10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Ekoyay Yayınları Cevapları Sayfa 60
SORU: XVI. yüzyıl askerî yapısı ile kuruluş dönemi askerî yapısını karşılaştırınız. Osmanlı askerî yapısını değişim ve süreklilik bakımından yorumlayınız.
CEVAP: XVI. yüzyılda sınırların genişlemesine bağlı olarak asker ihtiyacı da arttı. Kuruluş dönemindeki ordu teşkilat yapısı genişletildi. Özellikle denizcilik alanında büyük gelişmeler yaşandı. Özellikle asker sayısında ve ocak çeşitliliğinde değişiklikler gözlendi. Silah teknoljisinin gelişmesine paralel olarak asker çeşitliliği arttı.
10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Ekoyay Yayınları Cevapları Sayfa 61
10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Ekoyay Yayınları Cevapları Sayfa 62
SORU: Yukarıdaki metin ve görsellerden hareketle Osmanlı ordusunun harp teknolojileri ile ilgili hangi çıkarımlarda bulunabiliriz? Açıklayınız.
CEVAP: Çağının en ileri teknolojisini kullanıyor diyebiliriz. Zira böyle olmasa idi avrupada savaşları kısa zamanda kazanamazdı.
10. Sınıf Tarih Ekoyay Yayınları Sayfa 64 Cevapları
SORU: Günümüzdeki mesleki eğitimi ile Osmanlı mesleki eğitimi arasında ne tür benzerlikler vardır? Açıklayınız.
CEVAP: Osmanlıda mesleki eğitim Usta – Çırak ilişkisi içinde devam etmektedir. Günümüzdede usta çırak ilişkisi devam etsede meslek liselerinde eğitim alınmasının yanında mesleki ve teknik eğitim liselerininde mesleği öğrenmeye katkısı vardır.
10. Sınıf Tarih Ekoyay Yayınları Sayfa 65 Cevapları
Enderun mektebinin Osmanlı Devleti’ndeki önemi hakkında neler söylenebilir?
10. Sınıf Tarih Ekoyay Yayınları Sayfa 66 Cevapları
SORU: Skolastik düşünce nedir? Araştırınız. Bu düşüncenin Avrupa’da bilimsel faaliyetleri nasıl etkilediğini araştırınız.
CEVAP: Ortaçağ tarihinde Avrupa’da, halk üzerinde kilise oldukça baskı uyguluyordu. Kilise ise bu dönem içinde özgür düşünceyi engelliyordu ve halkın kendi özgür düşüncelerini özgürce ifade etmesine izin vermiyordu çünkü kilise için doğru olan esaslar İncil’de yer alan esaslardı. Bu esasların dışında pozitif bilimlerin önü sürdüğü bilgiler ve düşünceler kilise tarafından reddediliyordu.
İşte bu durumların hepsi skolastik düşünceyi ifade etmektedir. Yukarıda da anlaşıldığı gibi düşünmeyi ve düşünerek ortaya çıkan özgür düşünceleri reddederek sadece kilisenin dediklerinin doğru olduğunu kabul eden düşünce sistemine skolastik düşünce adı verilmiştir.
SKOLASTİK DÜŞÜNCE :1. Sorunun cevabı aynı zamanda bu kelimeninde cevabıdır.
FEODALİTE:Feodalizm ya da derebeylik, başta Ortaçağ Avrupası olmak üzere tarihin birçok evresinde rastlanan toplumsal, siyasal ve ekonomik örgütleniş biçimidir. Feodalizm kelimesi, Latince feodum (tımar) ile taşınabilir değerli mal anlamına gelen Latin kökenli bir kelimeden türetilmiştir.
RÖNESANS: XV. ve XVI. yüzyıllarda önce İtalya’da başlayan ve tüm Avrupa’ya yayılan bilim, sanat, edebiyat ve düşünce hayatında görülen gelişmelere Rönesans adı verilir. Rönesans,”Yeniden Doğuş” demektir.
