SAYFA 68
2. Insan
dışındaki varlıklara insan kişiliği vermeye “kişileştirme (teşhis)”, insan kişiliği
verilen bu varlıkları konuşturmaya
ise “konuşturma (intak)” sanatı denir. “Gemiciler” şiirinde ve “Mesnevi”den alınan
beyitlerde
geçen kişileştirme, konuşturma sanatlarını bulunuz.
3.
Metinlerde kelimelerin benzetme yapmak amacıyla gerçek manasını düşündürmeyecek
şekildekullanılmasına
“istiare (iğretileme)” denir.
Aşağıdaki
beyitte istiareyi bulunuz.
Mâcerâ
başlamak üzereymiş o gün,
Sürecekmiş
bu ateş yıllarca.
Yahya
Kemal BEYATLI
4.
Kelimelerin benzetme amacı güdülmeden başka bir kelime yerine kullanılmasına
mecazımürsel (ad
aktarması)
denir.
Aşağıdaki
beyitte mecazımürseli bulunuz.
Bir ruh
o derin bahçede bir defa yaşarsa,
Boynunda
onun kolları, koynunda o varsa.
Yahya
Kemal BEYATLI
5. Bir
kelimenin hem gerçek hem de mecaz anlamı düşündürecek şekilde kullanılmasına “kinaye”
denir.
Aşağıdaki
dörtlükte kinayeyi bulunuz.
Ey benim
sarı tamburam,
Sen ne
için inilersin?
Içim
oyuk derdim büyük,
Ben anınçün
inilerim.
Pir
Sultan Abdal
6.
Söylenmek istenen sözü düşündürücü ve imalı bir biçimde belirtmeye “tariz”
denir. Buna “dokunaklı
söz
söyleme sanatı” da denilebilir.
Aşağıdaki
dörtlükte tariz nasıl yapılmıştır?
Hediye
namıyla bir şey gönderme
Âdet
edip hiç misafir kondurma
Komşun
evi yanar iken söndürme
El kârıyçin
bir adım da uzanma
Huzurî
Kinayeyi
tariz sanatı ile karıştırmamak gerekir. Kinâyede söz, gerçek ve mecazi anlamlarıyla
değerlendirilebilir
ama kastedilen, sözün mecazi anlamıdır.
Tariz
bir sözün “görünürdeki anlamının tam zıddı amaçlanarak” kullanılmasıyla
gerçekleştirilenmecazlı
anlatımdır.
7. ETKINLIK
<
Kelimelerin mecaz anlamda kullanılmasıyla ortaya çıkan söz sanatlarını araştırınız,
bu sanatlara
örnek
metinler getirerek bunları sınıf panosuna asınız.DİĞER SAYFALARIN TÜM CEVAPLARI İÇİN TIKLAYINIZ.