TANZİMAT EDEBİYATI ÇIKMIŞ SORULAR ÖSS-LYS-ÖSYS, ÇIKMIŞ SORULAR, TANZİMAT EDEBİYATI ÇIKMIŞ SORULAR, TANZİMAT DÖNEMİ ÇIKMIŞ SORULAR,
1.Aşağıdaki dizelerin hangisinde özellikle Tanzimat Dönemine özgü bir kavram yoktur ?
2.(1)Tanzimat Dönemi tiyatrosunda çeşitli konularişlenir.(2)İşlenilenkonular,genellikle toplumsal boyutlu niteliker taşır (3)Örneğin Namık Kemal ‘in Zavallı Çocuk ve Gülnihal adlı yapıtlarında vatan konusu işlenmiştir (4)Recaizade Mahmut Ekrem ,Ahmet Mithat Abdülhak Hamit Teodor Kasap gibi sanatçılar da tiyatro alanında yapıtlar ortaya koymuşlardır(5)Bu alanda ürün verenler klasisizm ve romatizm akımlarının atkisinde kalmıştır
1.Aşağıdaki dizelerin hangisinde özellikle Tanzimat Dönemine özgü bir kavram yoktur ?
A)Memleket bitti yine bitmedi hala sen ü ben Bize bu hal ile bizden büyük olmaz düşmen
B)Olmuş insana taasub bir olunmaz illet
Hüsn-i tedbirin ile kutulur andan millet
C)Felek her türlü esbab-ı cefasıntoplasıngelsin
Dönersem kahpeyim millet yolunda bir azimetten
D)Kanı ol gül gülerek geldiği demler şimdi
Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz
E)Ne efsunkar imişsin ah ey didar-ı hürriyet
Esir-i aşkın olduk,gerçi kurtulduk esaretten (2010LYS)
2.(1)Tanzimat Dönemi tiyatrosunda çeşitli konularişlenir.(2)İşlenilenkonular,genellikle toplumsal boyutlu niteliker taşır (3)Örneğin Namık Kemal ‘in Zavallı Çocuk ve Gülnihal adlı yapıtlarında vatan konusu işlenmiştir (4)Recaizade Mahmut Ekrem ,Ahmet Mithat Abdülhak Hamit Teodor Kasap gibi sanatçılar da tiyatro alanında yapıtlar ortaya koymuşlardır(5)Bu alanda ürün verenler klasisizm ve romatizm akımlarının atkisinde kalmıştır
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
3.---,Tasvir-i Efkar’da yayımlanan ‘’Lisan-ı Osmaninin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir’’ adlı makalesinin ---Dönemindeki dil anlayışını belirleyecek düzeyde bir içeriği vardır
Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri sırasıyla getirilmelidir?
A)Namık Kemal’in –Milli Edebiyat
B)Şinasi’nin –Tanzimat
C)Reacizade Mahmut Ekrem’in--Servet-i Funun
D)Tevfik Fikret’in –Fecr-i Ati
E)Yahya Kemal Beyatlı’nın—Cumhuriyet
(2010LYS)
4.’’Düzenlemeler’’ anlamına gelen ‘’Tanzimat’’, bir bakıma Osmanlı İmparatorluğu’nun bazı kurumlarıyla Batı’ya yönelişi demektir Tanzimat Döneminde Batı’yı yakından tanımış,Batı uygarlığının önemini kavramış kimi Türk aydınları,yaşayış bilim sanat ve edebiyat yönünden Batı ile bağlantılar kurmuşlardı.1860yılında Agah Efendi ile Şinasi ‘nin birlikte çıkardıkları – adlı gazete ile Tanzimat edebiyatı başlamış oldu.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Tercüman-ı Ahva
B)Ceride-i Havadis
C)Takvim-i Vakayi
D) TercümanıHakikat
E)Tasvir-i Efkar (2011LYS)
5.İlk Türk romancıları,Ahmet Hamdi Tanpınar’ın belirttiği gibi ‘’ romancı muhayyilesiyle doğmuş’’ yazarlar değildi.Bu türde verdikleri ürünler , ister istemez deneyim eksikliğinin izlerini taşıyordu.Bu yüzden roman kalıbını yeni bir ortama,uygulamanın sıkıntısını da yaşıyorlardı.---adlı romanı,bunun ilk örneğidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur?
