Tanzimat Edebiyatını Etkileyen Akımlar ve Özellikleri

Tanzimat Edebiyatını Etkileyen Akımlar ve Özellikleri

tanzimat edebiyatında etkili olan akımlar, tanzimat edebiyatı etkileyen akımlar, tanzimat edebiyatının etkilendiği akımlar

derskonum.com'un  değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.

Derskonum.com ailesi  olarak her dönem olduğu gibi yeni dönemde de sizler için kitap cevapları, konu anlatımı, pdf ders notları ile her zaman yanınızdayız..

Bu sayfamızda siz değerli takipçilerimiz için Tanzimat Edebiyatını Etkileyen Akımlar ve Özellikleri  üzerine bir paylaşım yapacağız. 

Siz de eğer bize ve tüm eğitim camiasına yardımcı olmak adına hazırladığınız yazılıları-notları-soruları-videoları paylaşmak isterseniz mail adresinden bize ulaşabilirsiniz.

İyi çalışmalar..

doğru konum= derskonum

destek olmak için lütfen paylaşınız

TANZİMAT DÖNEMİ EDEBİYATININ ETKİLENDİĞİ EDEBİ AKIMLAR

Servet-i Fünun Edebiyatında etkili olan Batı edebiyatı sanat ve edebi akımları şu şekilde belirtebiliriz:

 Tanzimat dönemi edebiyatında şiirinde klasisizm-romantizm edebi akımları etkili olmuştur.

 Tanzimat dönemi edebiyatında  roman ve hikayelerinde ise romantimz,  realizm ve natüralizm akımları etkili olmuştur.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi Servet-i Fünun Edebiyatını etkileyen edebi akımları şiir ve düz yazı şekilnde gruplandırmak gerekir.

TANZİMAT DÖNEMİ EDEBİYATININ ŞİİRİNİN ETKİLENDİĞİ EDEBİ AKIMLAR ÖZELLİKLER

 

Klasisizm (Kuralcılık – Akılcılık)

• 1 17. yüzyıl ortalarında monarşinin güçlendiği bir dönemde Fransa’da ortaya çıkmıştır.
• 2.      Akla, mantığa ve sağduyuya önem vermiştir.
• 3.      Düşünsel temelleri Rönesans ve Reform hareketleriyle atılmıştır.
• 4.      Kurallara sımsıkı bağlı olup kaynağını eski Yunan ve Latin edebiyatından almıştır.
• 5.      İçerikten çok içeriğin ele alınışı önemsenmiştir.
• 6.      Seçkin bir dil kullanılmış, kahramanlarını seçkin insanlardan seçmişlerdir.
• 7.      “Sanat, sanat içindir.” görüşü benimsenmiş, bireysel konular işlenmiştir.
• 8.      Tiyatroda üç birlik kuralına uyulmuştur.
• 9.      Trajedi ve komedi türlerinde klasisizm kullanılmıştır.
• 10.  Yunan ve Latin edebiyatlarındaki klasik, şaheser eserler örnek alınmıştır. 

Önemli: Akıl ve sağduyu –,Tanrılar, seçkin insanlar – soylu dil-Kurallar-

Dünya Edebiyatında Klasisizm Akımının Temsilcileri 

Moliere, Pierre Corneille, Jean Racine, La Fontaine, Fenelon, John Milton 

Türk Edebiyatında Klasisizm Akımının Temsilcileri 

İbrahim Şinasi, Ahmet Vefik Paşa ve Yusuf Kamil Paşa, Direktör Ali Bey 

 

Romantizm (Coşumculuk) 

• *18. yüzyılda klasisizm akımına tepki olarak ortaya çıkmış ve kurucusu Victor Hugo ve J. J. Rousseau olarak görülür.
• *Victor Hugo’nun Hernani adlı dram türündeki bu eserin oynanmasıyla klasisizm akımına tepki olarak ortaya çıkmıştır.
• *Akıl ve sağduyu yerine duygulara ve hayallere önem verilir.
• *Konular, tarih, milli kültür ve Hristiyanlıktan alınmıştır.
• *Klasisizm akımında görülmeyen din anlayışı bu akımda önem kazanmıştır.
• *Gözlem ve tasvire önem verilmiş, tabiat önemsenmiştir.
• *Hümanist anlayıştaki insan kavramı yerine toplum kavramı kullanılmış ve toplumun düzeltilmesi sonucunda insanın mutlu olacağı belirtilmiştir.
• *Güzel-çirkin, iyi-kötü gibi karşıtlıklarla eserler oluşturulmuştur.
• *Üç birlik kuralı kaldırılmış, “Sanat toplum içindir.” anlayışı benimsenmiştir.
• *Sanatçılar eserlerinde kişiliklerini gizlememiş ve taraf tutmuşlardır. 

