11.Sınıf Edebiyat Tiyatro Ünitesi Çalışma Kağıdı
11.Sınıf Türk Dili ve Edebiyat Tiyatro Ünitesi Çalışma Kağıdı,
11.Sınıf Edebiyat Tiyatro Ünitesi Çalışma Kağıdı,11.Sınıf Tiyatro Ünitesi Çalışma Kağıdı, ÇALIŞMA KAĞITLARI,
derskonum.com'un değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.
doğru konum= derskonum
Hazırlayan: Mustafa ŞAHİN
TİYATRO İLE ALAKALI AŞAĞIDA VERİLEN BOŞLUKLARI DOLDURUNUZ..
1-Tiyatro
Hakkında Genel Bilgiler
Olmuş ya da olması
düşünülmüş birtakım olayların sahne üzerinde, gerçeğe uygun bir şekilde
oyuncular tarafından
gösterilmesine ...................................denir. Tiyatro türü, MÖ
6. yüzyılda .................................. dinsel törenlerinden (Bereket
tanrısı ................................ adına düzenlenen şenliklerden)
doğmuştur.
Tiyatronun
ögeleri:Tiyatronun ; ....................- ......................-
.....................- ....................-gibi öğeleri vardır. Tiyatro
eserlerinde oyunun temeli karşılıklı konuşmaya yani ...........................
dayanır. Tiyatro eseri okunmak için değil, ....................................için
yazılmış olmasıdır.
2-TİYATRO
TERİMLERİ
Adapte:
Aksesuar:
Aktör:
Aktrist:
Darülbedayi:
Dekor:
Diyalog:
Döşeme:
Dublör:
Entrik unsur, Entrika:
Fasıl:
Feeri:
Grotesk:
Jest:
Kabare tiyatrosu: "
Kulis:
Mimik:
Mizansen:
Monolog:
Muhavere:
Pandomim:
Perde:
Piyes:
Reji:
Rejisör:
Rövü (revü):
Suflör:
Temaşa:
Tirat:
Tirajik:
Trajikomik:
Tuluat:
3-KISA
TARİHÇE
Türk Tiyatrosu ..............................................
dönemine kadar geleneksel boyutta varlığını sürdürür.
Geleneksel tiyatromuzda dört önemli tür vardır.
Bunlar:
1.
2-
3-
4-.
*Modern tiyatro, Türk edebiyatına ..........................’nde
Batı’dan gelmiştir. Modern anlamda ilk tiyatromuz ....................tarafından
yazılan ...........................
eseridir. Namık Kemal’in ...................... oyunu da sahnelenen ilk
eserimiz olmuştur. Tanzimat Dönemi’nde.................................-
..................................- ...............................- ....................-
ibi sanatçılar
tiyatro türünde önemli çalışmalar yapmışlardır.
*......................................Dönemi’nde İstibdat dönemi nedeniyle yavaş da olsa
tiyatro türü gelişimini sürdürmüştür.
*Fecriati Dönemi’nde geri planda kalan tiyatro, ..............................
Dönemi’nde ön plana çıkmıştır. İlk kadın oyuncu ..................................... bu
dönemde sahneye çıkar. Darülbedayi'nin başına geçen ...........................
bu dönemin en önemli tiyatro yazarlarındandır.
*19. yüzyılın sonlarıyla 20. yüzyılın başlarında
altın çağını yaşayan ortaoyunu, Tanzimat'ta benimsenmeye başlayan Batı
modelindeki tiyatro ile uzun süre yarışmış, Cumhuriyet'ten sonraysa öbür
geleneksel türlerle birlikte silinmeye yüz tutmuştur.
Hazırlayan: Mustafa ŞAHİN
4-Türk
Edebiyatında tiyatro alanında ilkler
Batılı anlamda ilk tiyatro -......................
Sahnelenen ilk tiyatro Namık
Kemal -......................
Aruzla ilk manzum tiyatro ......................
Heceyle ilk manzum tiyatro......................
İlk uyarlama tiyatro
eserinin yazarı ......................
İlk tiyatro denemesi ......................
Cumhuriyet Dönemi’nde
heceyle ilk tiyatro ......................
Epik tiyatronun kurucusu ......................
Komedi türünün ilk ustası ......................
Trajedi türünün ilk ustası......................
Dram türünün özelliklerini
ortaya koyan ilk kişi...................
Türk Edebiyatı’ndaki ilk
dram ......................
İlk Müslüman kadın tiyatrocu
......................
İlk Türk tiyatrosu Osmanlı
Tiyatrosu ......................
ilk resmî Türk tiyatrosu ......................
5-1923-1950
Yılları Arasında Cumhuriyet Dönemi tiyatro özellikleri
*..........................................
başlayan bir dönemdir.
