Sayfa 70
1.
Size göre Yusuf Has Hacib, eserinde niçin “adalet, baht, akıl,
akıbet” gibi kavramlara yer vermiştir?
Tartışınız.
Ulaştığınız sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
Çünkü eserdeki amaç okuyucuya ders vermektir.Bu
kavramlar çevresinde ders vermeyi amaçlamıştır.
2.
Metinde düşünceler, olay örgüsü çevresinde nasıl ifade edilmiştir.
Metindeki kahramanlar kimlerdir?
Bu metinde
geçen olayı rol dağılımı yaparak sınıfta canlandırınız.
3.
Okuduğunuz metinde kahramanlar hangi tema üzerinde duruyorlar?
Bunu bir cümle ile ifade etmeniz istenirse ne söyleyebilirsiniz?
Ölüm teması üzerinde durmuşlardır. Ölüm denilince
insanlar ne anlamalı ve ölümün muhakkak olduğu bu dünyada nasıl yaşanmalıdır.
4.
Metinde, “Malını insanlara dağıt, yedir ve içir; mal seni
kullanacağına, sen onu kullan.” gibi veciz
sözlere yer
verilmiştir. Metindeki diğer veciz sözleri de siz bularak bunların anlatıma
katkısını tespit ediniz.
Örnek olması açısından
Çocuk babası âlim ve zeki ise oğluna daima sıkı bir
terbiye vermelidir
Ölecek insanların hepsi zamana rehindir; vakti gelince
bak, bir adım bile atamaz.
Ölüme karşı altın, gümüş fayda etmez; ölüme bilgi ve
akıl da mani olamaz.
5.
Ögdülmiş hangi sorunun cevabını merak ediyor? Aytoldı soruya ne
cevap veriyor?
soru
Ölüme karşı herhangi bir çare var mı?
cevap
Ölüme karşı altın, gümüş fayda etmez; ölüme bilgi ve
akıl da mani olamaz.
6.
Ögdülmiş’in Aytoldı’ya ikinci sorusu nedir? Aytoldı bu soruya ne
cevap vermiştir?
7.
Metindeki kültürel farklılaşmaya ait ifadeleri ve kültürel
özelliklerin dil ve söyleyişe nasıl yansıdığını
örneklerle
açıklayınız.
Örnek olarak
Bu dünyada çok yaşadın, birçok bilgi edindin, fazilet ve
meziyetler elde ettin.
Sordun, öğrendin; her şeyi görüp anlayarak, tecrübe
ederek yaşadın.
Ölüme karşı herhangi bir çare var mı? Eğer varsa ey zeki
âlim, ölüme karşı o çareye başvur.
Metinde Arapça kelimelere yer verilmiştir.
Eser didaktik olmasıyla da dönemin kültürünü yansıtır.
İslam dini ile alakalı İslam ahlakıyla alakalı bazı öğeleri öğretmek amaç
edinilmiştir.
Dil ve söyleyiş açısından :
Dil geçmiş dönemde öz Türkçe kullanılmaktaydı. Yabancı
dillerin etkisinden uzaktı burada artık yabancı dillerin (arapça- farsça)
etkisini görmekteyiz.
Bununla birlikte beyitlerle kaleme alınması mesnevi
tarzında yazılması da buna örnektir.
8.
Okuduğunuz metinde olay ile kişiler arasında nasıl bir ilgi
vardır? Kutadgu Bilig’in yazılış amacını
da dikkate
alarak eserin olay, kişi, mekân ve düşünceler yönünden nasıl kümeleştiğini
değerlendiriniz.
Eserin olay, kişi, mekân ve düşünceleri metnin yazılış
amacı doğrultusunda kümelenmiştir.
9.
a) Siyasetname ve Kutadgu Bilig hakkında topladığınız bilgilerle
ilgili olarak daha önce oluşturduğunuz
grup
temsilcileriniz aracılığıyla kısa bir sunum yapınız.
Tüm bilgiler için tıklayınız
b)
Kutadgu Bilig’in siyasetname özelliği taşıyıp taşımadığını
belirtiniz.
Taşımaktadır. Hatta Türk edebiyatının ilk
siyasetnamesidir.
10.
Metinden İslamiyetle ilgili değer düşünce ve bilgilere örnekler
veriniz. Bunlar yeni değerlerin
benimsenmesi
şeklinde yorumlanabilir mi? Açıklayınız.
Örnek olarak
Bu dünyada çok yaşadın, birçok bilgi edindin, fazilet ve
meziyetler elde ettin.
Sordun, öğrendin; her şeyi görüp anlayarak, tecrübe
ederek yaşadın.
Ölüme karşı herhangi bir çare var mı? Eğer varsa ey zeki
âlim, ölüme karşı o çareye başvur.
Evet yorumlanabilir.
11.
Metnin nazım şeklini ve bağlı olduğu geleneği sözlü olarak ifade
ediniz.
Nazım şekli mesnevi.. mesnevi geleneğine bağlıdır.
12. Eseri, günümüz
şartlarına göre düşünerek yorumlayınız.
Günümüzde bu tarz didaktik eserler fazla yazılmamaktadır.
