CENKNAME NEDİR? ÖZELLİKLERİ
CENKNAME NEDİR? ÖZELLİKLERİ,CENKNAME NEDİR,CENKNAME, derskonum.com'un değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.doğru konum= derskonum
CENKNAME NEDİR ? ÖZELLİKLERİ
Cenkname,
Türk edebiyatında Hz. Ali ve çevresinde gelişen dini - destansı halk hikayelerdir.
·
İslam dininin
kabulüyle birlikte Türk
toplumunda meydana gelen uygarlık ve kültür değişimi edebiyatımıza yeni konular
kazandırmıştır. Cenknameler de bunlardan biridir.
·
Anadolu'nun Türkler tarafından fethedilmesinden
sonra buranın Türkleşmesi ve
İslamlaşmasını konu edinen destanların yanında dinî- kahramanlık hikâyeleri
olan Hz. Ali Cenknameleri de yer almaya başlamıştır.
·
Dinî- destani
kahramanlık hikâyelerinden olan Hz. Ali Cenknameleri edebiyatımızda 13.-14.
yüzyıllarda görülmeye başlanmıştır.
·
Hz. Ali
Cenknameleri’nin kaynağı Arap – İslam kültürüdür. Hikâyelerin tamamında ortak
konu din adına / uğruna yapılan savaşlardır.
·
Bu hikâyeler
tercüme, adapte veya te’lif yoluyla 13. yüzyıldan itibaren Anadolu edebiyatında
görülmeye başlanmıştır.
·
İslamiyet’in kabulünden sonra Anadolu Türk coğrafyasında oluşan destanlarda bir
taraftan kahramanlık ve cesurluğa önem verilirken diğer taraftan din
önemsenmiştir.
·
Türk destan
geleneğinin özelliklerini yansıtmakla birlikte bu cenknamelerin kaynakları
Kur’an-ı Kerim ve hadisler başta olmak üzere İslam tarihi, Arap ve Fars
edebiyatlarıdır.,
·
Arap, Fars ve Türk sözlü edebiyat geleneğine ait ögelerden oluşan bu cenknameler Türk insanının ruhuna uygun olduğundan dolayı edebiyatımız içinde yüzyıllarca varlığını sürdürmüştür.·
Manzum cenknameler, mesnevi nazım biçimi ve aruz
ölçüsüyle kaleme alınmıştır. Mensur olan cenknameler daha çok tercüme yoluyla
edebiyatımıza girmiştir.
·
Bu cenknamelerde
Hz. Ali olaylarda hep karşımıza çıkan örnek insan ve cengâver-gazi tipini
temsil etmektedir.
·
Cenknamelerde,
Müslüman olanlara cennet vadedilir. Tipler Müslim ve gayrimüslim olmak üzere
iki tiptir. Soyut ve olağanüstü özellikler taşıyan varlıklar sürekli karşımıza
çıkar.
·
Cenknamelerde Hz.
Ali, Düldül ve Zülfikar olağanüstü özelliklerle donatılmıştır.(Düldül,
atı ; Zülfikar, kılıcıdır.
·
Hz. Ali
Cenknamelerinin çeşitli ve önemli bir kahraman kadrosu vardır. Kahraman
kadrosunun başında peygamberimiz Hz. Muhammet bulunur. İslamiyet’in kabul
edilmesi ve yayılmasında emeği geçen din uluları, Ebu Bekir, Ömer, Osman ve
Ali, cenklerin başkahramanlarındandır. Hz. Muhammet’in torunları ve Ali’nin
oğulları Hüseyin ve Hasan da destanlarda ön planda yer alan kahramanlardır.
Destan kahramanları arasında Hz. Muhammet’in eşi Ayşe ve kızı Fatma da yer alır