A)Mehmet Rauf’un Eylül
B)Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt
C)Şemsettin Sami’nin Taaşşuk’un-ı Talat ve Fıtnat
D)Ahmet Mithat Efendi’nin Felatun Beyle Rakım Efendi
E) Mehmet Murat’ın Turfanda mı yoksa Turfa mı
(2011LYS)
6.Namık Kemal (1) Zavallı Çocuk’ ta genç bir kızın kendisinden oldukça yaşlı biriyle görücü yoluyla evlendirilmesine karşı çıkışını : (2)Akif Bey’de , vatan sevgisinin kişisel mutluluktan önce geldiğini: (3)Gül Nihal‘de , baskıya karşı duyduğu tepliyi: (4)Cezmi’de Kırım Hanı Adil Giray ‘ın yaşamını : (5) Celalettin Harzemşah’ ta İslam birliği düşüncesini anlatır
Bu parçada Namık Kemal ‘in numaralanmış yapıtlarından hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır?
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
(2011LYS)
7.Onun için ,edebiyat bir araçtır.Halkın kültürel düzeyini yükseltmek için , halkın anlayabileceği bir dille yazdıklarını biçimlendirir.Nitekim romanlarındaki Öğreticiliğin özünde böyle bir kaygı vardır.Ayrıca romanlarında özellikle ahlak , toplumsal adalet kavramlarına ağırlık verir.
Bu parçada sözü edilen Tanzimat Dönemi sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Şinasi
B)Ahmat Mithat Efendi
C)Abdülhak Hamit Tarhan
D)Muallim Naci
E)RecaizadeMaahmut Ekrem
(2011LYS)
8.Bir eleştirmenin Abdülhak Hamit Tarhan’ın edebiyatımızdaki yerini ve kişiğilini değerlendirirken v erdiği bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Türk şiiri Batılılaştırma konusunda kurallar öne sürmekten çok bunları yazdığı şiirlerle örneklendirme yolunu seçmiştir
B)Tamamıyla klasik bir edebiyat kültürü ile yetişmiş : Tahran’dan döndükten sonra Şinasi,Namık Kemal ve Recaizade Mahmut Ekremi okumaya başlamış ve ilk yapıtlarını tiyatro türünde yazmıştır
C)Batı şiirine özgü doğa betimlemelerinin bizde ilk örneklerine onun Sahra adlı yapıtlarında rastlanır.
D)Hayal gücünün enginliği ,duygularının zenginliği yönünden o,Tanzimat sonrası edebiyatımızın lirik şairleri arasında yer alır
E)Nağme-i Seher adlı kitapta topladığı ilk şiirlerinde divan şiirinden etkilendiği açıkça görülür(2012LYS)
9.Konusu bir paşanın oğlu ile bir cariyenın aşk macerası olan ---, o zamanalar artık kapanmak üzere olan bir devrin cariyeli,köleli büyük konak hayatının Türk romanındaki en başarılı örneğidir.Sırf cariye olduğu için konak sahibinin oğlu ile evlenemeyen Dilber’in hayatı anlatılır bu romanda .
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki yapıtlardan hangisi getirilmelidir?
A)Sergüzeşt B)Zehra C)İclal
D)Bir Hatıra E)Zavallı Kız (2012LYS)
10.Aşağıdaki yargılardan hangisi, Tanzimat Dönemi öykü ve romanlarının özelliklerinden biri değildir?
A)Genellikle saray ve çevresindeki insanların kural tanımaz tutum ve uygulamaları dile getirilmiştir
B)Karakterler ;doğal bireyler olmaktan çok ,yazarın çizdiği ,genellikle insana özgü karşıtlıkları simgeleyen kişilerdir.
C)yüzyılın sonuna doğru köy, köylü sorunlarının konu olarak yer almaya başladığı görülür.
