DİVAN EDEBİYATININ DİĞER İSİMLERİ NELERDİR, DİVAN EDEBİYATININ DİĞER ADLARI, DİVAN EDEBİYATI, DİVAN EDEBİYATININ DİĞER ADLARI,
1.Divan Edebiyatı: Bu ismi Ömer
Seyfettin ve Ali Canip Yöntem
vermiştir. Böyle bir isim vermelerinde şairlerin şiirlerini divanlarda
toplamaları ve şiirlerin divan gibi meclislerde okunmasını etkili olmuştur.
Bu isimlendirmeye karşı
çıkanlar ise divan edebiyatında sadece şairlerin olmadığını söylemişlerdir.
Nesirle uğraşanların da olduğunu ve bu kimselerin bu isim altında toplanamayacağını
söylemişlerdir.
2.Klasik Türk Edebiyatı: Bu ifadeyi ilk defa
kullanan Fuat Köprülü’dür. Bu isimlendirmeye karşı çıkanlar ise bu edebiyatın
böyle bir isimlendirmeye sahip olabilmesi için laik olması gerektiğini
söylemişlerdir. Fakat bu edebiyat İslamiyet’in kabulü ile ortaya çıkmıştır.
Aynı zamanda bu edebiyatın millî olması gerektiğini fakat Arap ve Fars etkisi
altında geliştiği için böyle bir isimlendirmenin uygun olmayacağını
söylemişlerdir.
3.Skolâstik Edebiyat: Bu ismi savunanlar ise ‘Edebiyat ancak okullarda
öğretilir. Yüksek bir eğitime ihtiyaç vardır’ düşüncesini benimsemişlerdir.
4.Havas (Yüksek Zümre) Edebiyatı: ‘Eğitim, ekonomi vb.
özellikler bakımından üstün kişiler edebiyat yapabilir’ düşüncesi hâkimdir. Neredeyse
bütün Osmanlı padişahları şiir yazmıştır. Hakiki hiçbir sanat normal veya alt
zümreye seslenmez. Bunun yanında parasız pulsuz divan şairleri de vardır.
Nitekim Fuzûlî bir mezarlık bekçisidir. Hatta kendisine bağlanan maaşın
kesilmesi üzerine ‘ Şikâyet-nâme’ sini kaleme almıştır.
5. Enderun Edebiyatı: Enderun’da kaliteli eğitim verilir. Böyle bir
edebiyatı ortaya çıkaran şairler ancak burada eğitim almış olabilir düşüncesine
dayanır. Karşı çıkanlar da hiç Enderun görmemiş divan şairlerini örnek
gösterir.
6.Ümmet Edebiyatı: İnsanlar 3 ayrı safha geçirmiştir. Bunlar kavmi, ümmet
ve millet safhalarıdır. Kavmi dönemde birliktelik vardır. Dinler çıktıktan
sonra insanlar dini seçerler ve ümmet dönemi başlar. Fransız İhtilali ile de
millet dönemi başlamıştır. Ümmet döneminde Avrupalılar Hıristiyanlığı kabul
ettiği için Latinceyi öğrenmiştir. Türkler ise İslamiyet’i kabul ettiği için
Arapçayı öğrenir. Bu isimlendirmeyi savunanlar Divan edebiyatını sadece ümmet
dönemiyle sınırlandırmaktadır. Böyle bir değerlendirme uygun değildir.
7.İslâmî Türk Edebiyatı: Bu edebiyat dil bakımından eskiye bağlıdır; ama
İslamiyet’ten sonra dil değişmiştir. Asıl anlamıyla İslamiyet’ten sonra
şekillendiği için bu isim verilmiştir. Buna karşı çıkanlar ise bu edebiyatta
din dışı söyleyişlerin olduğunu ve sanatçıların tamamının Müslüman olmadığını
söylemişlerdir.
8.Kadim (Eski) Türk Edebiyatı: Eski kelimesiyle anlatılmak
istenen Divan edebiyatıdır. Ama geniş bir kavram olduğu için eski kelimesi akla
Uygur, Göktürk edebiyatını getirebilir. Bu isimlendirmeye karşı çıkanların
görüşü de budur.
9.Medrese Edebiyatı: Osmanlı döneminde medrese sistemi vardı. Bu medreselerde birçok alanda
bilgi sahibi olan bilim adamları yetişmiştir. Bu edebiyat eğitimle kurulan,
anlatılan bir edebiyattır denilmiştir. Ama bu isimlendirmeye de Enverî, Zatî
gibi önemli isimlerin medrese eğitiminden geçmediği söylenerek karşı
çıkılmıştır.
10.Osmanlı Edebiyatı