Kara Toprak Şiirinin İncelemesi,
Kara Toprak Tahlili, Kafiye ve Redifleri, Zihniyeti, Nazım Birimi, Ahenk Unsurları, Söz Sanatları, Ses Olayları,Kara Toprak Şiiri Kara Toprak Kafiye ve Redif,Kara Toprak Tema,Kara Toprak Edebi Sanatlar,Kara Toprak İncelemesi,Kara Toprak Tahlili, ŞİİR TAHLİLLERİ,
Kara Toprak Tahlili, Kafiye ve Redifleri, Zihniyeti, Nazım Birimi, Ahenk Unsurları, Söz Sanatları, Ses Olayları,Kara Toprak Şiiri Kara Toprak Kafiye ve Redif,Kara Toprak Tema,Kara Toprak Edebi Sanatlar,Kara Toprak İncelemesi,Kara Toprak Tahlili, ŞİİR TAHLİLLERİ,
Aşık Veysel aşık edebiyatının en önemli şairlerinden biridir. Birçok şiiri farklı sanatçılar tarafından seslendirilmiştir. Kara Toprak şiirinin incelenmesi.
AŞIK VEYSEL - KARA TOPRAK İNCELEMESİ
Dost dost diye nicesine sarıldım
Benim sâdık yârım kara topraktır
Beyhude dolandım boşa yoruldum
Benim sâdık yârim kara topraktır
Nice güzellere bağlandım kaldım
Ne bir vefa gördüm ne fayda buldum
Her türlü İsteğim topraktan aldım
Benim sâdık yârim kara topraktır
Koyun verdi kuzu verdi süt verdi
Yemek verdi ekmek verdi et verdi
Kazma İle dökmeyince kıt verdi
Benim sâdık yârim kara topraktır
Âdemden hu deme neslim getirdi
Bana türlü türlü meyve yetirdi
Her gün beni tepesinde götürdü
Benim sâdık yârim kara topraktır
Karnın yardım kazmayınan belinen
Yüzün yırttım tırnağınan elinen
Yine beni karşıladı gülünen
Benim sâdık yârim kara topraktır
işkence yaptıkça bana gülerdi
Bunda yalan yoktur herkes de gördü
Bir çekirdek verdim dört bostan verdi
Benim sâdık yârim kara topraktır
Bütün kusurumu toprak gizliyor
Merhem çalıp yaralarım düzlüyor
Kolun açmış yollarımı gözlüyor
Benim sâdık yârim kara topraktır
Her kim ki olursa bu sırra mazhar
Dünyaya bırakır ölmez bir eser
Gün gelir Veysel'i bağrına basar
Benim sâdık yârim kara topraktır
Metin İncelemesi:
Biçim Yönünden:
Biçimi: Nazım.
Nazım biçimi : Koşma.
Nazım birimi : Kıta (dörtlük).
Ölçüsü : 6 + 5 = 11'li ve 4 + 4+ 3=11'li hece.
Türü: Lirik şiir. (Güzelleme).
Konusu : Şiirde toprağa bağlılık ile toprağın insan yaşamındaki yeri, önemi ve değeri anlatılıyor.
Tema: Toprağa duyulan sevgi ve saygı.
Kafiye şeması: abab/cccb/dddb/eeeb/fffb...
Kafiyeler
1.Kıta: ''-dım'' ve ''-dum''lar rediftir ve ''l''ler yarım uyaktır,
2. ve 4.ler ise rediftir çünkü aynı görevde kullanılmışlardır.
2.Kıta: ''-dım'' ve ''-dum''lar rediftir ve ''l''ler yarım uyaktır.
3.Kıta: ''verdi''ler rediftir ve ''t''ler yarım uyaktır.
4.Kıta: ''-di'' ve ''-dü''ler rediftir ve ''r''ler yarım uyaktır.
5.Kıta: ''-inen''ler rediftir ve ''l''ler yarım uyaktır,
6.Kıta: ''-dı'' ve ''-du''lar rediftir ve ''r''ler yarım uyaktır.
