10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 1.DÖNEM 1.YAZILI SORULARI ve CEVAPLARI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI YAZILI SORULARI VE CEVAPLARI, 

 10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 1.DÖNEM 1.YAZILI, 
10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI YAZILI SORULARI, 

10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI  1.DÖNEM 1.YAZILI SORULARI A GRUBU

1.Halk hikayelerinin özelliklerinden beş tanesini yazınız. 

2.Dede Korkut Hikayelerinin Türk edebiyatındaki önemini üç maddede belirtiniz. 

3.Aşağıdaki cümlelerde geçen fiillerin altını çiziniz ve bu fiillerin yapılarına görene tür fiiller olduğunu belirtiniz. (10p)

Yağmur birden bastırınca hepimiz ne yapacağımızı şaşırdık.
Hele o bir gelsin, ben yapacağımı biliyorum!
Şirketi niçin çocukluk arkadaşına devrettin?
Sanatçı yaşlanınca kabuğuna çekildi.

4. Aşağıda zamanı ve şahsı verilen eylemlerin çekimli şekillerini karşılarına yazınız. (10p)

Eylem	Kip	Olumlu/olumsuz	Şahıs	Çekimi
Gizleyiver-	Gereklilik kipi	Olumsuz	3.çoğul şahıs
De-	Geniş zaman	Olumsuz	1.tekil şahıs
Oku-	Emir kipi	Olumsuz	2.çoğul şahıs
Zannet-	İstek kipi	Olumlu	1.çoğul şahıs
Hızlandır-	Şart kipi	Olumlu	2.çoğul şahıs

5.Aşağıdaki cümlelerde bulunan fiillerin altını çizerek bu fiillerin nesne ve öznesine göre çatılarını yazınız. (10)

Mehmet Âkif Ersoy İstiklâl Marşı’nı Taceddin Dergâhı’nda yazmıştır.
Eşyalar bir köşeye atılmıştı.
Düğüne gitmek için uzun uzun süslendi.
Cephanedeki silahlar geceleyin çalınmıştı.
İki arkadaş tevafuken Paris’te karşılaşmışlar.

6.Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doğru şekilde tamamlayınız.(10)Dede Korkut Hikayeleri ……. yüzyılda yazıya geçirilmiştir.
Halk hikeyelerinde olayın anlatımını hızlandırmak için ………… başvurulurken, duyguları daha etkili yansıtmak için ………… kullanılmıştır.
Divan edebiyatında beyitlerle yazılan ağırlıklı olarak bir olayın anlatıldığı nazım şekli ……………….. dir.
Ferhat ile Şirin, Kelile ve Dimne adlı hikayeler ……………………. kaynaklı hikayelerdir.

7.Kutadgu Bilig’de yer alan aşağıdaki kahramanların karşısına görevlerini ve temsil ettikleri değerleri yazınız.(10)

Kahraman	İsim Anlamı	Görevi	Temsil ettiği değer
Kün Togdı	Gün Doğdu
Ay Toldı	Dolunay
Ögdülmiş	Övülmüş
Odgurmış	Uyanmış

 8.Divan şiirinde beyitlerle kurulan nazım şekillerini yazınız.(10)

9. Alp Er Tunga öldi mü
Isız ajun kaldı mu
Ödlek öçin aldı mu
Emdi yürek yırtılur
Alper Tunga sagusundan alınan yukarıdaki dörtlüğün nazım birimini, veznini, kafiye şemasını yazınız. (10)

10.İslamiyet öncesi Türk şiiri ile İslamiyet etkisindeki Türk şiirini (nazım birimi, ölçü, kullanılan dil, alfabe ve konu bakımından karşılaştırınız. (10)

           İslamiyet öncesi Türk şiiri                           İslamiyet etkisindeki Türk şiiri

Nazım birimi:

Ölçü:

Kullanılan dil:

Alfabe:

Konu:

CEVAPLAR

  10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 1.DÖNEM 1.YAZILI CEVAPLARI A GRUBU                         

1.Halk hikayelerinin özelliklerinden beş tanesini yazınız.Aşk, sevgi ve kahramanlık gibi konular işlenir.
Ortaya çıktıkları dönemin sosyal, siyasal ve kültürel özelliklerini yansıtır.
Olaylar halkın anlayacağı, sade bir dille anlatılır.
Kişiler ve olaylar gerçeğe yakındır; olağanüstülükler oldukça sınırlıdır.
Anlatıcıları halk ozanları, şairler, âşıklar gibi kültürü olan kişilerdir.
Anlatımda nazım ve nesir birlikte kullanılır.
Hikâyelerde olayın anlatımını hızlandırmak için nesre başvurulurken, duyguları daha etkili yansıtmak için nazım kullanılmıştır.
Halk hikâyeleri sözlü gelenek ürünleridir, yani anonimdir.
Masallarda olduğu gibi kalıplaşmış ifadeler vardır.

2.Dede Korkut Hikayelerinin Türk edebiyatındaki önemini üç maddede belirtiniz.İslamiyet öncesi Türk kültürü ile İslam kültürü iç içedir.
Destandan halk hikayeciliğine geçiş dönemi eseridir.
Anonim Türk halk edebiyatının en önemli eserlerindendir.
Türk dili, kültürü ve folkloru açısından zengin bir kaynaktır.