*Bu dönemde tiyatro, ...................... sembolü olmuşur
*27 Ekim 1914’te ilk resmî Türk tiyatrosu ............................ kurulmuştur.
*Bu dönemde tiyatro,.............................. halka
aktarılmasında bir araç olarak kullanılmıştır.
*Darülbedayi, 1931’de ................................. adını alır
*1927’de, Darülbedayi’nin başına ............................
getirilmiştir. Muhsin Ertuğrul, modern Türk tiyatrosunun oluşmasında
önemli katkılar sağlamıştır.
*Darülbedayi sayesinde ............................... çağdaş
tiyatro eserleri çevrilmiş.
*Darülbedayi sayesinde .............................Türk
tiyatrosunun temellerini atmıştır.
*Bu dönemde tiyatro türünün ...............................
edebiyatındaki tiyatro geleneği ile ilişkisi güçlüdür
*Cumhuriyet Dönemi’nin ilk yıllarındaki oyun
yazarları, daha çok tarihimize ve efsanelerimize yönelerek ..................................aşılayan
düşüncelerin üzerinde durmuşlar; toplumsal sorunları, değer yargılarının
değişmesini ve ruhsal çelişkileri vermeye çalışmışlardır.
*Ankara’da .............................. açılmış, bu oluşum
tiyatronun gelişmesini olumlu yönde etkilemiştir. 1940’lı yıllarda ilk
mezunlarını vermiştir.
*1940'lı yıllarda Türk tiyatrosunda ...................................Türk
Tiyatrosu'nun izleri görülür.
*Ülkenin yapısından hareket edilerek daha çok
.....................ve ............................türlerinde eserler
verilmiştir.
*............................................, .............................................
gibi Millî Edebiyat Dönemi’nde eser veren sanatçılar, Cumhuriyet’in ilk
yıllarında da eser vermeye devam etmişlerdir.
*Bu dönemde .................................-
..................................- ...............................- de
eserlerinde aşırı duygulu, bunalımlı kişileri işlemişlerdir.
*Yaşar Nabi'nin ................; Behçet Kemal'in ....................;
Necip Fazıl'ın ......................... adlı oyunları Türk'lerin erdemleri ve
uygarlığını yansıtmak amacını taşırlar.
ÖNEMLİ
YAZAR ve ESERLER
...............................’in Fermanlı Deli Hazretleri,
...............................’nin Hisse-i Şayia,
...............................’nun İnanmak,
...............................’in Taş Parçası,
...............................’in
Sönmeyen Ateş,
...............................’in Akın,
...............................’nin Bayönder,
...............................’ın İnkılâp Çocukları, Mete
...............................’in Akın, Özyurt, Kahraman;
..............................
'in.Sabır Taşı, Tohum;
...............................’ın Çoban ve Atilla
6-1950-1980
Yılları Arasında Cumhuriyet Dönemi tiyatro özellikleri
*1958’de ................................. Dil
ve Tarih–Coğrafya Fakültesinde bir tiyatro enstitüsü kurulmuştur.
*1950 sonrasında
tiyatro ........................ acıdan ilerlemiş, tiyatroda işlenen ...........................
çeşitlenmiştir.
*Oyun yazarları bu
dönemde ........................... işleyen başarılı örnekler sunmuşlardır.
* Haldun Taner, ...............................’yla geleneksel Türk tiyatrosunun
belirleyici özelliklerini, toplumsal ve siyasal bir içerikle birleştiren yeni
bir yerli epik tiyatro oluşturmuştur. (Bu türde ilk örnek olma özelliği de
taşır)
*Bu dönemde
tiyatro, ................................................. sorunlarına da
eğilir.
*Orta sınıftan
ailelerin yaşadığı ...............................-
...............................- ...............................giyinme biçimi dil özellikleriyle
sahneye getirilir.
*Konularını ...................................
tarihinden, halk kahramanlarının hayatlarından ve mitolojiden alan oyunlar da yazılır.
*Sosyal
değişimlerin birey ve toplum yaşamındaki etkileri ...........................- ..........................-
............................... yaklaşımlarla
yansıtılır.
*.....................’lar
Türk tiyatrosunun parlak dönemidir.
*...............................- ...............................-
............................... ...............................- ...............................gibi yazarlar bireyden hareketle
topluma yönelmişlerdir.
*.............................- ...............................-
............................... -.............................-konularını Osmanlı tarihinden,
halk kahramanlarının hayatlarından ve mitolojiden alan oyunlar yazarlar.
*Bu dönemde *.............................- ...............................-
..............................gibi
yeni bir yazar kuşağı da yetişmiştir.
