10.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları Düşler Yayıncılık 2022 2023, 10.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları, KİTAP CEVAPLARI, EDEBİYAT KİTAP CEVAPLARI,
..
..
.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Düşler Yayınları Sayfa 169
2. Metnin olay örgüsünü belirleyiniz.
- Cevap: Metinde Kavuklu’nun gördüğü rüyayı gerçek sanan Pişekar’ın bu olaya şaşırması ve aralarında geçen komik diyaloglar anlatılmaktadır. Metnin sonlarına doğru olayın rüya olduğunu ortaya çıkmaktadır.
3. Metindeki temel çatışma nedir? Metinde bu çatışma etrafında yer alan diğer çatışmaların neler olduğunu söyleyiniz.
- Cevap: Metindeki temel çatışma Kavuklu’nun rüyasında davet edildiği sofrada her şeyi yanlış anlaması ve düştüğü gülünç durumlar anlatılmaktadır.
4. Metnin teması ve konusu nedir?
- Cevap: Metnin teması görgü kuralları iken konusu Kavuklu’nun gördüğü bir rüyayı gerçekmiş gibi Pişekar’a anlatmasıdır.
5. Orta oyununda mekân ve dekor standart bir özellik gösterir. Buna göre metnin canlandırıldığı mekânı ve bu mekândaki dekor unsurlarını söyleyiniz.
- Cevap: Metin Palanga denen orta oyunu alanı daire ya da elips biçimindeki yerde geçmektedir. İzleyiciler bu alanın çevresinde sıralanmışlardır. Dekor olarak her iki tipte ellerinde mendil, baston gibi dekorlar taşımaktadırlar.
6. Metinde kullanılan gülmece unsurları nelerdir? Bu bakımdan metni değerlendiriniz.
- Cevap: Orta oyununda da gülmece öğesi, Karagöz oyunundaki gibi, yanlış anlamalara, nüktelere ve gülünç hareketlere dayanır.
7. a. Metnin içeriğini doğal gerçeklik açısından değerlendiriniz.
KAVUKLU: Beyin suratının bir tarafı beyaz, bir tarafı siyah. Adeta şîrpençe çıkarmış gibi.
PİŞEKÂR: Bey hiddetlendi mi?
KAVUKLU Hiddetlenmez olur mu? Hemen: “— Pilâv, pilâv!” diye emretti. Pilâvı getirdiler, iki kepçe Beye üç kepçe de bana verdiler. Yemeğe başladık. Ben de utançtan hiçbir tarafa bakamıyorum. Beylen beraber sofrayı terk etmek lâzım gelecek diye acele acele pilâvı bitirmeğe çalışıyorum. Üç kaşık dolu pilâvı üstü üste ağzıma attım. Yan gözle “Beye bir bakayım” dedim. Bakmaz olaydım. Ağzım dolu pilâvla güleceğim geldi, “Pufff!” der demez, ağzımda ne kadar pirinç tanesi varsa, İzmir saçması gibi, Beyin suratına yapışmasın mı? Çiçek çıkarmışa döndü.
- Cevap: Metnin bu bölümü gerçeklikle uyuşur. Çünkü anlatılan şeyler insanların başlarından geçebilir. Söylenen şeylerin günlük hayatta yaşanması gayet doğaldır.
b. Kavuklu ve Pişekâr arasında geçen yukarıdaki diyaloğu sofra adabı açısından değerlendiriniz.
- Cevap: Yemek yerken konuşulmaz, ağız kapalı tutulur. Sofrada adaba uygun davranışlar göstermez Kavuklu. Bu da hem ayıplanır hem sofradan kovulmasına neden olur hem de komik durumlar ortaya çıkarır.
8. Metni oynandığı dönemin toplumsal değerleri ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?
- Cevap: O dönemde yalılarda saraylarda düzenlenen geniş katılımlı yemeklerin varlığı göze çarpar. İnsanların hangi edep kurallarına uymaları gerektiği okunur. O dönemde saygı hürmet ve sevgi her şeyin üstünde tutulmaktadır.
9. Metni “Kütahya Çeşmesi” adlı metinle tür, içerik, dil ve anlatım bakımlarından karşılaştırarak Karagöz ile orta oyunu arasındaki benzerlik ve farklılıkların neler olduğunu maddeler hâlinde defterinize yazınız.
- Cevap: Bu tiplerin en önemlileri “Karagöz” ile “Hacivat’tır. Karagöz öğrenim görmemiş, nüktedan, zeki bir tiptir. Hacivat ise biraz öğrenim görmüş, gösteriş meraklısı, yarı aydın bir tiptir. Oyunda yer alan diğer tipler perdeye sadece Karagöz ve Hacivat’la konuşmak için gelir. Hacivat ve Karagöz bir kukla oyunu olurken orta oyununda gerçek karakterler yer almaktadır. Orta oyunu seyirci karşısında oynandığı için seyirciyle kurulan iletişim çok daha güçlüdür. Orta oyunu, Hacivat Karagöz oyununa göre daha eskiye dayanmaktadır. Orta oyununun adının geçtiği ilk belge 1834 yılındadır.
10. Geleneksel seyirlik oyunlardan olan orta oyunu doğaçlama oynanan bir oyundur. Bu oyunlar usta-çırak ilişkisi ile yeni kuşaklara aktarılır. Küçük yaşlardan itibaren ustanın yanında yetişmeye başlayan çırak, ustasından icazet aldıktan sonra meydana çıkabilir. Yukarıda verilen bilgileri de dikkate alarak günümüz sinema ve televizyon oyuncularından hangilerinin Kavuklu ya da Pişekâr’a benzediğini söyleyiniz. Bu oyuncular hangi yönleriyle Kavuklu ve Pişekâr’a benzemektedir?
Cevap: Mesela Şevket Çoruh’u sayabiliriz. Çünkü Çoruh dönemimizin en önemli oyuncularından biridir ve hocası Ferhan Şensoy’dur. Ondan öğrendiklerini daha da ileriye taşımıştır.
10. Sınıf Düşler Yayıncılık Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 169
..