D)Ahmet Mithat’ ınFelatun Bey ile Rakım Efendi adlı eseri ile Recaizde Mahmut Ekrem’in Araba Sevdası adlı eserlerinde benzer konular işlenmiştir.
E)Şemsettin Sami ‘ninTaaşuk-ı Talat ve Fıtnat’ı ilk romandır,ancak edebi değer taşıyan ilk roman Namık Kemal’in İntibah adlı eseridir.
(2013LYS)
11.Ziya Paşa’nın Avrupa dönüşü yayımladığı eser, Tanzimat yazarlarının hiç değilse yeni edebiyat kökleşene kadar unutturmaya çalıştıları divan şiirini tekrar diriltebilir düşüncesi ile Namık Kemal tarafından amansızca tehdit edildi.Eser çıktığı zaman Magosa’da sürgünde bulunan Namık Kemal , edebiyatta yenilik yapma yolunda arkadaşı olan Ziya Paşa’nın böyle birden bire güçlükle yapılanları da yıkabilecek bir eser çıkamamasına haklı olarak içerledi.Ama bu öfkesini ,asabi gösterek sağlam , inandırıcı ,mantığa dayana güçlü bir eleştiri halinde ortaya koydu.
Bu parçada Ziya Paşa’nın sözü edilen eseri aşağıdakilerden hangisidir?
A)Şiir ve İnşa B)Zafername C)Terkibibent
D)Harabat E)Rüya
(2013LYS)
12. Recaizde Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit Tarhan’ın şiirlerinden edindirkleriyle ve yeteneği sayesinde ----,Avrupai Türk şiirlerinin 1880’den sonra atılmış sağlam temelleri üzerinde modern bir yapı kurmayı başarabilmiştir.Şekildeki titizliği bakımından parnasyenlere benzeyen şair, duyuş tarzı bakımından da şairliğin ilk safhasında romantiklere bağlıdır Aruzun kalıplarını müzikaliteleri bakımından ilk defa değerlendiren,konuşma diline ait birçok ifade özelliklerini şiirder kullanan şair ,üslubunun canlı ve özenli oluşuyla Avrupai Türk şiirinin temsilcisidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Süleyman Nazif
B)Tevfik Fikret
C)Ali canip Yöntem
D)Şinasi
E)Hüseyin Suat Yalçın (2013 LYS)
CEVAPLAR
1-D 5-C 9-A
2-C 6-D 10-A
3-A 7-B 11-D
4-A 8-E 12-B
1. Aşağıda verilen belirtici niteliklerden hangisine Tanzimat romanında rastlanmaz? (1974/ÖSYS)
A) Konular genellikle günlük hayattan ya da tarihten alınır.
B) Cariyelik kurumunu ve alafrangalık özentisini işler.
C) Kişiler genellikle tek yönlü ele alınır; iyiler mükâfatlandırılır.
D) Olayların akışında rastlantılara çok yer verilir.
E) Romanın içinde bilgi ve öğüt vermekten kaçınılır.
2. “Hemen hemen konusuz denecek kadar basit olan bu güldürünün iki büyük özelliği vardır: Bir yandan, bize edebiyatımızın o güne dek semtine uğramadığı yeni bir gerçekliğin kapısını açar; ömür yandan da ortaoyunu ve meddah hikayeleri gibi yerli sanatlardan yararlanır. Böylece, yazarın ulusal bir tiyatroya varacak en kısa yolu aradığı muhakkaktır.”
Bu yazıya göre, aşağıdaki yazarlarımızın hangisi, hangi yapıtıyla, nasıl ulusal tiyatroya varacak en kısa yolu aramıştır?(1978/ÖSYS)
A) Namık Kemal, “Vatan Yahut Silistre” oyunuyla, vatan sevgisini dile getirerek
B) Abdülhak Hamit, “Eşber” adlı yapıtıyla, vatan sevgisini her şeyin üstünde tutarak
C) Şinasi, “Şair Evlenmesi” oyunuyla, halk geleneğinden yararlanarak
D) Ahmet Vefik Paşa, “Zoraki Takip” oyunuyla, Moliere’in bir yapıtını Türkçeye uyarlayarak
E) Abdülhak Hamit, “Sabr ü Sebat” adlı yapıtıyla, atasözlerimizi bol bol kullanarak
3.“Gerçek köy ve doğal tasvirleri yanında, köylünün ufak tefek tasalarını, köylü psikolojisini güzel bir gerçeklikle veren “Karabibik” adli hikaye ile edebiyatımıza ilk olarak “iç konuşma” dediğimiz teknik girmiş oluyor.”
