AÇIK DENİZ ŞİİRİNİN İNCELEMESİ,TEMA,KONU,AHENK UNSURLARI

AÇIK DENİZ ŞİİRİNİN İNCELEMESİ,
AÇIK DENİZ ŞİİRİ TEMA-KONU,AÇIK DENİZ ŞİİRİ AHENK UNSURLARI, AÇIK DENİZ ŞİİRİ TAHLİLİ, AÇIK DENİZ ŞİİRİ TAHLİLİ YAHYA KEMAL,

AÇIK DENİZ
Balkan şehirlerinde geçerken çocukluğum;
Her lâhza bir alev gibi hasretti duyduğum.

Kalbimde vardı "Byron"u bedbaht eden melâl
Gezdim o yaşta dağları, hulyâm içinde lâl...

Aldım Rakofça kırlarının hür havâsını,
Duydum, akıncı cedlerimin ihtirâsını,

........

............

Şekvânı dinledim, ezelî muztarip deniz!
Duydum ki rûhumuzla bu gurbette sendeniz,

Dindirmez anladım bunu hiç bir güzel kıyı;
Bir bitmeyen susuzluğa benzer bu ağrıyı.
YAHYA KEMAL BEYATLI

Metin İncelemesi
 Şiir ve Zihniyet
Millî Edebiyat Dönemi’nde yazılmış olmasına rağmen
“millîyetçi, Türkçü” bir zihniyeti değil, Yahya Kemal’in şiir
anlayışı olan ve bireysel duyarlılığı ele alan saf şiir zihniyetini
yansıtmaktadır.

 Şiir ve Ahenk
Şiir aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
Uyak ve redif aşağıda gösterilmiştir.
— a
— b
— a
— b
“uğ” tam uyak, “-um” redif
“-lâl” tunç (zengin) uyak,
— c
— c
“-âs” zengin uyak,
“-ını” redif
— d
— d “-u” yarım uyak,
— e
— e “-an” tam uyak,
— f
— f
“-u” yarım uyak,
“-lar” redif
— g
— g “-adı” zengin uyak
— h
— h “-yâr” tunç (zengin) uyak
— i
— i
“-er” tam uyak
“-in” redif
— j
— j
“-tü” tam uyak,
“-lü” redif
— k
— k “-deri” tunç (zengin) uyak
— l
— l “-an” tam uyak
— m
— m
“-iş” tam uyak,
“-ti o” redif
— n
— n “-ara” zengin uyak
— o
— o “-un” tam uyak
— p
— p
“-ün” tam uyak,
“-ü” redif
— r
— r “-deniz” tunç (zengin) uyak
— s
— s “-ıyı” zengin uyak


 Şiir Dili
Benzetme: “Her lâhza bir alev gibi hasretti duyduğum”
“Bağrımda bir akis gibi kalmış uğultulu.”
“Bir bitmeyen susuzluğa benzer bu ağrıyı
“ Gördüm deniz dedikleri bin başlı ejderi”,

Ad Aktarması: “Mağlubken ordu, yaslı dururken bütün vatan”

Telmih: “Kalbimde vardı Bayron’u bedbaht eden melal”

İstiare/Teşhis: “Mahzun hudutların ötesinde akan sular”
Şekvanı dinledim, ezelî mustarip deniz”
“Aldım Rakofça kırlarının hür havasını”
“Mağlubken ordu, yaslı dururken bütün vatan”
“Bin mağra ağzı açmış, ulurken uzun uzun”

İmge: “Ufuktaki sonsuzluğun tadı”
“Hâlâ dilimdedir tuzu engin denizlerin”

 Şiirde Yapı
Şiirin nazım birimi “bent”tir ve şiir üç bentten oluşmuştur.
Bentler ise kendi içinde uyaklı (mesnevi tipi) beyitlerden
oluşmaktadır. Bu yönüyle divan şiirini anımsatmaktadır.
Şiirde her mısra anlam ilişkisiyle birbirine bağlanmıştır. Bu
dizeler beyitleri, beyitler bentleri, bentler de şiirin bütünün
oluşturmaktadır. Şiirin kimi yerlerinde anlam bir dizede
veya beyitte tamamlanmayıp sonraki dize veya beyitlere
aktarılmıştır. Dolayısıyla şiiri oluşturan birimlerin yeri değiştirilirse
şiir anlam bütünlüğünü kaybeder.

 Şiir ve Gelenek
Şiir, divan şiirinin şekil özelliklerinden yararlanılarak yazılan
saf şiir geleneğini yansıtmaktadır.

 Dil ve Anlatım
Şiirde açık ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır. Günlük konuşma
dilini şiir dili hâline getirmesi, aruz ölçüsünü Türkçeye
başarıyla uygulaması Yahya Kemal’i üstün kılan
özelliklerdendir. Ancak bu şairin bu şiirde kullandığı dil,
doğal dilden farklı olup söz sanatları ve imgelerle zenginleşen,
mecazlaşan şiir dilidir. Sanatçı sözcüklere çağrışım
değeri yüksek yeni anlamlar yükleyerek gerçek anlamı
ötelemiştir.

 Şiirde Tema
Şiirin geneline “şanlı fetihlerle dolu Osmanlı tarihine, o
ihtişamlı günlere özlem” teması hakimdir.
Osmanlı’nın kültür, medeniyet, askerî, ekonomi gibi
pek çok yönden muhteşem yıllarından uzaklaşıp bir
zamanlar hükmettiği milletlerin işgali altında olması,
şairde derin bir üzüntü yaratmaktadır.,

Tema

Şiirde genelde fetihlerle dolu Osmanlı tarihine özlem teması hâkimdir. Bu Osmanlının muhteşem günlerine duyulan özlemdir. Osmanlının o ihtişam günlerinden bu işgal günlerine gelmesi şairi üzmektedir. Bundan dolayı şiirde, geçmişe duyulan özlemin getirdiği bir hüzün havası hâkimdir. Başlıkla bir bütünlük oluşturan tema ise özgürlüktür.

Yahya Kemal'in şiirine başlık olarak seçtiği "Açık Deniz" sembolü, insanımıza tarihî şuur içinde evrensel bir nitelik kazandıran, "sonsuzluk idealine" ve "hudutları aşma" hedefine duyulan özlemin bir sonucudur. Hülya, hayal, akıncı ihtirası, asırlarca süren koşu, rüya, fatihane zan, ufuk, sonsuz ufuk, mahzun ufuklar, deniz, engin denizler, gökyüzü, liman, meydan, ruh, kıyı gibi büyük bir hassasiyetle seçilen ve şiire itinayla yerleştirilen kelime ve kavramlar, hep bu sonsuzluk idealinin ve Osmanlının "akıncı arzusunun" güdüsüyle söylenmiş kavramlardır.


 Metin ve Şair
Sanatçı, parnasizmin etkisiyle biçim mükemmelliğini
yakalayan saf şiir anlayışını, bu şiirine başarıyla yansıtmıştır.