AŞIK VEYSEL KARA TOPRAK ŞİİRİ TAHLİLİ İNCELEMESİ TEMA KONU ÖLÇÜ AHENK GELENEK

AŞIK VEYSEL KARA TOPRAK ŞİİRİ TAHLİLİ İNCELEMESİ TEMA KONU ÖLÇÜ AHENK GELENEK, AŞIK VEYSEL KARA TOPRAK ŞİİRİ TAHLİLİ İNCELEMESİ, ŞİİR TAHLİLLERİ, 

TOPRAK

Dost dost diye  nice / sine sarıldım

Benim sâdık yârım /  kara topraktır    "-ıldım" redif "r" yarım uyak

Beyhude dolandım /  boşa yoruldum   "Benim sadık yarim kara topraktır" redif

Benim sâdık yârim / kara topraktır

ilk mısrada durak kelimeyi bölmektedir. bu tüürkünün ezgisinden de anlaşılaktadır.. duraklar gösterilmiştir... 
6+5 = 11 li hece ölçüsü kullanılmıştır.

Nice güzellere bağlandım kaldım

Ne bir vefa gördüm ne fayda buldum  "-dım" redif , "l" yarım uyak

Her türlü İsteğim topraktan aldım

Benim sâdık yârim kara topraktır

Koyun verdi kuzu verdi süt verdi

Yemek verdi ekmek verdi et verdi  "verdi" redif , "t" yarım uyak

Kazma İle dökmeyince kıt verdi

Benim sâdık yârim kara topraktır

Âdemden hu deme neslim getirdi

Bana türlü türlü meyve yetirdi             "-di" redif, "-r" yarım uyak

Her gün beni tepesinde götürdü

Benim sâdık yârim kara topraktır

Karnın yardım kazmayınan belinen

Yüzün yırttım tırnağınan elinen            "inen" redif, "l" yarım uyak

Yine beni karşıladı gülünen

Benim sâdık yârim kara topraktır

işkence yaptıkça bana gülerdi

Bunda yalan yoktur herkes de gördü    "-di" redif "r" yarım uyak

Bir çekirdek verdim dört bostan verdi

Benim sâdık yârim kara topraktır

Bütün kusurumu toprak gizliyor

Merhem çalıp yaralarım düzlüyor   "liyor" redif, "z" yarım uyak  

Kolun açmış yollarımı gözlüyor

 Benim sâdık yârim kara topraktır

Her kim ki olursa bu sırra mazhar

Dünyaya bırakır ölmez bir eser        "r" yarım uyak, redif yok

Gün gelir Veysel'i bağrına basar

Benim sâdık yârim kara topraktır

Metin İncelemesi:

Biçim Yönünden:

Biçimi: Nazım.

Nazım biçimi : Koşma.

Nazım birimi : (dörtlük).

ölçüsü : 6 + 5 = J1'li ve 4 + 4+ 3=11'li hece.

Turu: Lirik şiir. (Güzelleme).

Konusu : Şiirde toprağa bağlılık ile toprağın in­san yaşamındaki yeri, önemi ve değeri anlatılıyor.

Temi: Toprağa duyulan sevgi ve saygı.

Kafiye şeması: abab/cccb/dddb/eeeb/fffb...

KAFİYE VE REDİFLER ŞİİR ÜSTÜNDE GÖSTERİLMİŞTİR...

Dil özellikleri:

• Dil sade, anlatım açık ve içtendir. Ozan, 20. yüzyıl Anadolu halk Türkçesi'ni içtenlikle kullanma başarısını göstermiştir.
• Yöresel deyişlere yer vermiştir: Yetirdi (ye­tiştirdi), merhem çalmak (merhem sürmek), tırnağınan (tırnak ile), kazmayınan (kazma ile), belinen (bel ile), elinen (el ile). Bu özellik, şiire içtenlik ve akı­cılık kazandırmıştır.
•  Kimi sözcüklerde ismin "-İ" hal ekleri ölçü gereği söylenmemiştir: İsteğim (isteğimi),  neslim (neslimi), karnın (karnını), yüzün (yüzünü), yaralarım (yaralarımı), kolun (kolunu) gibi.
• Ozana özgü deyişlere yer verilmiştir : benim sadık yarim kara topraktır, kazma ile döğmeyince kıt verdi, her gün beni tepesinde yetirdi, karnın yar­dım kazmayınan belinen, yüzün yırttım tırnağınan eli­nen, işkence yaptıkça bana gülerdi.

Deyimler-Söz Grupları:

Sadık yar kara toprak: İnsanın gerçek dostu kara topraktır.

Ne vefa gördüm ne fayda buldum: İnsanların hiçbirinden bir iyilik görmedim.

Tepesinde götürme: Üzerinde taşımak.

Toprağa işkence etmek: (mec.) Toprağı işle­mek.

Merhem çalıp yaraları düzlemek: Kusurları giz­lemek, eksiklikleri gidermek

Toprağın sırrına mazhar olmak: Toprağın giz­lediği özellikleri bilmek ve bunlardan gereğince yarar­lanmayı öğrenmek.

İçerik Yönünden:

Araştırmalar:

Ozan, toprağı çok seviyor, onu bir dost olarak görüyor. Çünkü toprak, ezana koyun, kuzu, süt, et, ekmek, meyve, gül veriyor. Ozana ve insanlara yaşa­ma kolaylığı sağlıyor. Toprak, bunları hem ozana hem de insanlara bir dost cömertliğiyle sunuyor

 Şiirden anladığımıza göre, Ozan Aşık Veysel, köyünde çiftçilik yapmakta, toprakla uğraşmaktadır. Onun bir köylü yaşamı sürdüğü şu dizelerden anlaşıl­maktadır : "Kazma ile dövmeyince kıt verdi./Karnın yardım kazmayınan belinen/Yüzün yırtım tırnağınan elinen./İşkence yaptıkça bana gülerdi./Bir çekirdek verdim, dört bostan verdi."

Bu dizelerden, ozanın toprak işiyle uğraştığı, onu ekip biçtiği, iyi verim almak için çaba harcadığı, seb­ze yetiştirdiği anlaşılıyor.

 Bu şiirde anlatılanların belli bir düzeni vardır. Şiirde, duygu ve düşünceler, birbirini tamamlayacak biçimde sıralanmıştır. Ozan, ilk dörtlükte, hayatta gerçek dostu bulamadığı için yalnız kaldığını, ikinci dörtlükte güzellerden bir yarar sağlamadığını belirti­yor. Toprağın çıkarcı insanlara, yararsız güzellere benzemeyen içtenlikli bir dost olduğu düşüncesini di­le getiriyor. Bundan sonraki  dörtlüklerde  toprağın kendisine, dolayısıyla tüm insanlara sağladığı yarar­ları sıralıyor. Son dörtlükte de toprakla olan dostlu­ğunun sürekli olduğunu vurguluyor.