ÖNEMLİ YAZAR ve ESERLER
- .............................➠Koçyiğit
Köroğlu
- .............................➠Buzlar
Çözülmeden
- .............................➠Oğuzata
- .............................➠Keşanlı
Ali Destanı
- .............................➠Boş
Beşik
- .............................➠Hurrem
Sultan
- .............................: Kadınlar
Arasında
- .............................:İçerdekiler
ve Mikado'nun Çöpleri
- .............................➠Sarı
Naciye
- .............................➠Gültepe
Oyunları
- .............................➠Sular
Aydınlanıyordu
- .............................➠Karayar
Köprüsü
- .............................➠Çatıdaki
Çatlak
- .............................➠Midas’ın
Kulakları
- .............................➠Töre ,Komşularımız
- .............................➠IV.
Murat
- .............................➠Dışarda
Yağmur Var
- .............................➠Şerefiye
- .............................➠Kördövüşü
.................................
Batı etkisindeki Türk edebiyatının KURUCUSU, İLK BİLİNÇLİ TEMSİLCİSİ ve YENİLİĞİN ÖNCÜSÜDÜR. Agâh Efendi ile birlikte 1860′ta ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahval’i çıkarmıştır. Türk basınının ilk başyazarı sayılır. Türk edebiyatında ilk makale örneği olan Mukaddime-i Tercüman-ı Ahval’i bu gazetenin ön sözü olarak yayımlamıştır. 1862′de tek başına Tasvir-i Efkâr adlı gazeteyi çıkarmıştır.
Tiyatro Eseri .................
.................................
Darülbedayi’nin
ikinci döneminde aktif görev almış oyun yazarı ve tiyatro oyuncusudur.
Meşrutiyet’ten itibaren telif eserlerle ve Fransızcadan yaptığı uyarlamalarla
tiyatromuza birçok oyun kazandırmıştır. Elliyi aşkın eseri vardır. Türkçeyi iyi
kullanan, oyun tekniği yönünden de oldukça başarılı bir sanatçıdır. Eserlerinde
sahne dilini ustaca kullanmış, sahnede her tipi kendi karakterine, seviyesine
göre konuşturmuştur.
Eserleri ...............................- ...............................
...............................- ...............................
.....................................................
*İlk oyunu 1913’te
sahneye konulan “Köprülüler”dir.
*Hafif, müzikli
oyunlar yazmayı sürdüren yazarın oyunları, daha çok töre güldürüsü niteliği
taşır.
*Konularını daha
çok Osmanlı tarihinden alan oyunlar yazmıştır.
*Oyunlarında
çeşitli dönemlerdeki sosyal hayatı, töreleri, inançları ve düşünceleri gülünç
yanlarıyla anlatmıştır.
*Sosyal eleştiriye
büyük önem vermiştir.
*Oyunları siyasal
ve belgesel niteliktedir.
*Saray yaşamını ve
sosyal dramları anlatmıştır.
*Yakın tarih ve
Türk dünyası işlediği konular arasındadır.
*Oyunları teknik
yönden başarılı değildir.
*Kişileri döneminin
dil özellikleriyle konuşturmuştur.
*Üsküdar’daki
tiyatro onun adını taşımaktadır.
Eserleri: ...............................-
............................... ...............................- ...............................
....................................................................
*Birinci Dünya
Savaşı'nın ikinci yılında yurt dışına çıkarak Tiflis, Berlin, Paris, Viyana,
Roma ve Kopenhag gibi Batı kentlerinde yaşadı.Cumhuriyet'in ilânından sonra
geri döndü (1928). Yurda dönüşünden hemen sonra, *Cumhuriyet gazetesinde
yazmaya başladı. Milli Eğitim Bakanlığında mütercim olarak görev aldı.
Eserleri:
Oyun: ...............................- ...............................
...............................
............................................
*İlk oyunu
"Büyük Şehir" 1942-1943 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda sahnelendi ve büyük ilgi
gördü. Bu ilgi üzerine çalışmalarını tiyatroda yoğunlaştırdı. Türkiye'de *Cumhuriyetten
sonra ortaya çıkan değişimleri mizah unsurlarını kullanarak anlattığı oyunları
yaygın bir ün kazandırdı. Biçim denemelerine de giriştiği oyunlarında bütün
toplum katlarından ve her çevreden insanı tiplemeye çalıştı.
*Dış ülkelerde
oyunu sahnelenen ilk Türk yazarı unvanını aldı.
Eserleri: ...............................- ...............................
...............................- ...............................
.................................................
*Türk
edebiyatının usta bir oyun yazarıdır.
*Tiyatrolarında genellikle tarihi konuları işlemiştir.
*Sağlam bir tiyatro kültürü vardır.
*Shakespeare, Rike, Nietzsche, Kafka gibi yazarlardan çeviriler
yapmıştır.
Eserleri: ...............................-
............................... ...............................- ...............................
......................................................