Burada “iç konuşma” ile anlatılmak istenilen aşağıdakilerden hangisidir?(1979/ÖSYS)
A) Bir konuşma içinde başkalarının konuşmasını verme
B) İki üç kişinin kendi aralarında çok yavaş sesle konuşmaları
C) Başkalarının anlayamayacağı bir dille konuşma
D) İki kişinin kendi aralarında kararlaştırdıkları imlerle (işaretlerle) konuşması
E) Ruhsal durumu yansıtan kendi kendine konuşma
4. “Bizde roman Halit Ziya ile başlar. Namık Kemal’in romanı, sadece denemede kaldı. Onunla hemen aynı yıllarda işe başlayan Mithat Efendi’nin halka okuma zevkini aşılamaktaki hizmeti inkar edilemez. Fakat sanat yapıtının ilk koşulu olan, biçimden daima yoksundu. Birçok sorunlara dokunmasına, hayatımızdaki aykırılıkları görmesine, hatta şöyle böyle sürükleyici olaylar bulma yeteneğine karşın yazdıklarına hiçbir hayat sıcaklık geçiremedi. Bulduğu bazı yerli tipler, romancılık sanatına, ancak başkalarının elinde yeniden yoğrulduktan sonra mal oldu.”
Parçada Ahmet Mithat’ın romancılığına ilişkin özelliklerden hangisine değinilmemiştir? (1982/ÖSYS)
A) Okuyucunun genel bilgisini genişletmeyi amaçlaması
B) Geniş halk kitlelerine okumayı sevdirmesi
C) Romanlarının teknik yönden kusurlu olması
D) Kimi romanlarında “Realizm” izlerinin bulunması
E) Kimi romanlarında yerli hayat sahnelerine rastlanması
5. Ziya Paşa’ya karşı kargınlığı vardı; biraz da bu kırgınlığın etkisiyle olacak Harabat’ın çıkışını iyi karşılamadı. Birinci cildi için Tahrib-i Harabat’ı ikincisi için de Takip’i yazdı.
Bu paragrafta kendisinden söz edilen kişi, aşağıdakilerden hangisidir? (1986/ÖSYS)
A) Şinasi
B) Ahmet Vefik Paşa
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Abdülhak Hamit
E) Namık Kemal
6. Nabizade Nazım’ın Karabibik adlı eseri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? (1987/ÖSYS)
A) Edebiyatımızda Realizmin başarılı bir örneğidir.
B) Kırsal kesim gerçeğine ilk kez değinilmiştir.
C) Romandan çok, uzun hikaye özelliklerine sahiptir.
D) Kişilerin bulundukları çevreye göre yazılmış başarılı ilk eserdir.
E) İlk psikolojik roman örneğidir.
7. Türk edebiyatında Batılı roman türünün ilk örneği olarak anılan, 1859’da Fenelon’dan Divan edebiyatının sanatlı, ağdalı anlatımıyla özet olarak dilimize çevrilen eser ve bu eserin çevirmeni aşağıdakilerden hangisidir?(1987/ÖSYS)
A) Kamelyalı Kadın - Ahmet Mithat Efendi
B) Sefiller - Şemsettin Sami
C) Emil - Ziya Paşa
D) Telemak - Yusuf Kamil Paşa
E) RobensonHikayesi - Ahmet Vefik Paşa
8. Kimilerine göre edebiyattaki bilgiler, bilim ortamından edebiyat ortamına bir tür çeviridir. Edebiyat, bilginlerin daha önce araştırıp bulduğunu halka yayan bir araçtan başka bir şey değildir. Edebiyat yazarı, coğrafya, fizik, sosyoloji, tarih gibi erişebildiği her kaynağa uzanır. Belli sonuçları, halk için yorumlamak, halka açmakla görevlidir bu tür edebiyat.
