YAZILIDA ÇIKABİLECEK TÜM Klasik, Açık Uçlu, Kısa Cevaplı Sorular AŞAĞIDADIR.
1. ……………………… bir milletin yaşantısında derin izler bırakan olayları veya kahramanlıkları
konu edinen ürünlerdir.
2. Bilinen bir yazarı olmayan ve sözlü kültürde ortaya çıkan olayları konu alan destanlara
……………………………, yazarı belli olan ve daha yakın dönemde ortaya çıkan destanlara ise
………………………………….. denir.
3. Dünyanın en uzun destanı olarak bilinen …………………………. destanı Kırgızlara aittir.
4. Destanlar ……………………….. eşliğinde; şaman, …………………, ……………………… gibi adlarla
anılan kişilerce söylenerek yayılmıştır.
5. Geleneksel olarak yayılan veya toplumun hayal gücü etkisiyle biçim değiştiren, evrenin doğuşu
ile ilgili hayalî, alegorik bir anlatımı olan halk hikâyelerine …………….. adı verilir.
6. Halk hikâyeleri, ……………………., …………………………… vb. halkın sözlü geleneğinde ortaya çıkan ürünlerdir.
2. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun biçimde doldurunuz.
a. …………… ……………, herhangi bir tarih olayının bir şair tarafından destan kurallarına uygun olarak yazılan şeklidir.
b. Destanlarda ………… ve ………… unsurları belirsizdir.
c. Haçlı Seferlerini anlatan Kurtarılmış Kudüs adlı destan, …………… destana örnektir.
d. …………… …………… destanı, tek kişinin maceralarını anlatması bakımından Homeros’un İlyada destanına benzer.
e. Destanın yapısı ……………, ……………, ……………, …………… unsurlarından oluştuğu için destan olay çevresinde
oluşan edebi metinler içinde yer alır.
f. Destanlarda anlatıcı tüm olaylara hakim, olayların öncesini ve sonrasını bilen bir kişi olduğundan …………… bakış açısı
söz konusudur.
g. Mağara, at, altın ok vb. Türk destanlarında görülen …………… unsurlardan bazılarıdır.
h. Destanlardaki baş kahramanlar belli özellikleriyle ön planda olduklarından ……… özelliği taşır.
i. Destanlarda …………… bir dil kullanılır.
j. Destanlarda bir ulusun hayatını yakından ilgilendiren ……………, ……………, ……………, …………… gibi olaylar anlatılır.
k. Destanlar …………… ve …………… olmak üzere ikiye ayrılır.
l. Destanlar ……………, …………… ve …………… olmak üzere üç aşamadan oluşur.
m. …………… destanlar sözlü gelenekteki şekliyle derlenip bir sanatçı tarafından yazıya geçirilir.
n. ……………, insanoğlunun karanlık dönemlerinde, ilim ve aklın topluma hakim olmadığı bir zamanda afet, yıldırım gibi
tabiat olaylarını, olağanüstü güçlere bağlama düşüncesinden doğmuştur.
Aşağıda numaralar ile verilen destan isimlerini harf ile verilen millet isimleriyle eşleştirerek harfleri numaraların yanındaki yay ayraçların içine yazınız.
DESTANLAR
1. İlyada-Odysseia
2. Şinto
3. İgor
4. Bozkurt
5. Şu
6. Gılgamış
MİLLET
a) Saka
b) Göktürk
c) Japon
ç) Sümer
d) Yunan
e) Rus
8. Uygur elinde Hulin adında bir dağ vardı. Ondan Tuğla ve Selenge adında iki ırmak çıkardı. Bir gece oradaki bir ağacın üzerine gökten ilahî bir ışık indi. İki ırmak arasında yaşayan halk, bunu dikkatle takip ettiler. Ağacın gövdesinde gebe bir kadına benzeyen bir şişkinlik peyda oldu. O ışık dokuz ay, on gün o şişkinlik üzerinde durdu. Bu müddetin sonunda o şişkinlik yarıldı. İçinden beş
çocuk çıktı. O ülkenin ahalisi bunları alıp büyüttüler. Bunların en küçüğünün adı Buğu Han’dı. Büyüyünce herkesi hükmüne alarak hükümdar oldu. Otuz göbekten fazla bir zaman geçtikten sonra Yulun Tigin padişah oldu. Çinlilerle birçok savaşlarda bulundu.