*Türk
Tiyatrosu’ndaki ilk epik tiyatro örneği olan “Keşanlı Ali
Destanı” adlı oyunu ile dünya çapında tanındı. *Konularını güncel
olaylardan alan siyasal-sosyal taşlamaların ağır bastığı oyunlar yazdı.
*Epik tiyatro ve
kabarenin alnında verdiği yapıtlar çağdaş Türk tiyatrosunun klasikleri oldu.
*Eşsiz bir arı
Türkçe kullanan Haldun Taner, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının ve
tiyatrosunun önde gelen yazarları arasına girdi.
*Eleştiriyi
güldürüyle yoğurmuş, izleyiciyi güldürürken hem sarsmış hem de şaşırtmış ve
düşündürmüştür.
*Güldürülerinden "ironi" egemendir.Onunkisi
komiklik ya da sululuk değil düşünceye ve düş gücüne dayanan bir güldürüdür.
*Devekuşu Kabare’yi
(1967), Bizim Tiyatro‘yu, Tef Kabare Tiyatrosu’nu kurdu.
ESERLERİ: ...............................-
............................... ...............................- ...............................
..................................................
*Edebî yaşamı
okuduğu okulda yazdığı hasret şiirleriyle başlamış, daha sonraları da dergi ve
gazetelerde yazılar kaleme almıştır.
*Ona göre tiyatro,
şiir, roman söz sanatıyla toplumdaki kötülüklere hücum etme sanatıdır.
*Tiyatrolarının az
sözcükle çok düşünce dile getirdiğini söyleyen sanatçı bu yönüyle bu türü
özellikle roman türünden ayırmıştır.
*Yazdığı
tiyatroları için hazırlıklar yapan ve araştırmalara yönelen bir sanatçıdır.
*Tiyatrolarının bir
çoğunda halkın gönlüne yer etmiş şahısları anlatmıştır.
*Tiyatrolarda
toplumsal aksaklıkları işler.
*Köy konusunu
işlemiş, köylülerin sorunlarını yansıtmıştır.(Çoğunlukla Güney Anadolu köyleri)
Eserleri: Tiyatro: ...............................- ...............................
...............................- ...............................
.......................................................
*Özellikle Kurtuluş
Savaşı’nı anlattığı “Şu Çılgın Türkler” ve Çanakkale Savaşı’nı
anlattığı “Diriliş – Çanakkale 1915” en önemli romanlarından
olup uzun süre çok satanlar listelerinde ilk sırada kalmıştır.
*Toplum dışına
sürülmüş kişilerin toplumla uyuşmazlığını veren yazarlardan biridir.
*Aşağılık duygusunu
toplumsal koşullar açısından inceleyişiyle dikkati çeker.
*İlk oyunu
olan “Penbe Evin Kaderi”nde ve “Kaneviçe”de kuşaklar
arasındaki kopuşu, yabancılaşmayı ele alır.
*Toplumun suçlu
insanları bir kenara itişini eleştirerek onlara daha uygarca davranmak
gerektiğini savunur.
*Osmanlı
İmparatorluğu’nda, İstanbul’da oturan yöneticilerle Anadolu’daki kopukluğu
ortaya koymaya çalışır.
*Tiyatrolarında
günlük yaşamın çelişkilerini ve gülünç yönlerini ele almıştır.
Eserleri: (Oyun): ...............................-
............................... ...............................- ...............................
...............................................................
*1950 yılından sonraki Türk edebiyatımızın en önemli tiyatro
yazarlarından olmuştur.
*“Türk tiyatrosunun
Shakespeare’ı” olarak anılmış olan sanatçının ilk oyunu Tanrılar ve
İnsanlar’dır.
*Devlet sanatçısı unvanı da alan Orhan Asena, eserlerinin konularını
tarihten, mitolojiden ve toplumun yaşadığı hayattan almıştır.
*“Başkaldırı, insan mücadelesi”
sanatçının oyunlarının başta gelen temasıdır.
*Toplumcu bir tiyatro yazarıdır.
*Psikolojik ve toplumsal alanları kapsayan konuları işlemiş, tarihi
olayları da konu alarak işlemiştir.
*Tiyatrolarında mitolojiden yararlanmıştır.
*Yerel, ulusal, evrensel, değişik olay ve sorunları gözler önüne
sermiştir.
*Birey-toplum çatışmasını ve baskı altındaki bireyin başkaldırısını
hümanist bir şekilde ele almıştır.
*“Atçalı Kel
Mehmet” adlı oyunuyla TRT’den 1970 yılında TRT Başarı
Ödülünü almıştır.
*Tarihten yararlanır. O: “Tiyatro bence tarihin sustuğu yerde başlar.”
der.
Eserleri: Tiyatro: ...............................- ...............................
...............................- ...............................
Kaynak:derskonum.com