9. sınıf Türk edebiyatı ders kitabı cevapları Ekoyay Yayınları Sayfa 85-86
9. sınıf Türk edebiyatı ders kitabı cevapları Ekoyay Yayınları Sayfa 85-86 (2014-2015)
A. Aşağıdaki soruları sözlü olarak cevaplayınız.
• İlahi nazım türünün özellikleri nelerdir?
• Gazel nazım biçiminin özellikleri nelerdir?
• Koşma nazım biçimini diğer halk edebiyatı nazım biçimlerinden ayıran özellikler nelerdir?
Aşağıdaki bağlantıdan halk edebiyatı nazım biçimleri hakkında bilgi edinebilirsiniz.
• Bir metnin şiir mi yoksa manzume mi olduğunu belirlerken neleri dikkate alırsınız?
Manzumeler, şiir gibi dizeler halinde yazılır, manzumelerde uyak ve rediflere yer verilir ancak olay örgüsü, kişi, yer, zaman gibi yapı unsurları vardır. Manzumelerin öğreticilik yönü ağır basar
Şiirde olay örgüsü yoktur. Şiirde duygu ve çağrışım ön plandadır. Manzumelerde olay örgüsü, kişi, yer, zaman gibi yapı unsurları vardır. Manzumelerin öğreticilik yönü vardır.
Şiirde anlatılanlar düz yazı ile ifade edilemez. Manzumede ise anlatılanlar düz yazı ile ifade edilebilir.
Şiirde çok anlamlılık vardır. Manzumelerde ise sözcükler genellikle gerçek anlamındadır.
• Bir şiirde ahenk ve ritmi sağlayan unsurlar nelerdir?
Şiirde ahenk ve ritmi sağlayan unsurlar: redif, uyak, duraklar, aliterasyon, asonans, sözcük tekrarları
• Manzume ve şiir arasında ne gibi farklılıklar vardır? Açıklayınız.
• Bir şiirin farklı okuyucular tarafından farklı şekillerde yorumlanmasının sebepleri neler olabilir?
Her okuyucu şiiri, kendi zevkine, birikimine, duygu ve hayal dünyasına göre yorumlar.
B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan noktalı yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.
• Şairler, daha önce yaşamış şairlerin eserlerinde ortaya konulan duygu, düşünce ve ifade biçimlerinden etkilenirler. Yapı, anlam, tema, dil ve ifade biçimleri açısından ortak bir şiir anlayışını yakalayan şairler, tarihî süreç içerisinde şiir geleneğini oluştururlar. Böylelikle divan şiiri, halk şiiri, modern şiir, serbest şiir gibi adlandırmalar ortaya çıkar.
• Şiirde uyaktan sonra tekrarlanan, aynı ses ve anlamdaki ek ve kelimelere redif denir.
• En az iki dize sonunda, anlamca ayrı kelimelerdeki ses benzerliğine uyak denir.
C. Aşağıdaki cümlelerde yer alan bilgilerin doğru olup olmadığını belirleyerek uygun seçeneği işaretleyiniz.
• Halk şiiri, divan şiiri ve modern şiir aynı zihniyeti ve geleneği temsil etmektedir.
Doğru ( )-Yanlış ( X )
• Divan şiiri İslamiyet’ten önceki Türk şiir geleneğinin devamıdır.
Doğru ( )-Yanlış ( X )
• Divan şiirinin en yaygın kullanılan nazım biçimi gazeldir.
Doğru ( X )- Yanlış ( )
• Manzumeler dil ve ifade biçimi bakımından şiire; olay örgüsü bakımından anlatmaya bağlı hikâye, roman gibi türlere benzer. Doğru ( X ) - Yanlış ( )
• Bir metnin şiir olması için ölçülü ve uyaklı olması gerekir. Doğru ( ) - Yanlış ( X )
• Manzumede geçen olayların gerçek hayatta yaşanmış olması mümkün değildir.
Doğru ( )-Yanlış ( X )
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. Gazel ve koşmanın karşılaştırılması ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Gazel, divan edebiyatına; koşma, halk edebiyatına özgü nazım biçimidir.
B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür.
C) Gazel aruzun istenilen kalıbıyla yazıldığı hâlde, koşma genellikle hece ölçüsünün 11'li kalıbıyla yazılır.
D) Gazel 10-20 beyitten, koşma 7-12 dörtlükten oluşur.
E) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap; koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir.
CEVAP: D
2. Aşağıdakilerden hangisi manzumenin özelliklerindendeğildir?
A) Manzumelerde belirli bir olay örgüsünün bulunması
B) Manzumelerde hikâye ve romandaki gibi tip ve karakterlerin olması
C) Manzumelerin coşku ve heyecana bağlı eserler değil, öğretici eserler olması
D) Manzumelerin ahenk unsurlarının şiirle ortak olması
E) Manzumelerde gerçekliğin kurguya dayalı olması
CEVAP: C
3. Şiirin, dil ve imge aracılığıyla gerçekliği yoğunlaştıran, en özlü ve en az söze indirgeyen bir anlatımı vardır.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede söylenene örnekgösterilemez?
A) Dünyanın en güzel kadını bu oydu
Saçlarını taraşa baştan başa Rumeli
B) Dağ dağ o güzel ses, bütün etrafı gezindi
Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi
C) İnsanlar yüzyıllardır evler yaptılar
İrili ufaklı birbirinden farklı
D) Demirciler bir nehri dövmektedir
Ucuz bir tarlaya sunulmak üzere
E) Başkadır çünkü bu akşam bütün akşamlardan
Güneşin vehmi saraylar yaratır camlardan
2009 – ÖSS
CEVAP: C