Bu parçadan hareketle destan türüyle ilgili iki özellik yazınız.
• …………………………………………………………
• ………………………………………………………
1.Aşağıdaki cümlelerdeki bilgiler doğru ise boşluğa D, yanlış ise Y yazınız.
a. ( ) Türeyiş, Uygur devri Türk destanlarındandır.
b. ( ) Destanlar ağızdan ağza dolaşarak oluşmuştur.
c. ( ) Destanlardaki kahramanlar lider ve kurtarıcı rolundedir.
d. ( ) Destanların oluşabilmesi için o ulusun hayal gücüne ve tarihi zenginliğe sahip olması gerekir.
e. ( ) Oğuz Kağan Destanı Saka Türklerine aittir.
f. ( ) Göç destanı İslamiyet’in kabulünden önceki Türk destanlarından değildir.
g. ( ) Şu Destanı, Makedonyalı Büyük İskender ile Türk hükümdarı Şu’nun karşılaşmasını anlatmaktadır.
h. ( ) İlyada, Kurtarılmış Kudüs, Kalevala doğal destanlardandır.
ı. ( ) Genç Osman Destanı, yapay destanlardandır.
i. ( ) Destan dönemine mitolojik ögeler hakim değildir.
2. Aşağıdaki boşluklara uygun kelimeleri getiriniz.
a.Türk destanlarında yer alan ak saçlı ihtiyar, at, ışık, ağaç, kadın, bozkurt, gibi kavramlar …………….. adını alır.
b.Destanlar ………. dönem ürünleridir.
c. ………..’dan çıkış her yıl Nevruz Bayramı olarak 21 Mart’ta kutlanır.Bu dönemlerde sembolik olarak demir dövme temsil edilir. Yakılan ateşin üzerinden atlanır.
d. Mitlerin çıktığı dönem ……………. dönemidir.
e. Doğal destanların birinci aşaması………. evresini oluşturur.
f.Türk destanlarında ……………….. ölçüsü kullanılır.
g. Destanlarda …..……. ve olağan üstü özelliklere sahip olan ……… vardır.
h. En eski Türk destanı Altay-Yakut Türklerinden derlenen ne zaman oluştuğu belirlenemeyen ….….. Destanı’dır.
ı. Destan Dönemi’inde insan topluluklarının hayatlarına hakim olan en önemli ögeler, ait oldukları ……… özgü nitelikler etrafında şekillenmiştir.
i. ……….., Yunan tarihini ve mitolojisini manzum biçimde dile getirerek İlyada ve Odessa destanlarını oluşturmuştur.
j. Destanlar tema ve anlatım özellikleri bakımından şiir türlerinden ………… şiir içinde değerlendirilir.
k.Köktürk Dönemi’nde oluştuğu kabul edilen ……… destanında, bir savaş sonrasında hayatta kalan dört Türk’ün, etrafı dağlarla çevrili bir ovada gizlendikleri, burada çoğaldıkları, yaşadıkları yerin kendilerine dar gelmesinden sonra da dağın demir kısmını eriterek dışarı çıktıkları anlatılır.
l…………………… destanının, MÖ 209-174 tarihleri arasında kağanlık yapmış Mete’nin hayatı etrafında şekillendiği tahmin edilmektedir.
m…..………… destanında Türklerin, bir katliamdan sağ kurtulan bir bebekle, onu büyüten dişi bir kurttan türemeleri anlatılmaktadır.
n. …….……. destanında iki ağacın gökten gelen bir ışığın etkisiyle hamile kalmaları, ardından beş çocuk doğurmaları, sonra da bu çocuklardan birinin Uygurların hükümdarı olması anlatılmaktadır.
o. ……..…… destanında Uygur ülkesine refah, sağlık, başarı ve bereket getiren Kutlu Dağ adındaki kayanın Çin’e götürülmesinden sonra ülkenin türlü felaketlerle karşılaşması, bunun sonucunda da Uygurların yurtlarını bırakarak başka bölgelere göç etmek zorunda kalmaları anlatılmaktadır.
