SAYFA 29
1. a.
Hürriyet Kasidesi’nde her beytin ikinci dizesinin -etten sesleri ile bitmesi şiire
nasıl bir katkı
sağlamıştır?
Tartışınız. Ulaştığınız sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
b. Aşağıda
Hürriyet Kasidesi’nde geçen bazı kelimeler verilmiştir. Bu kelimeler ses değerleri
bakımından
nasıl bir özellik taşımaktadır? Kelimelerin bu özellikleri dikkate alınmadan
Hürriyet
Kasidesi adlı
şiiri okuduğunuzda ahenkle ilgili nasıl bir durum ortaya çıkar? Tartışınız. Ulaştığınız
sonuçları
sözlü olarak ifade ediniz.
SAYFA 30
2. a.
Hürriyet Kasidesi adlı şiir ile Nef’î’nin aşağıdaki kasidesi söyleyiş tarzı bakımından
nasıl
bir özelliğe
sahiptir? Sözlü olarak ifade ediniz.
KASIDE
Der Sitâyiş-i
Hazret-i Murâd Han
1 Esdi
nesîm-i nev-bahâr açıldı güller subh-dem
Açsun bizim
de gönlümüz sâkî meded sun câm-ı Cem
2 Irdi yine
ürd-i behişt oldu hevâ anber-sirişt
Âlem behişt-ender-behişt
her gûşe bir Bâğ-ı Irem
3 Gül devri
ayş eyyâmıdur zevk ü safâ hengâmıdur
Âşıkların
bayrâmıdur bu mevsîm-i ferhûnde-dem
7 Yâr ola
câm-ı Cem ola böyle dem-i hurrem ola
Ârif odur bu
dem ola ayş u tarabla muğtenem
25
Şâhâne-meşreb Cem gibi sâhib-kırân Rüstem gibi
Hem Îsî-i
Meryem gibi ehl-i dil ü ferhûnde-dem
36 Nef’î
yeter davâyı ko dünyâ ile gavgâyı ko
Eflâke
istiğnâyı ko hâke yüzün sür lâ-cerem
... Nef’î
b. Bu
kasidelerin söyleyiş tarzları ile yazıldıkları dönemlerin edebî, siyasi ve
sosyal özellikleri
arasında bir
ilişki kurulabilir mi? Tartışınız. Sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
3. a.
Hürriyet Kasidesi’ni oluşturan birimlerin yerleri değiştirildiğinde şiirin akışında
ve anlamında
bir değişme
ya da bozulma meydana gelir mi? Neden? Sözlü olarak ifade ediniz.
b. Hürriyet
Kasidesi’ni oluşturan birimleri anlamlı bir bütün hâline getiren unsurun ne
olduğunu
sözlü olarak
ifade ediniz.
4. a. Aşağıdaki
tabloda kaside nazım şeklinin yapı özellikleri verilmiştir. Siz de Hürriyet
Kasidesi
adlı şiirin
yapı özelliklerini belirleyerek aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.
Klasik Türk Edebiyatında Kaside Nazım Şeklinin
Yapı Özellikleri
1. Genellikle 31-99 beyitten oluşur.
2. Nesib, girizgâh, methiye, tegazzül fahriye
ve dua bölümlerinden oluşur.
3. Kafiye düzeni aa / ba / ca... şeklindedir.
4. Kasidenin sonlarına doğru şair, mahlasını
kullanır.
5. İthaf edildiği kişinin adını içeren bir
başlığı vardır.
Hürriyet Kasidesi'nin Yapı Özellikleri
1.31
beyitten oluşmuştur.
2.Klasik bölümler yoktur.
3.Kafiye düzeni "aa/ba/ca..."
şeklindedir.
4.Şair son beyitte mahlasını kullanmamıştır.
5.Kaside soyut bir kavram için yazılmıştır,
başlığı da bu soyut kavramdır.
b. Hürriyet
Kasidesi’nin kaside nazım şekliyle yazılması ve kasidenin klasik yapı
özelliklerinden
farklılıklar
göstermesi size neler düşündürüyor? Sözlü olarak ifade ediniz.