Önemli: Duygu ve hayal – taraf tutma –din -  halkı eğitme

Dünya Edebiyatında Romantizm Akımının Temsilcileri 

Voltaire, Shakespeare, Lord Byron, Goethe, Schiller, Lamartine, Victor Hugo, Aleksandre Dumas Pere, Aleksandre Puşkin, Montesquieu, J. Jeak Rousseau 

Türk Edebiyatında Romantizm Akımının Temsilcileri

·         Namık Kemal,Ahmet Mithat Efendi,Abdülhak Hamit Tarhan,Şemsettin Sami

Realizm (Gerçekçilik) 

1.      Romantizme tepki olarak 19. Yüzyılda Fransa’da ortaya çıkmıştır.

2.      Bu akımın öncüleri Balzac ve Stendhal adlı yazarlardır.

3.      Konular gerçek yaşamdan, günlük hayattan alınmıştır.

4.      Romantizm akımındaki duygu ve hayallerin yerini gerçek yaşantılar almıştır.

5.      En çok hikâye ve roman türlerinde etkili olmuştur.

6.      Mekân tasviri önemsenmiş, kişilerin ruhsal durumları anlatılmıştır.

7.      Yazarlar eserlerinde nesnel olmaya çalışmış, gözlemlere önem verilmiştir.

8.      “Sanat için, sanat” anlayışı benimsenmiştir.

9.      Sanatçılar eserlerinde kişiliklerini gizleyerek olaylara müdahale etmemişlerdir.

10.  Realizmde kullanılan dil; açık, doğal ve söz sanatlarından uzaktır. 

Önemli: Gözlem – gerçeklik – sade dil 

Dünya Edebiyatında Realizm Akımının Temsilcileri 

Flaubert, Stendhal, Balzac, Charles Dickens, Hemingway, Turgenyev, Anton Çehov,

Maksim Gorki, Gogol, Tolstoy, Dostoyevski 

Türk Edebiyatında Realizm Akımının Temsilcileri 

Recaizade Mahmut Ekrem,Samipaşazade Sezai,Mehmet Âkif Ersoy,Halit Ziya Uşaklıgil,Mehmet Rauf,Ömer Seyfettin,Yakup Kadri Karaosmanoğlu,Refik Halit Karay,Reşat Nuri Güntekin,Halide Edip Adıvar 

 

Hazırlayan: Mustafa ŞAHİN

Natüralizm (Doğalcılık)

*Fransa’da determinizm akımından etkilenilerek 19. yüzyılda ortaya çıkmıştır.Determinizm (Gerekircilik - Belirlenimcilik): Aynı nedenler, aynı koşullar altında aynı sonuçları doğurur.)
*Yazar eserinde insan kişiliğini anlatmak için sosyolojiden ve soya çekim yasalarından yararlanmıştır.
*Gözlem ve tasvirlerin ön planda olduğu bu akıma bilimsel realizm de denir.
*Yaşamın tüm yönleri (güzel-çirkin, iyi-kötü ayrımı yapılmadan) eserlerde işlenmiştir.
*Akımın bildirisini Emile Zola kaleme almıştır.
*Toplum için sanat anlayışı benimsenmiş, kahramanlar kendi şiveleriyle konuşturulmuştur.

*Sanat, doğanın kopyası olmalıdır, düşüncesi etrafında olaylar bir bilim adamı titizliğiyle ele alınmıştır.

Önemli: Deney –-detay-doğa-labaratuvar- bilim adamı – doğalcılık

Dünya edebiyatında temsilcileri: 

Emile Zola, Alphonse Daudet, Goncourt Kardeşler 

Türk edebiyatındaki temsilcileri

Hüseyin Rahmi Gürpınar,Nabizade Nazım,Beşir Fuat