Körfez Savaşları ülkemizi hangi yönlerden nasıl etkilemiştir, Körfez Savaşları ülkemizi nasıl etkilemiştir, Körfez Savaşları Türkiye'yi nasıl etkilemiştir, Körfez Savaşları ülkemizi hangi yönlerden nasıl etkilemiştir?
KÖRFEZ SAVAŞLARI1.KÖRFEZ SAVAŞI (1990-1991)
Irak ile ABD’nin öncülüğünde , İngiltere , Fransa, Suudi Arabistan, Suriye ve Mısırın içinde yer aldığı 28 devletten oluşan çok uluslu güç arasında yapılan savaştır.
1.Körfez savaşının nedenleri
1980-1988 iran- ırak savaşında büyük ekonomik zararlara uğrayan ırak’ın ;
• Kuveyt başta olmak üzere 1981-1990 yılları arasında petrol fiyatlarını sürekli düşürerek ırak’a zarar vermeleri
• Irak’ın Kuveyt topraklarında tarihi hakkı olduğunu iddia etmesi
• Iran-ırak savaşı sürecinde ırak’a kuvyet tarafından verilen borçların silinmesini istemesi.
2 ağustos 1990’da ıran Kuveyt ’i işgal etmesi körfez krizinin nedeni oldu . gelişmeler üzerine toplanan birleşmiş milletler güvenlik konseyi ırak’ın Kuveyt ‘ten koşulsuz çekilmesini kararlaştırdı. ABD ve onu destekleyen 33 ülke askeri kuvvet göndererek veya maddi katkıda bulunarak uuslararası güç oluşturdular. Irak’ı destekleyen Filistin Ürdün ve yemen ‘in dışındaki Arap ülkeleri de müttefikler arasında yer aldı. Suriye ve mısır’ın öncülüğünde ırak’a karşı çok uluslu Arap ordusu oluşturuldu.
Birleşmiş milletler ırak’ı kuveyt’ten çekilmeye zorlamak için önce ekonomik yaptırım ve silah ambargosu kararlarını aldı.
Irak devlet başkanı Saddam Hüseyin’in ırak’tan çekilmeye yanaşmaması 17 ocak 1991 ABD’nin öncülüğündeki çok uluslu gücün ırak’a saldırmasına ve körfez savaşının başlamasına neden oldu .
Çöl fırtınası adı verilen harekat ırak’ın bozgunu ile sonuçlandı . ırak , Kuveyt’ten çekilme ve ağır savaş tazminatı ödeme başta olmak üzere koalisyon güçlerinin tüm koşullarını kabul etmek zorunda kaldı.
Irak’ın yenilgisinin nedenleri
ABD ve müttefiklerin askeri güçlerinin hem teknoloji hem de savaş eğitimi açısından ırak’tan çok üstün olması
İran ile 8 yıl savaşan ırak ordusunun yorgun olması ve özellikle müttefiklerin hava saldırıları karşısında tutunamaması
Irak ordusunun gücünün daha çok yapay güven duygusuna dayanması
1.körfez savaşının sonuçları
ABD’nin orta doğudaki etkinliği daha da arttı
Arap dünyasının tarihsel ütopyası olan Arap birliğinin kurulması politikası iflas etti
Bölge ülkeleri arasındaki güç dengesi İran lehine değişti
2. Körfez savaşı
ABD nin 20 mart 2003 ‘te kitle imha silahı üretmekle suçladığı ırak’a saldırmasıyla başlayan savaştır. Birleşmiş milletler teşkilatından askeri destek kararı çıkartamayan ABD, başta İngiltere olmak üzere batılı devletlerin bir bölümünün katılımı ile oluşturduğu koalisyon gücüyle savaştan sorumlu tuttuğu Saddam Hüseyin yönetimine son verdi. ABD ve diğer koalisyon güçlerinin halen varlıklarını sürdürdükleri ırak’ta işgal güçlerinin silahları gölgesinde 30 ocak 2005’te seçim yapılmasına rağmen ırak halen siyasal istikrarı yakalayamamış. Her gün onlarca insanın öldüğü bölgeye dönüşmüştür.
TBMM 1 mart tezkeresini reddederek ABD’nin yanında 2. körfez savaşına girilmesini ve ABD’nin öncülüğündeki koalisyon güçlerinin Türkiye üzerinden ırak’a cephe açmalarını engellemiştir.
Körfez savaşlarının Türkiye ‘ye etkileri
• Türkiye ‘nin ırak’a uygulanan ambargoya katılması onlarca milyar dolar ihracat kaybı yaşamasına
• Savaşa çok yakın bir bölgede olmamız nedeniyle ülkemize gelmek için yer ayırtan yüz bini aşkın turistin ülkemize gelmekten vazgeçmesine
• Savaştan kaçan yüz binlerce ıraklının ülkemize sığınmasına buna bağlı olarak yeni ekonomik ve sosyal sorunların gündeme gelmesine
• Irak’ta merkezi otoritenin dağılması ve kuzey ırak’ta oluşan otorite boşluğunun Türkiye için bölgenin risk bölgesine dönüşmesine yol açtı.