SAYFA 66
Günümüz
Türkçesiyle
1. Kudret ile
ferman kıldı Mevla’m bize, yerde gökte canlı mahluk kalmaz imiş. Can alıcı
kıldı Azraili,
âlem üzerine,
aziz canı almayınca koymaz imiş.
2. Yaşım benim
küçük diye söyler idim; her ne hasıl olsa az diye söyler idim;
türlü türlü
iddialı işler
kılar idim;
şimdi bildim, dediğim gibi olmaz imiş.
3. Dünya benim
mülküm diyen sultanlara, âlem malını sayısız yığıp alanlara, yeme içme ile
meşgul
olanlara, ölüm
gelse biri vefa kılmaz imiş.
4. Mağrur
olsan ey dostlarım! İşret kılıp gece gündüz yalan deyip şuursuzca yatıp can
alıcı gelir
imiş, bir gün
yetip böyle yerde gafil yürümek olmaz imiş.
5. Kul Hoce
Ahmet, öleceğini bilegör sen; ahiretin hazırlığını kılagör sen; varırım diye
yol başında
duragör sen;
ölüm meleği gelse fırsat koymaz imiş.
1.
a) XI-XII. yüzyıllarda Türklerin sosyal, siyasi ve kültürel hayatı
hakkında topladığınız ve özetini
çıkardığınız
yazılardan bir kısmını sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
XI-XII. yüzyıllarda Türklerin sosyal, siyasi ve kültürel
hayatı için tıklayınız
b)
Ahmet Yesevî’nin eserinde niçin hikmet tarzını seçtiğini bilgi
birikiminizden hareketle belirtiniz.
Divan-ı Hikmet'in yazılış amacı islam dininin doğru
anlaşılmasını sağlamak, islam dininin yayılmasını sağlamak, dönemin ahlaki
yapısını anlatmak, olmuştur. Bu amaca en
uygun nazım biçimi hikmettir.
c)
Okuduğunuz metnin dönemin tarihî, siyasi ve sosyal yapısıyla
ilişkisini açıklayınız.
Metin dönemin tarihi, siyasi ve sosyal özelliklerini
yansıtmaktadır. Her eser sanatçısının ve toplumun izlerini taşır.
2.
Şiirdeki ölçü, kafiye ve rediflerle sağlanan ahengi belirtiniz.
Şiir bu unsurlarla daha ahenkli hale gelmiştir. Bununla
birlikte söz sanatları, aliterasyon ve asonanslar da ahenge katkı sağlamıştır.
3.
Metinden hareketle şairin kişiliği ve dünya görüşü hakkında
çıkarımlarda bulununuz.
Ahmet Yesevî’nin kişiliği ve dünya görüşü için tıklayınız.
4.
Dörtlük sonlarındaki mısraların hüküm cümlesi olduğuna ve diğer
mısraların yükleminin de bu
mısrada
bulunduğuna dikkat ediniz. Sizce bu durumun İslam Öncesi Türk Edebiyatı ve İslam
Etkisinde
Gelişen Türk halk edebiyatının nazım birimi ile ilgisi var mıdır?
Açıklayınız.
Evet bir ilgisi vardır. Örneğin Alp Er Tunga sagusunda da
böyle bir durum görmekteyiz. Bu dönem eserlerinde İslamiyet öncesi Türk
edebiyatının etkisi de çoktur.