İlk Türk devletleri ile Türk İslam devletlerini teşkilat yapısı açısından karşılaştırınız

İlk Türk devletleri ile Türk İslam devletlerini teşkilat yapısı açısından karşılaştırınız

İlk Türk devletleri ile Türk İslam devletlerini teşkilat yapısı açısından karşılaştırınız.

TÜRK-İSLAM KÜLTÜRÜNÜN ORTAYA ÇIKIŞI

Talaş Savaşı’ndan sonra İslamiyet, Türkler arasında hızla yayılmaya başladı. X. yüzyıldan itibaren Türklerin İslam medeniyetinin etkisi altındaki bölgelere yerleşmesiyle Türk ve İslam kültürleri etkileşim sürecine girdi. Uzun bir süreçte gerçekleşen bu etkileşim neticesinde her iki kültürün değerlerini de bünyesinde barındıran “Türk-İslam kültürü” ortaya çıktı.

• Türklerde bugünkü anlamda devlet, “il” (el) kelimesi ile ifade edilmiştir.
• İl kelimesi barış anlamına da gelmektedir.
• Türk devletlerinde kağan yönetme yetkisini Gök Tanrı’dan alır. (Karizmatik İktidar: Kaynağını Tanrıdan alan iktidarlara verilen isimdir.)
• Kağan, bu yetkiyi sadece kendi devletinde değil yeryüzündeki bütün insanlar üzerinde kullanmayı amaçlamıştır. “Türk cihan hâkimiyeti” olarak adlandırılan bu görev ilk Türk devletlerinden başlayarak süreklilik arz eden millî bir ülkü hâline gelmiştir.
• Devlet belirli kurallara göre idare edilmiştir. Yeni kurulan devlette ya da iktidar değişikliğinde kağanın yaptığı ilk icraat töreyi tespit etmektir. Töreye uymayan kağanlar, Tanrı ve halk nezdinde itibarını kaybederek iktidardan uzaklaştırılmıştır

Türklerde devlet “bağımsızlık, halk, ülke ve teşkilat” olmak üzere birbirini tamamlayan dört unsurdan meydana gelmiştir.

TÜRK-CİHAN HÂKİMİYETİ

İlk Türk devletlerindeki; Türk Cihan hâkimiyeti ülküsü ise “Cihat” anlayışıyla birleşerek “İslamiyet’in dünyaya hâkim olması” şekline dönüşmüştür. 

DEVLET HALK İÇİNDİR

• İlk Türk devletlerinde görülen” ülkenin töreye uygun ve adaletli yönetilmesi”, “Devlet halk içindir” anlayışı Türk İslam devletlerinde de devam etmiştir.