Aşağıdaki cümlelerde geçen fiillerin altını çiziniz ve bu fiillerin yapılarına göre ne tür fiiller olduğunu belirtiniz. (10p) Yağmur birden bastırınca hepimiz ne yapacağımızı şaşırdık. Türemiş fiil

Hele o bir gelsin, ben yapacağımı biliyorum!              Basit fiil                         basit fiil

Şirketi niçin çocukluk arkadaşına devrettin?                                                 Birleşik fiil

Sanatçı yaşlanınca kabuğuna çekildi.                                 Birleşik fiil

4. Aşağıda zamanı ve şahsı verilen eylemlerin çekimli şekillerini karşılarına yazınız. (6p)

Eylem	Kip	Olumlu/olumsuz	Şahıs	Çekimi
Gizleyiver-	Gereklilik kipi	Olumsuz	3.çoğul şahıs	Gizleyivermemeliler
De-	Geniş zaman	Olumsuz	1.tekil şahıs	Demem
Oku-	Emir kipi	Olumsuz	2.çoğul şahıs	Okumayın
Zannet-	İstek kipi	Olumlu	1.çoğul şahıs	Zannedelim
Hızlandır-	Şart kipi	Olumlu	2.çoğul şahıs	Hızlandırsanız

5.Aşağıdaki cümlelerde bulunan fiillerin altını çizerek bu fiillerin nesne ve öznesine göre çatılarını yazınız. (10)

Mehmet Âkif Ersoy İstiklâl Marşı’nı Taceddin Dergâhı’nda yazmıştır. (etken-geçişli fiil)

Eşyalar bir köşeye atılmıştı. (edilgen-geçişsiz fiil) Düğüne gitmek için uzun uzun süslendi.(dönüşlü-geçişsiz fiil)

Cephanedeki silahlar geceleyin çalınmıştı. (edilgen-geçişsiz fiil) İki arkadaş tevafuken Paris’te karşılaşmışlar.(işteş-geçişli fiil)

6.Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doğru şekilde tamamlayınız.(10)Dede Korkut Hikayeleri …15.…. yüzyılda yazıya geçirilmiştir.
Halk hikeyelerinde olayın anlatımını hızlandırmak için …nesre… başvurulurken, duyguları daha etkili yansıtmak için …nazma……… kullanılmıştır.
Divan edebiyatında beyitlerle yazılan ağırlıklı olarak bir olayın anlatıldığı nazım şekli …mesnevi.. dir.
Ferhat ile Şirin, Kelile ve Dimne adlı hikayeler …Hint-İran…. kaynaklı hikayelerdir.                                                                         

7.Kutadgu Bilig’de yer alan aşağıdaki kahramanların karşısına görevlerini ve temsil ettikleri değerleri yazınız. (10)

Kahraman	İsim Anlamı	Görevi	Temsil ettiği değer
Kün Togdı	Gün Doğdu	Hükümdar	Adalet (hukuk,kanun)
Ay Toldı	Dolunay	Vezir	Mutluluk (saadet)
Ögdülmiş	Övülmüş	Bilge:vezirin oğlu	Akıl ve anlayış (zeka)
Odgurmış	Uyanmış	Derviş, zahit bir kişi	Akıbet (hayatın sonu), kanaat

8.Divan şiirinde beyitlerle kurulan nazım şekillerini yazınız.(10)

Gazel, kaside, mesnevi, kıta, müstezat

9.Alp Er Tunga öldi mü
Isız ajun kaldı mu
Ödlek öçin aldı mu
Emdi yürek yırtılur
Alper Tunga sagusundan alınan yukarıdaki dörtlüğün nazım birimini, veznini, kafiye şemasını yazınız. (10)nazım birimi: dörtlük, vezni:hece ölçüsü, kafiye şeması: aaab

10.İslamiyet öncesi Türk şiiri ile İslamiyet etkisindeki Türk şiirini (nazım birimi, ölçü, kullanılan dil, alfabe ve konu bakımından karşılaştırınız. (10)

İslamiyet öncesi Türk edebiyatı             İslamiyet etkisindeki Türk edebiyatı

Nazım birimi: Dörtlük                              Beyit ve dörtlük      (2)

Ölçü: Hece                                                   Aruz ve hece ölçüsü         (2)

Dil: Halkın kullandığı öz Türkçe             İslamiyetin etkisi ile Arapça ve Fasça (2)

Alfabe: Göktürk ve Uygur alfabesi          Uygur ve Arap alfabesi (2)

Konu: İslamiyet öncesinde verilen ürünlerde Türk milletinin yaşayışını, inançlarını, üzüntülerini, sevinçlerini vb. görmekteyiz. İslamiyetin kabulüyle beraber İslami unsurlar (Allah, peygamber, melek vb.) eserlere girmiştir. (2)

                                                                                                                                                                                                                                                               Edebiyatsultani.com

f Türk Dili ve Edebiyatı 1.Dönem 1.Yazılı Soruları A Grubu