HÜMANİZM: Rönesans felsefesinin gündeme getiridiği en önemli sorunun insan sorunu olmasına bağlı olarak gündeme giren bir yönelimdir. İnsanı temel alan ve onun ne olduğunu, bu dünyadaki yerinin ve anlamının ne olduğunu gündeme getiren eğilim bu anlamda hümanizmdir.
10. Sınıf Tarih Ekoyay Yayınları Sayfa 67 Cevapları
SORU:Barut, pusula, kâğıt ve matbaanın kullanılması Avrupa’da ne tür değişikliklere yol açmış olabilir?
Barut: İstanbul’un fethi sırasında kalın surların yıkılmasında barut ve topların gücü Avrupalılar tarafından görüldü. Barutun ateşli silahlarda ve topta kullanılması Avrupa’da feodalite (derebeylik) rejiminin yıkılmasına ortam hazırladı.
Kâğıt ve Matbaa: Matbaa, 1450 tarihinde Alman Jeon Gutenberg (Jan Gutenberg) tarafından geliştirildi. Avrupa’da elle yazılan kitaplar matbaada basılıp çoğaltıldı. Bu durum bilim ve düşünce hayatının (Rönesans, hümanizm, reform gibi) gelişmesine ortam hazırladı
Pusula: Avrupa’da pusula ve rüzgârgülünün kullanılması coğrafi keşiflerin başlamasında etkili oldu.
10. Sınıf Tarih Ekoyay Yayınları Sayfa 68 Cevapları
| Coğrafi keşiflerin Avrupa’ya dinî, siyasi, ekonomik ve kültürel etkisini aşağıya yazınız. | |
|---|---|
| Dini |
Hristiyanlık keşfedilen bölgelerde yayılma imkânı buldu.
Katolik kilisesi öğretileri sarsıntıya uğradı (Dünya’nın yuvarlak olmadığı gibi). Kiliseye olan güven azaldı.
|
| Ekonomik |
İpek ve Baharat yolları önemini kaybetti. Bu durum Osmanlı Devleti’nin gümrük gelirlerinin azalmasına ve dolayısıyla ekonomik yönden zayıflamasına neden oldu.
Amerika ve diğer bölgelerden Avrupa’ya ham madde ve çok miktarda altın ve gümüş geldi. Böylece Avrupa’nın ekonomisi güçlenmeye başladı.
İpek ve Baharat yolları önemini kaybetti. Bu durum Osmanlı Devleti’nin gümrük gelirlerinin azalmasına ve dolayısıyla ekonomik yönden zayıflamasına neden oldu.
|
| Kültürel | Keşifler insanlarda merak duygusunu arttırdı. Bu durum özellikle Rönesans hareketlerinin başlamasında etkili oldu. |
| Siyasi |
Keşiflerle birlikte İspanyol ve Portekizler ele geçirdikleri yerlerde sömürge bölgeleri oluşturdular.
Avrupa’dan Amerika’ya ve keşfedilen diğer bölgelere göçler oldu. Afrika’dan getirilen yerliler, Amerika’ya yerleştirildi. Köle ticareti başladı
|
10. Sınıf Tarih Ekoyay Yayınları Sayfa 69 Cevapları
SORU: Coğrafi keşiflerin ve matbaanın Rönesans’ın başlamasındaki etkileri hakkında neler söyleyebilirsiniz?
CEVAP: Matbaanın kullanılmasıyla eski dönemlere ait sanat ve bilim eserleri çoğaltıldı, okuryazar oranı arttı.
Zenginleşen burjuva sınıfı, sanatçıları korudu ve destekledi.
Zenginleşen burjuva sınıfı, sanatçıları korudu ve destekledi.
SORU: XIV. ve XV. yüzyıllarda Avrupa’daki Rönesans hareketlerinin
Osmanlı Devleti’ni etkilememesinin nedenlerini arkadaşlarınızla değerlendirin.
CEVAP: Rönesans bir yeniden doğuştur ve avrupayı etkilemiştir. Çünkü avrupa skolastik düşünceyi en karanlık çağı yaşamıştır. Bir rönesans fikrinin bunlarda olması normaldir. Ama osmanlıda zaten son derece ileri ve aydınlık br medeniyet vardı. Bu sebeple osmanlıyı çok etkilememiştir.