GELENEKSEL VE MODERN TİYATRONUN KARŞILAŞTIRMASI, GELENEKSEL VE MODERN TÜRK TİYATROSUNUN KARŞILAŞTIRILMASI,
Geleneksel Türk Tiyatrosu
|
Modern Türk Tiyatrosu
|
||
·
Meddah, orta oyunu, Karagöz gibi
geleneksel Türk tiyatrosu türlerinde sadece güldürü ögesi kullanılır. Amaç
güldürmektir.
|
|||
·
Belli temalar şive taklitlerine ve
yanlış anlamalara bağlı olarak
işlenir.
|
·
Şive taklitleri ve yanlış anlamalar
kullanabilir ancak tiyatro çok yönlüdür; insanın duygularını tahlil eder
toplumun sorunlarını tasvir eder geleneklerin olumsuz yönlerini dile getirir
vb.
|
||
·
Batıya ait edebi akımların etkisi
görünmez, belli konular kalıplaşmış davranışlarla ortaya konur.
|
·
Batıya ait edebi akımlardan
etkilenmiştir.
|
||
·
Kahramanlar genelde ‘’ tip’’ özelliği
taşır.
|
·
‘’tip’’ lere de yer verilmekle birlikte
kahramanlar genelde ‘’karakter’’ özelliği taşır.
|
||
·
Yazılı metin yoktur, sözlü geleneğe
bağlı olarak oluşturulur.
|
·
Yazılı bir metne bağlı olarak
oluşturulur.
|
||
·
Batılı anlamalarda tiyatro binası,
sahne, dekor, kostüm gibi özellikler yoktur.
|
·
Tiyatro binaları kurulmuş sahne dekor
kostüm gibi özelliklere o günün koşullarına göre yer verilmiştir.
|
||
·
Olay örgüsünde ayrıntıya çok yer
verilmez.
|
·
Olay örgüsünde ayrıntılara yer verilir
|
||
GELENEKSEL VE MODERN TÜRK TİYATROSUNUN KARŞILAŞTIRILMASI, GELENEKSEL VE MODERN TİYATRONUN KARŞILAŞTIRMASI, Türk Tiyatrosu ile Modern Türk Tiyatrosunun
Karşılaştırılması
MODERN TİYATRO
|
KARAGÖZ
|
MEDDAH
| ||
Sahne
| Oyunun içeriğine göre değişen, zengin dekor kullanılan, perdesi olan bir sahne vardır. | Deve veya manda derisinden kesilmiş insan, hayvan, bitki, eşya vb. birtakım şekillerin arkasından ışık verilerek beyaz bir perde üzerine yansıtılması ile sahne oluşturulur. | Herhangi bir sahne olmadan seyirci karşısında oynanır. Kahvehane veya benzeri yerlerde oynanır. | ORTA OYUNU Etrafı seyircilerle çevrilmiş, üstü açık, palanga ya da meydan denen bir alanda oynanır. |
Müzik
| Konuya uygun her çeşit müzik kullanılabilir. Müziğin zamanlamasında bir sınır yoktur. | Def ve nârekedenilen düdük kullanılır. Müzik eşliğinde ve ahenkli bir şekilde semai okunur. | Müzik yoktur. Ancak meddah, herhangi bir müzik aletinin sesini taklit edilebilir. | Daha çok zurnanın kullanıldığı müzik vardır. Pişekâr'ın elinde tuttuğu iki dimili, birbirine çarpıp ses çıkaran pastav (şakşak) kullanılır. "Zurna" ve "çiftenara" gibi nefesli ve vurmalı çalgılarla söylenen şarkı ve türküler vardır. |
Tipler
| Oynanan eserin içeriğine göre değişir. | Belli özellikleri olan tipler vardır. Bu tipler hiç değişmez. | Meddah'ın anlattığı hikâyedeki tipler onun taklidiyle canlandırılır. Bu tipler her hîkayede değişir, ama tipleri taklit eden meddah değişmez. | Kalıplaşmış özellikleri olan tipler vardır. Bunlar hiçbir zaman değişmez. |
Dekor
| Sahnelenen oyunun içeriğine göre değişebilen profesyonelce hazırlanmış dekor kullanılır, (renk, ışık, eşya, araç, gereç...) | Oyundan önce pedeye "göstermelik" adı verilen çiçek, ağaç, fıskiyeli, havuz, kalyon, zümrüdü-anka, gemi, denizkızı gibi figürler konur. | Dekor yoktur. | Basit de olsa dekor vardır. Yeni dünya:Paravandan yapılan evdir. Bazen hamam olarak kullanılır. Dükkân: İki katlı bir kafesten oluşur ve Kavuklu'nun işyeridir. Kapı: Oyuncuların meydana girip çıktığı bölümdür. |