ö.İtalyan Şair Tasso (1544-1595) Kurtarılmış Kudüs adlı destanında ……………………….. ve …………….dan Kudüs’ün kurtarılışını anlattığı destandır.
p.İlahi Komedya, İtalyan şair ……… tarafından yazılmıştır. Şairin ahirete yaptığı yedi günlük bir gezi anlatılır.
r. Doğal destanların yazarı …………..
s.Türk destanlarıyla ilgili bilgileri genellikle …… …… ve …..……. kaynaklarından öğreniyoruz.
ş.Türeyiş ve Bozkurt destanlarına Türklerin bir ………….. türedikleri anlatılır.
t.Doğal destanlar; ………….., ….……………., …………….. evresi olarak üç evreden oluşur.
3.Aşağıdaki eser ve kavramları ilgili oldukları kavramlarla eşleştiriniz.
1.Alp Er Tunga Destanı a.Kırgız
2.Göç Destanı b.Milton
3.Şehname c.Rus
4.Çanakkale Şehitlerine d.Mehmet Akif Ersoy
5.Manas Destanı e.İran
6.Kaybolmuş Cennet f.Uygur
7. İgor g.Saka
4.Destan ve efsanenin benzerliklerini farklılıklarını yazınız.
5.Masal ve efsanenin benzerliklerini farklılıklarını yazınız.
6.Efsane nedir özelliklerini yazınız
ROMAN ÜNİTESİ İLE İLGİLİ SORULAR
DOĞRU - YANLIŞLAR
1. ( )Sosyal Romanlarda Doğu-Batı çatışması ,kölelik , cariyelik gibi konular işlenmiştir.
2. ( )İlk dönemde Realizim ikinci dönemde Romantizim görülür.
3. ( )İki dönemde de teknik güçlüdür.
4. ( )Romanlardaki aile yapısı bozulmaya yüz tutmuştur.
5. ( )Tanzimat Dönemi romanları Fransız romancılığından etkilenmiştir.
6) ( )Edebiyatımızın ilk yerli romanı Taaşuk-ı Talat ve Fitnat’dır.
7) ( )İlk edebi romanımız Samipaşazade Sezai’nin İntibah’tır.
8) ( )İlk çeviri romanı Abdülhak Hamit Tarhan’ın Telemak’tır.
9) ( )1. Dönemde natüralizmden etkilenilmiştir.
10) ( )Abartılı konular seçilmemiş ve olağanüstü rastlantılardan kaçınılmıştır.
11) ( ) 1.Dönemde sanat toplum içindir anlayışı hakimdir.
12) ( ) 2.Dönem romanında dil birinci döneme oranla daha sadedir.
13) ( ) Recaizade Mahmut Ekrem 1.Dönem Tanzimat sanatçısıdır.
14) ( ) Sergüzeşt romanı yanlış Batılılaşmanın işlendiği bir romandır.
15) ( )Araba Sevdası romanı edebiyatımızda ilk natüralist romandır.
16) ( )Batılı teknikle ilk roman örneği Servet-i Fünun Dönemi’nde verilmiştir .
17) ( )Servet-i Fünun romanında realizmin sonucunda duygular arkaplana alınmış, düşünceler öne çıkmıştır.
18) ( )Servet-i Fünun romanlarında da hikayede olduğu gibi romantizm ve realizm akımlarının etkisi görülmektedir.
19) ( )Fünun romanında Tanzimat romanında görülen teknik kusurlar görülür.
20) ( )Servet-i Fünun romanlarında mekan genellikle İstanbul’dur.
21) ( )Servet-i Fünun romanlarında ‘’toplum için sanat’’ anlayışına bağlı kalınmıştır.
22) ( )Servet-i Fünun romanlarında bireysel olaylar yerine toplumsal olaylar anlatılır.
Aşağıdaki bilgilerin hangi romanlar ilgili olduğunu belirleyerek romanları altına yazınız.