7.Kıta: ''-iyor/üyor''ler rediftir ve ''z''ler yarım uyaktır,
8.Kıta: ' ''r''ler yarım uyaktır,
Kafiyeli olan, "Sarı-ıl-dı-m/yor-ul-du-m" sözcüklerindeki yapım, zaman ve kişi eklerinin tümü rediftir. "Sar/yor" sözcüklerinde ortak kafiye sesi "R" olup yarım kafiyedir. "Süt verdi/et verdi/kıt verdi" sözlerinde yinelenen "verdi" sözcükleri rediftir. Geri kalan, "süt/et/kıt" sözcüklerinde ortak kafiye sesi "T" olup yarım kafiyedir.
Dil özellikleri:
a) Dil sade, anlatım açık ve içtendir. Ozan, 20. yüzyıl Anadolu halk Türkçesi'ni içtenlikle kullanma başarısını göstermiştir.
b) Yöresel deyişlere yer vermiştir: Yetirdi (yetiştirdi), merhem çalmak (merhem sürmek), tırnağınan (tırnak ile), kazmayınan (kazma ile), belinen (bel ile), elinen (el ile). Bu özellik, şiire içtenlik ve akıcılık kazandırmıştır.
c) Kimi sözcüklerde ismin "-İ" hal ekleri ölçü gereği söylenmemiştir: İsteğim (isteğimi), neslim (neslimi), karnın (karnını), yüzün (yüzünü), yaralarım (yaralarımı), kolun (kolunu) gibi.
d) Ozana özgü deyişlere yer verilmiştir : benim sadık yarim kara topraktır, kazma ile döğmeyince kıt verdi, her gün beni tepesinde yetirdi, karnın yardım kazmayınan belinen, yüzün yırttım tırnağınan elinen, işkence yaptıkça bana gülerdi.
Deyimler-Söz Grupları:
Sadık yar kara toprak: İnsanın gerçek dostu kara topraktır.
Ne vefa gördüm ne fayda buldum: İnsanların hiçbirinden bir iyilik görmedim.
Tepesinde götürme: Üzerinde taşımak.
Toprağa işkence etmek: (mec.) Toprağı işlemek.
Merhem çalıp yaraları düzlemek: Kusurları gizlemek, eksiklikleri gidermek
Toprağın sırrına mazhar olmak: Toprağın gizlediği özellikleri bilmek ve bunlardan gereğince yararlanmayı öğrenmek.
İçerik Yönünden:
Araştırmalar:
1. Ozan, toprağı çok seviyor, onu bir dost olarak görüyor. Çünkü toprak, ezana koyun, kuzu, süt, et, ekmek, meyve, gül veriyor. Ozana ve insanlara yaşama kolaylığı sağlıyor. Toprak, bunları hem ozana hem de insanlara bir dost cömertliğiyle sunuyor
2. Şiirden anladığımıza göre, Ozan Aşık Veysel, köyünde çiftçilik yapmakta, toprakla uğraşmaktadır. Onun bir köylü yaşamı sürdüğü şu dizelerden anlaşılmaktadır : "Kazma ile dövmeyince kıt verdi./Karnın yardım kazmayınan belinen/Yüzün yırtım tırnağınan elinen./İşkence yaptıkça bana gülerdi./Bir çekirdek verdim, dört bostan verdi."
Bu dizelerden, ozanın toprak işiyle uğraştığı, onu ekip biçtiği, iyi verim almak için çaba harcadığı, sebze yetiştirdiği anlaşılıyor.
3. Bu şiirde anlatılanların belli bir düzeni vardır. Şiirde, duygu ve düşünceler, birbirini tamamlayacak biçimde sıralanmıştır. Ozan, ilk dörtlükte, hayatta gerçek dostu bulamadığı için yalnız kaldığını, ikinci dörtlükte güzellerden bir yarar sağlamadığını belirtiyor. Toprağın çıkarcı insanlara, yararsız güzellere benzemeyen içtenlikli bir dost olduğu düşüncesini dile getiriyor. Bundan sonraki dörtlüklerde toprağın kendisine, dolayısıyla tüm insanlara sağladığı yararları sıralıyor. Son dörtlükte de toprakla olan dostluğunun sürekli olduğunu vurguluyor.
4. Bu şiirde dil ve anlatım bakımından görülen özellikler, "dil özellikleri" bölümünde verilmiştir.
N. KARTAL, BİRSEN Y. 1990