Yukarıda belirtilen edebiyat anlayışına uygun eserler veren yazarımız kimdir?(1987/ÖSYS)
A) Namık Kemal
B) Şemsettin Sami
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Halit Ziya Uşaklıgil
E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
9. Fransız edebiyatını örnek alan ve yazarları büyük ölçüde etkisinde kaldı. Bu akımın toplumculuk anlayışı Tanzimat yazarlarına çekici geldi. şeyde akıl ve mantığı ön plana alan bu akımdan Ekrem gibi sanatçılar etkilendi.
Yukarıda numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? (1990/ÖSYS)
A) I B) II C) III D) IV E) V
10. Namık Kemal ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (1990/ÖSYS)
A) Edebiyatı, düşüncelerini halka yaymak, bu yolla toplumu geliştirmek için araç olarak kullanmıştır.
B) Eski edebiyata karşı olduğu halde yeni düşünce ve kavramları yaymak amacıyla yazdığı şiirlerinin çoğunda, biçim ve dil bakımından eskiye bağlı kalmıştır.
C) Batı şiirini tanıtmak amacıyla Fransız şairlerinden manzum çeviriler yapmıştır.
D) edebiyattaki yerini, nesir alanında özellikle makale, piyes, roman, eleştiri, tarih türünde yazdığı eserler belirlemiştir.
E) Yazıda konuşma dilinin kullanılmasından yana olmuş ve özellikle tiyatrolarını oldukça sade bir dille yazmıştır.
11. Aşağıda verilen bilgilerden hangisi Şinasi’ye ait değildir? (1993/ÖSYS)
A) Dil ve edebiyat üzerinde görüşlerini Londra’da çıkan Hürriyet gazetesinde yayımladığı “Şiir ve İnşa” makalesinde anlatmıştır.
B) Şiirlerinde konu birliğine ve bütün güzelliğine önem vermiştir.
C) Fransızcadan manzum olarak Türkçeye çevirdiği bazı şiirleri, asıllarıyla birlikte Tercûme-i Manzume adlı bir kitapta toplanmıştır.
D) Batı edebiyatı yolunda eser veren ilk Türk sanatçıdır.
E) Düşüncelerini yalın ve açık bir anlatımla söylemeye, konuşma dilini yazı dili haline getirmeye çalışmıştır.
12. Onun tiyatro eseri, sahne tekniği açısından zayıf olduğu gibi dil açısından da oynamaya elverişli değildir. Piyeslerin bir bölümü manzum, bir bölümü nesir, bir bölümü de nazım-nesir karışık olarak yazılmıştır. Bunların birkaçının konusu günlük hayattan alınmış fakat çoğunda tarihi bir olay işlenmiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? (1995/ÖSYS)
A)AbdülhakHamit
B) Muallim Naci
C)Şinasi
D) Ahmet Vefik Paşa
E) Şemsettin Sami
13. Bu sanatçımızın adı anılınca öteki dallarda verdiği ürünlerden çok, şiiri gelir akla. Şiirlerinde değişik dönemler vardır. Gençlik yıllarında biçim ve içerik yönünden eski şiirin izinde yürürken, Şinasi ile tanıştıktan sonra asıl yolunu bulmuştur. Şiirlerde eski biçim yine sürmüş ama içerik değişmiştir. Özellikle de sosyal konulara ağırlık vermiştir. Ancak vatan ve özgürlük aşkını dile getiren şiirleriyle daha çok tanınır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? (1995/ÖSYS)
A)ZiyaPaşa
B) Cenap Şehabettin
C)NamıkKemal
D) Recaizade M. Ekrem
E) Tevfik Fikret
14. Tanzimat Edebiyatı’nın kurucularındandır. Şiir de yazmış olmakla birlikte asıl ününü gazetecilik alanındaki çalışmalarıyla sağladı. Çıkardığı Tasvir-i Efkâr gazetesinde halkın anlayacağı bir dille yazmanın gerektiğini savundu. Düzyazıda noktalama işaretini kullanarak düşüncelerini kısa, yalın cümlelerle anlattı. Konuşma dilini başarıyla kullanarak Batı tekniğine uygun tiyatronun ilk örneğini de o verdi.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? (1998/ÖSYS)
A)NamıkKemal B) Ziya Paşa
C)Şinasi D) Şemsettin Sami
E) Agâh Efendi
15. ..., Türk edebiyatında ... tarzda yazılmış ...tiyatrodur. Yapıtın ... (1859) ve ... (1860) yıllarda Türkiye’de Türkçe oyunlar oynanan tiyatro yoktu.