ETKİNLİK
a. Sinekli Bakkal
b. Vurun Kahpeye
c. Yaprak Dökümü
d. Kiralık Konak
e. Ateşten Gömlek
f. Yaban
g. Çalıkuşu
1-Romanda, iyi bir eğitim görmüş ve bir aşk nedeniyle hüsran
yaşamış İstanbullu genç öğretmen kadın Feride'nin
tanıklığıyla Anadolu'nun Kurtuluş Savaşı'ndaki hali
yansıtılır. Farklı yaşam biçimleri, farklı anlayışlar, farklı
gelenek ve görenekler, toplumsal çatışmalar Feride'nin
gündelik yaşamı ve duygu dünyasıyla iç içe verilir.
hangi roman: ........................
2
Edebiyatımızda Kurtuluş Savaşı’nın anlatıldığı ilk romandır.
Ola.ylar İzmir’in işgalinde Yunanlıların, oğlunu
ve eşini öldürmeleri üzerine önce İstanbul’a gelen ve
sahip olduğu Türklük şuuru ve mücadele azmiyle İstanbullu
.........sponsorlu bağlantılar................sponsorlu bağlantılar.......
ilinçlenmesini sağlayan Ayşe’nin
etrafında gelişir.
hangi roman: ........................
3.
Köylü–aydın çatışmasının anlatıldığı roman I. Dünya
Savaşı yıllarından başlayarak Sakarya Meydan
Muharebesi'ne kadar olan zamanı kapsar. İç Anadolu
Bölgesi'nde Porsuk Çayı civarında bulunan bir köyde
yaşanır. Ahmet Celal bir İstanbul çocuğudur ama
Anadolu’nun bambaşka bir gerçeğini anlatır; alabildiğince
fakirlik ve bunun verdiği daha büyük bir ruhsuzluk.
hangi roman: ........................
4.
Romanda, dar gelirli bir memur ailesinin, değişen
sosyo-ekonomik şartlar içerisinde ahlâkî yönden çöküşünü,
parçalanıp dağılışını anlatır. Eski gelenek ve
ahlâk anlayışına bağlı, inançlı, namuslu ve dürüst bir
insan olan Ali Rıza Bey ile Batılı tarzdaki moda, giyimkuşam,
eğlence, müzik ve dans düşkünü, ahlâkî yönden
zayıf, saygısız çocukları arasında yaşanan kuşak
çatışması gözler önüne serilir.
hangi roman: ........................
5.
Romanda, Tanzimat’la hız kazanan ve kısmen sistemleşen
Batılılaşma hareketinin, bu devirden itibaren Birinci
Dünya Savaşı’nın sonuna kadar birbiri ardından
gelen üç nesil üzerindeki yıkıcı etkileri ele alınmış-tır.
Aynı ortamlarda yaşayan ama birbirlerinden çok ayrı
anlam dünyalarında yaşayan üç kuşak ve bu kuşaklar
arasındaki çatışmalar ustalıkla anlatılır.
hangi roman: ........................
6.
Romanda, idealist İstanbullu öğretmen Aliye’nin
Anadolu’da bir kasabaya gidişi ve bölgede Millî Mücadele
düşüncesine destek faaliyetleri aktarılır. Romanda,
bölge halkının Millî Mücadele’ye bakışının
yanı sıra çözülen Osmanlı devlet mekanizmasının
temsilcileri ve eski düzen karşıtları yansıtılır.
hangi roman: ........................
7.
Romanda, Abdülhamit Devri İstanbul’unun kenar bir
semtinde doğup büyüyen Rabia adlı bir hafız kızının
ve çevresindekilerin yaşamı anlatılmış; Doğu-Batı çatışması
ele alınmıştır.
hangi roman: ........................
AŞAĞIDA VERİLEN KIS CEVAPLI SORULARI CEVAPLANDIRINIZ.
A- Roman türü edebiyatımızda ilk olarak hangi dönemde görülmektedir.
B- İlk yerli romanımız nedir ve yazarı kimdir?
C-Tanzimat romanı hakkında 5 maddelik bilgi veriniz
D- Tanzimat romanı ile servetifünun romanında kullanılan akımlar nelerdir?
E-Milli edebiyat döneminde romanlarda genel olarak kullanılan mekan neresidir?
F-Milli edebiyat romancılarından 3 önemli isim yazınız.
G-Milli edebiyat romanı hakkında beş maddelik bilgi yazınız.