılığını geliştirip zenginleştirmesine
E) Hareketli, canlı bir yaşama özlem uyandırmasına
1991 - ÖYS
CEVAP: D