Yukarıda boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi gerekir? (2006/ÖSYS)
A) Zavallı Çocuk - özgün - bir - beğenildiği - yayıldığı
B) Afife Anjelik - yeni - son - bilinmediği - tanınmdığı
C) Şair Evlenmesi - batılı - ilk - yazıldığı - basıldığı
D) Hasan Mellah - bilinen - gerçek - övüldüğü - yerildiği
E) Aşk-ı Memnu - modern - klasik - okunduğu - sevildiği
16.
Ziya paşa tiyatroda eğlence ile sosyal faydayı
I II
da”yı birleştirip tiyatroyu faydalı ve eğlenceli olaraknitelendirmiştir. Onun
III
tiyatro hakkındaki düşüncelerini bazı makaleler ile Celaleddin
IV V
Harzemşah Mukaddimesi’nden öğrenmek mümkündür.
I II
da”yı birleştirip tiyatroyu faydalı ve eğlenceli olaraknitelendirmiştir. Onun
III
tiyatro hakkındaki düşüncelerini bazı makaleler ile Celaleddin
IV V
Harzemşah Mukaddimesi’nden öğrenmek mümkündür.
Bu cümledeki altı çizili sözlerden hangisinde bilgi yanlışı vardır? (2006/ÖSYS)
A) I B) II C) III D) IV E) V
17. Tanzimat edebiyatıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? (2006/ÖSYS)
A) Makale, fıkra, deneme gibi Batıdan alınmış yazı türleri bu dönemde gazeteler aracılığıyla edebiyatımıza girmiştir.
B) Yeni nazım şekilleriyle birlikte Divan edebiyatı nazım şekilleri de kullanılmıştır.
C) Ahmet Mithat, Şemsettin Sami bu dönemin romancılarındandır.
D) Vatan, millet, adalet, hürriyet gibi kavramlar bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır.
E) Bu dönemde çıkan resmi gazeteler, Tercümân-ı Ahvâl ve Tasvîr-iEfkâr’dır.
TANZİMAT DÖNEMİ Cevaplar: 1-E 2-C 3-E 4-A 5-E 6-E 7-C 8-D 9-D 10-C 11-A 12-A 13-C 14-C 15-C 16-A 17-E
1.Aşağıdaki dizelerin hangisinde özellikle Tanzimat Dönemine özgü bir kavram yoktur ?
A)Memleket bitti yine bitmedi hala sen ü ben Bize bu hal ile bizden büyük olmaz düşmen
B)Olmuş insana taasub bir olunmaz illet
Hüsn-i tedbirin ile kutulur andan millet
C)Felek her türlü esbab-ı cefasıntoplasıngelsin
Dönersem kahpeyim millet yolunda bir azimetten
D)Kanı ol gül gülerek geldiği demler şimdi
Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz
E)Ne efsunkar imişsin ah ey didar-ı hürriyet
Esir-i aşkın olduk,gerçi kurtulduk esaretten (2010LYS)
2.(1)Tanzimat Dönemi tiyatrosunda çeşitli konularişlenir.(2)İşlenilenkonular,genellikle toplumsal boyutlu niteliker taşır (3)Örneğin Namık Kemal ‘in Zavallı Çocuk ve Gülnihal adlı yapıtlarında vatan konusu işlenmiştir (4)Recaizade Mahmut Ekrem ,Ahmet Mithat Abdülhak Hamit Teodor Kasap gibi sanatçılar da tiyatro alanında yapıtlar ortaya koymuşlardır(5)Bu alanda ürün verenler klasisizm ve romatizm akımlarının atkisinde kalmıştır
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
3.---,Tasvir-i Efkar’da yayımlanan ‘’Lisan-ı Osmaninin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir’’ adlı makalesinin ---Dönemindeki dil anlayışını belirleyecek düzeyde bir içeriği vardır
Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri sırasıyla getirilmelidir?
