SAYFA 202
ÜNİTE SONU DEĞERLENDİRMESİ
A. Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız.
• Bir metni öğretici metin yapan özellikler nelerdir?
Bir metni öğretici metin yapan özellikler:
Bilgi vermek, öğretmek, aydınlatmak amacıyla yazılması
Anlatım türü olarak açıklayıcı bir anlatımın olması.
Bilgilerin kesin olması
Dilin göndergesel işlevde kullanılması
Sözcüklerin genellikle gerçek anlamda kullanılması
Duygu ve hayale yer verilmemesi
• Öğretici metin türleri hangileridir?
Tarihi metinler
Felsefi metinler
Bilimsel metinler
Gazete çevresinde gelişen metinler: makale, deneme, sohbet, fıkra, eleştiri, haber, röportaj
Kişisel hayatı konu alan metinler: gezi yazısı, mektup, anı, günlük, biyografi, otobiyografi
B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan noktalı yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.
• Bir duyguyu, bir düşünceyi, bir konuyu söz veya yazıyı değişik şekillerde bildirme ve ifade etme şeklineANLATIM BİÇİMİ adı verilir.
• Gazete veya dergilerde gündelik konuları bir görüş ve düşünceye bağlayarak yorumlayan ciddi veya eğlendirici yazı türüne FIKRA denir.
• Bir yazının veya bir sözün, anlaşılması güç yönlerini açıklayarak aydınlığa kavuşturmaya ANALİZ (tahlil)denir.
C. Aşağıdaki cümlelerde yer alan bilgilerin doğru olup olmadığını belirleyerek uygun seçeneği işaretleyiniz.
• Öğretici metinlerde kelimeler temel anlamıyla kullanılır. Doğru ( X)-Yanlış ( )
• Öğretici metinleri yazıldıkları dönemin şartlarını dikkate alarak değerlendirmek gerekir. Doğru (X )-Yanlış ( )
• Öğretici metinlerde estetik kaygı ön plandadır. Doğru ( )-Yanlış ( X )
• Gazetelerde yer alan köşe yazıları sanatsal kaygı gözetilerek kaleme alınır.
Doğru ( ) - Yanlış (X )
• Bir öğretici metnin dili, ifade edilmek istenen düşünceye, seçilen anlatım türüne ve hitap edilen okuyucuya göre değişiklik gösterir. Doğru (X )-Yanlış ( )
• Öğretici metinlerde yazar yaşadığı ve etkilendiği olayları yeniden kurgulayarak okuyucularına aktarır. Doğru ( )-Yanlış (X)
• Metinde kullanılan dil ile metnin anlatım biçiminin yazarla ilişkisi yoktur.
Doğru ( ) - Yanlış (X)
• Öğretici metinlerde, söz ve söz öbekleri daha çok ilk anlamlarıyla kullanılır.
Doğru (X ) - Yanlış ( )
• Öğretici metinlere dilin poetik (şiirsel) işlevi hâkimdir. Doğru ( ) - Yanlış (X )
Ç Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. Aşağıdakilerden hangisi öğretici metinlerin genel amaçlarından biri değildir?
A) Bilgi vermek B) Haber vermek C) İkna etmek
D) Hissettirmek E) Düşündürmek
CEVAP:D
2. Aşağıdakilerden hangisi öğretici metinleri sanatsal metinlerden ayıran temel özelliklerden biridir?
A) Sezdirmek B) Aydınlatmak C) Duygulandırmak
D) Heyecanlandırmak E) Coşturmak
CEVAP:B
3. Aşağıdakilerden hangisi gazete çevresinde gelişen metin türleri arasında yer alır?
A) Hatıra B) Gezi C) Fıkra D) Biyografi E) Günlük
CEVAP:C