A)Namık Kemal’in –Milli Edebiyat
B)Şinasi’nin –Tanzimat
C)Reacizade Mahmut Ekrem’in--Servet-i Funun
D)Tevfik Fikret’in –Fecr-i Ati
E)Yahya Kemal Beyatlı’nın—Cumhuriyet
(2010LYS)
4.’’Düzenlemeler’’ anlamına gelen ‘’Tanzimat’’, bir bakıma Osmanlı İmparatorluğu’nun bazı kurumlarıyla Batı’ya yönelişi demektir Tanzimat Döneminde Batı’yı yakından tanımış,Batı uygarlığının önemini kavramış kimi Türk aydınları,yaşayış bilim sanat ve edebiyat yönünden Batı ile bağlantılar kurmuşlardı.1860yılında Agah Efendi ile Şinasi ‘nin birlikte çıkardıkları – adlı gazete ile Tanzimat edebiyatı başlamış oldu.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Tercüman-ı Ahva
B)Ceride-i Havadis
C)Takvim-i Vakayi
D) TercümanıHakikat
E)Tasvir-i Efkar (2011LYS)
5.İlk Türk romancıları,Ahmet Hamdi Tanpınar’ın belirttiği gibi ‘’ romancı muhayyilesiyle doğmuş’’ yazarlar değildi.Bu türde verdikleri ürünler , ister istemez deneyim eksikliğinin izlerini taşıyordu.Bu yüzden roman kalıbını yeni bir ortama,uygulamanın sıkıntısını da yaşıyorlardı.---adlı romanı,bunun ilk örneğidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur?
A)Mehmet Rauf’un Eylül
B)Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt
C)Şemsettin Sami’nin Taaşşuk’un-ı Talat ve Fıtnat
D)Ahmet Mithat Efendi’nin Felatun Beyle Rakım Efendi
E) Mehmet Murat’ın Turfanda mı yoksa Turfa mı
(2011LYS)
6.Namık Kemal (1) Zavallı Çocuk’ ta genç bir kızın kendisinden oldukça yaşlı biriyle görücü yoluyla evlendirilmesine karşı çıkışını : (2)Akif Bey’de , vatan sevgisinin kişisel mutluluktan önce geldiğini: (3)Gül Nihal‘de , baskıya karşı duyduğu tepliyi: (4)Cezmi’de Kırım Hanı Adil Giray ‘ın yaşamını : (5) Celalettin Harzemşah’ ta İslam birliği düşüncesini anlatır
Bu parçada Namık Kemal ‘in numaralanmış yapıtlarından hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır?
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
(2011LYS)
7.Onun için ,edebiyat bir araçtır.Halkın kültürel düzeyini yükseltmek için , halkın anlayabileceği bir dille yazdıklarını biçimlendirir.Nitekim romanlarındaki Öğreticiliğin özünde böyle bir kaygı vardır.Ayrıca romanlarında özellikle ahlak , toplumsal adalet kavramlarına ağırlık verir.
Bu parçada sözü edilen Tanzimat Dönemi sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Şinasi
B)Ahmat Mithat Efendi
C)Abdülhak Hamit Tarhan
D)Muallim Naci
E)RecaizadeMaahmut Ekrem
(2011LYS)
8.Bir eleştirmenin Abdülhak Hamit Tarhan’ın edebiyatımızdaki yerini ve kişiğilini değerlendirirken v erdiği bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)Türk şiiri Batılılaştırma konusunda kurallar öne sürmekten çok bunları yazdığı şiirlerle örneklendirme yolunu seçmiştir
B)Tamamıyla klasik bir edebiyat kültürü ile yetişmiş : Tahran’dan döndükten sonra Şinasi,Namık Kemal ve Recaizade Mahmut Ekremi okumaya başlamış ve ilk yapıtlarını tiyatro türünde yazmıştır
C)Batı şiirine özgü doğa betimlemelerinin bizde ilk örneklerine onun Sahra adlı yapıtlarında rastlanır.
D)Hayal gücünün enginliği ,duygularının zenginliği yönünden o,Tanzimat sonrası edebiyatımızın lirik şairleri arasında yer alır
E)Nağme-i Seher adlı kitapta topladığı ilk şiirlerinde divan şiirinden etkilendiği açıkça görülür(2012LYS)
9.Konusu bir paşanın oğlu ile bir cariyenın aşk macerası olan ---, o zamanalar artık kapanmak üzere olan bir devrin cariyeli,köleli büyük konak hayatının Türk romanındaki en başarılı örneğidir.Sırf cariye olduğu için konak sahibinin oğlu ile evlenemeyen Dilber’in hayatı anlatılır bu romanda .
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki yapıtlardan hangisi getirilmelidir?
A)Sergüzeşt B)Zehra C)İclal
D)Bir Hatıra E)Zavallı Kız (2012LYS)
10.Aşağıdaki yargılardan hangisi, Tanzimat Dönemi öykü ve romanlarının özelliklerinden biri değildir?
A)Genellikle saray ve çevresindeki insanların kural tanımaz tutum ve uygulamaları dile getirilmiştir
B)Karakterler ;doğal bireyler olmaktan çok ,yazarın çizdiği ,genellikle insana özgü karşıtlıkları simgeleyen kişilerdir.
C)yüzyılın sonuna doğru köy, köylü sorunlarının konu olarak yer almaya başladığı görülür.
D)Ahmet Mithat’ ınFelatun Bey ile Rakım Efendi adlı eseri ile Recaizde Mahmut Ekrem’in Araba Sevdası adlı eserlerinde benzer konular işlenmiştir.
E)Şemsettin Sami ‘ninTaaşuk-ı Talat ve Fıtnat’ı ilk romandır,ancak edebi değer taşıyan ilk roman Namık Kemal’in İntibah adlı eseridir.
(2013LYS)
11.Ziya Paşa’nın Avrupa dönüşü yayımladığı eser, Tanzimat yazarlarının hiç değilse yeni edebiyat kökleşene kadar unutturmaya çalıştıları divan şiirini tekrar diriltebilir düşüncesi ile Namık Kemal tarafından amansızca tehdit edildi.Eser çıktığı zaman Magosa’da sürgünde bulunan Namık Kemal , edebiyatta yenilik yapma yolunda arkadaşı olan Ziya Paşa’nın böyle birden bire güçlükle yapılanları da yıkabilecek bir eser çıkamamasına haklı olarak içerledi.Ama bu öfkesini ,asabi gösterek sağlam , inandırıcı ,mantığa dayana güçlü bir eleştiri halinde ortaya koydu.
Bu parçada Ziya Paşa’nın sözü edilen eseri aşağıdakilerden hangisidir?
A)Şiir ve İnşa B)Zafername C)Terkibibent
D)Harabat E)Rüya
(2013LYS)
12. Recaizde Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit Tarhan’ın şiirlerinden edindirkleriyle ve yeteneği sayesinde ----,Avrupai Türk şiirlerinin 1880’den sonra atılmış sağlam temelleri üzerinde modern bir yapı kurmayı başarabilmiştir.Şekildeki titizliği bakımından parnasyenlere benzeyen şair, duyuş tarzı bakımından da şairliğin ilk safhasında romantiklere bağlıdır Aruzun kalıplarını müzikaliteleri bakımından ilk defa değerlendiren,konuşma diline ait birçok ifade özelliklerini şiirder kullanan şair ,üslubunun canlı ve özenli oluşuyla Avrupai Türk şiirinin temsilcisidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Süleyman Nazif
B)Tevfik Fikret
C)Ali canip Yöntem
D)Şinasi
E)Hüseyin Suat Yalçın (2013 LYS)
CEVAPLAR
1-D 5-C 9-A
2-C 6-D 10-A
3-A 7-B 11-D
4-A 8-E 12-B